Ποιος σκότωσε τον Ραμπανί;

Ακόμα κι αν αναθέτουν σε άλλους μερικές από τις ειδικές ενέργειές τους, οι Χακανί κρατούν αποκλειστικά για τον εαυτό τους ένα τμήμα των επιχειρήσεών τους που το θεωρούν ιδιαίτερα πολύτιμο για να το αναθέσουν σε άλλους: Την προπαγάνδα. Οι νεαροί μαχητές παίρνουν βιντεοσκοπημένα μαθήματα στην πρωτεύουσα του βόρειου Ουαζιριστάν, Miran Shah, και μετά συνοδεύουν τους εμπειρότερους συντρόφους τους σε επιθέσεις για να καταγράψουν κι άλλες εικόνες. Οι επιμελητές των βίντεο των Χακανί συνδέουν τις αιματηρές αυτές σκηνές με άλλες που βρίσκουν μέσω δορυφορικών τηλεοπτικών καναλιών και του YouTube. Το αποτέλεσμα είναι επιτηδευμένα βίντεο που προωθούν την τζιχάντ, ηρωοποιώντας τους μαχητές και τους μάρτυρες, υπερτονίζοντας την ακριβή και καταστροφική φύση των επιθέσεών τους και διακωμωδώντας την αφγανική κυβέρνηση. Μερικά από αυτά τα βίντεο περιέχουν αποσπάσματα τα οποία υποτίθεται ότι προέρχονται από την «πολιτιστική Επιτροπή του Ισλαμικού Εμιράτου του Αφγανιστάν». Οι παραστρατιωτικοί του Ουαζιριστάν προβάλλουν τους εαυτούς τους ως τους αρχηγούς του «Ισλαμικού Εμιράτου», γεγονός που είναι σημαντικό επειδή έτσι προσπαθούν να περιθωριοποιήσουν τους τζιχαντιστές αφγανούς αντίστοιχούς τους, τουλάχιστον στα μάτια όσων ενδιαφέρονται.
Επιθέσεις όπως η πολιορκία της πρεσβείας εξηγούν σε σημαντικό βαθμό την φύση της ευρύτερης Αφγανικής και πακιστανικής ανταρσίας. Οι Χακανί προωθούν την πολιτική τους επιρροή με το να αναλαμβάνουν κεντρικό ρόλο στις πολεμικές επιχειρήσεις. Ασφαλώς, οι ομόλογοί τους Κανταχαρινοί στο νότιο Αφγανιστάν έχουν εξαπολύσει το δικό τους μερίδιο από εντυπωσιακές επιθέσεις – όπως το άνοιγμα των φυλακών στη Σαρπόσα και οι επιθέσεις την πόλη Κανταχάρ μαζί με τους μαχητές Φενταγίν – αλλά από πλευράς επίδρασης στην κοινή γνώμη, οι Χακανί απλά επισκιάζουν οτιδήποτε οι ομόλογοί τους στην Κανταχάρ κατάφεραν να πετύχουν. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι δεν υπάρχει καμιά απόδειξη ότι ο στρατιωτικός διοικητής των Ταλιμπάν, ο Καγιούμ Ζακίρ, είναι καθ’ οιονδήποτε τρόπο αναμεμειγμένος με τον σχεδιασμό ή την εκτέλεση αυτής της σειράς των επιθετικών ενεργειών στο Ουαζιριστάν και την Καμπούλ. Παραδοσιακά, οι αδελφοί Χακανί ήταν προσεκτικοί στο να επισημαίνουν ότι βρίσκονται πάντοτε κάτω από την εξουσία του μουλά Ομάρ και του κινήματος των Ταλιμπάν. Αλλά η επίθεση στην πρεσβεία δείχνει ότι αυτό αλλάζει.
Για την ώρα, ο πόλεμος συνεχίζεται και, παρά τους ισχυρισμούς του αμερικανού πρέσβη Ράιαν Κρίκερ ότι η πολιορκία της πρεσβείας «δεν ήταν μεγάλο ζήτημα», είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η Καμπούλ παραμένει ευάλωτη όπως πάντα, όπως αποδεικνύεται από την δολοφονία του Ραμπανί. Στο μεταξύ, μια πιο σοβαρή περιπλοκή έρχεται στο φως. Παρά την δολοφονία του Ραμπανί, υπάρχει ακόμα η πιθανότητα ότι η ηγεσία των Ταλιμπάν στην Κανταχάρ, στο νότο, να επιλέξει μέσα στους επόμενους μήνες να ακολουθήσει αντί του πολέμου μια πολιτική διαδικασία και να εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις. Και ενώ εξακολουθούν να δηλώνουν αφοσιωμένοι στους Ταλιμπάν, οι μαχητές του Ουαζιριστάν τοποθετούν τους εαυτούς τους σε ξεχωριστή θέση στο τελικό παιχνίδι μεταξύ ΝΑΤΟ και Αφγανιστάν.
Το Σύμπλεγμα Μαχητών του Ουαζιριστάν ήταν, στην πραγματικότητα, υπεύθυνο για την δολοφονία του Ραμπανί, σε μια προσπάθεια να χαλάσει μια πιθανή πολιτική διεργασία. Είναι μια αρχική πίεση εναντίον των ηγετών των Ταλιμπάν της Κανταχάρ. Ακόμα και μέσα στο Ουαζιριστάν δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος διευθύνει κάθε μια από τις επιθετικές επιχειρήσεις. Παρά την καταγωγή τους από μια περιθωριακή συνοριακή φυλή, οι αδελφοί Χακανί μπορούν τώρα να ατενίζουν ένα ρόλο στην εθνική σκηνή του Αφγανιστάν. Οι υποστηρικτές των Χακανί στο Πακιστάν θα πρέπει επίσης να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις σχετικά με το αν θα συμμετάσχουν σε διαπραγματεύσεις συμφιλίωσης ή αν θα κλιμακώσουν τον πόλεμο που κάνουν μέσα στο Αφγανιστάν, όπως διαβλέπει η Ουάσιγκτον ότι θα κάνουν.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι μαχητές στο Ουαζιριστάν εξαρτώνται από τη τζιχάντ, τον ιερό πόλεμο, για να επιβιώσουν κι έτσι θα αντιπαρατεθούν σε κάθε προσπάθεια διακανονισμού. Στο κάτω – κάτω, αν δεν υπάρχει πόλεμος στο Αφγανιστάν δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Αλλά αυτό τι σημαίνει για το μέλλον; Κατ’ ελάχιστον ότι το ΝΑΤΟ θα πρέπει να αντιμετωπίσει το Ουαζιριστάν ξεχωριστά από οποιαδήποτε συμφωνία κάνει με την επίσημη ηγεσία των Ταλιμπάν. Σαν φυσική συνέπεια, στην προσπάθεια να βγει κάποιο νόημα από τις προθέσεις των Ταλιμπάν - κάτι το οποίο ούτως ή άλλως είναι αρκετά δύσκολο – θα ήταν έξυπνο να εκληφθούν οι επιθέσεις που προέρχονται από το Ουαζιριστάν σαν κάτι ξεχωριστό. Γιατί όσο ξεδιπλώνεται ένας διαπραγματευτικός διακανονισμός, το Σύμπλεγμα Μαχητών του Ουαζιριστάν σχεδόν σίγουρα θα προσπαθήσει να τον σαμποτάρει με πιο θεαματικές επιθέσεις, και με τα σχετικά προπαγανδιστικά βίντεο που πάντοτε ακολουθούν.

Πρωτότυπο: http://www.foreignaffairs.com/articles/68292/michael-semple/how-the-haqq...

Copyright © 2002-2010 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.