Το μέλλον του Al Jazeera

Μαζί με το Internet ήρθαν και τα κοινωνικά μέσα. Στο δωδεκάμηνο μέχρι τον Απρίλιο 2011, η ατομική και κοινοτική πρόσβαση των νεαρών Αράβων σε καφέ, σχολεία και άλλα δημόσιας χρήσης σημεία, αυξήθηκε από 59% σε 62%. Πρώτο το Facebook καθιέρωσε μια αραβόφωνη διασύνδεση στις αρχές του 2009 και, σύμφωνα με το Dubai School of Government's Arab Social Media Report, ο συνολικός αριθμός των χρηστών του Facebook στον αραβικό κόσμο εκτοξεύθηκε κατά 30% από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2011, καθώς ξεδιπλωνόταν η Αραβική Άνοιξη. Όμως, αυτή η αύξηση επακολούθησε αυτού που υπήρχε ήδη ως ταχεία ανάπτυξη -οι αραβόφωνοι χρήστες του Facebook διπλασιάστηκαν από τον Απρίλιο του 2010.
Απ’ άκρη σ’ άκρη του αραβικού κόσμου, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λειτούργησαν ως μετάβαση σε πηγές πληροφόρησης σχετικά με τις επικείμενες διαδηλώσεις, καθώς και ως τόποι ενημέρωσης για τις ανά τον κόσμο αντιδράσεις, σε πραγματικό χρόνο. Οι πολιτικά ενεργοί Άραβες μιας νέας γενιάς, υιοθέτησαν τα κοινωνικά μέσα ως ένα απολύτως αναγκαίο εργαλείο και δεν φαίνεται να προτίθενται να το εγκαταλείψουν σύντομα.
Εν τω μεταξύ, η Αραβική Άνοιξη οδήγησε, επίσης, σε ένα πιο εκτεταμένο και δυναμικό δίκτυο τοπικών και εθνικών ειδησεογραφικών οργανισμών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτοί οι οργανισμοί θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην ανάδειξη της περιοχής από το Al Jazeera, αλλά σε άλλες περιπτώσεις θα υποσκελίσουν το κανάλι.
Σκεφθείτε την Αίγυπτο. Νέοι τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί κερδίζουν κοινό εστιάζοντας δυσανάλογα σε τοπικά αιγυπτιακά και όχι σε παναραβικά θέματα. Κατά τις πρώτες ημέρες των εξεγέρσεων, το καθεστώς Μουμπάρακ απαγόρευσε στους ιδιωτικούς σταθμούς ON-TV και Dream-TV την τακτική εκπομπή δελτίων ειδήσεων. Έτσι, ενώ το Al Jazeera και άλλα διεθνή δίκτυα προσέφεραν απ’ ευθείας ρεπορτάζ από τους δρόμους, το ON-TV και το Dream είχαν συνεντεύξεις στο στούντιο με τους βασικούς συντελεστές της επανάστασης. Στις μέρες που ακολούθησαν μετά τις ταραχές, αυτά τα τοπικά κανάλια παρείχαν μεγαλύτερη κάλυψη γεγονότων με επίκεντρο την Αίγυπτο σε σύγκριση με τα περιφερειακά, και είναι πιθανό να αποσπάσουν τηλεθέαση από το Al Jazeera και τα άλλα δορυφορικά ειδησεογραφικά δίκτυα.
Ορισμένοι νέοι τηλεοπτικοί σταθμοί προχωρούν ένα βήμα πιο πέρα, με αξιοσημείωτη λογική κοινωνικής δικτύωσης. Λίγο μετά την πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ, δεκαέξι χαμηλού προϋπολογισμού τηλεοπτικοί σταθμοί βγήκαν στον αέρα. Ένας από αυτούς, ο January 25 TV που εδρεύει στο Κάιρο, προσφέρει εκπομπές, όπως το «Hashtag», που συγκεντρώνουν ειδήσεις από το Facebook, το Twitter και το YouTube, για να τις προβάλουν σε ένα μεγάλο κοινό που διαθέτει στο σπίτι τηλεόραση αλλά όχι Internet. «Εκπέμπουμε αυτά που οι Αιγύπτιοι έχουν ανάγκη να ακούσουν και όχι αυτά που το κράτος θέλει να πούμε», δήλωσε σχετικά με το πρόγραμμα του σταθμού ένας ρεπόρτερ.
Εν πολλοίς, το Al Jazeera ήδη γνωρίζει ότι για να συνεχίσει θα πρέπει να αλλάξει ριζικά. Έχει αραβικά κανάλια με αθλητικά, παιδικά και τύπου C-SPAN [Cable-Satellite Public Affairs Network] προγράμματα. Ίσως τώρα αναγκαστεί να αποκεντρώσει τη δραστηριότητά του, δημιουργώντας ξεχωριστά εθνικά δίκτυα μέσα στην περιφέρεια. Αυτή η επιχείρηση ενδέχεται να αποδειχθεί δαπανηρή και πολύπλοκη από διοικητικής πλευράς. Πράγματι, αν σκεφθεί κανείς αυτές τις τεραστίων διαστάσεων προκλήσεις, ευκολότερα μπορεί να κατανοήσει γιατί πιθανόν ο Khanfar αποφάσισε να αφήσει τα βάρη σε κάποιον άλλον. Όλα αυτά δεν αποτελούν πρόβλεψη για τον θάνατο του Al Jazeera. Το κανάλι θα παραμείνει ένας σημαντικός παίκτης στην αραβική δημοσιογραφία και πολιτική σκηνή, για πολλά χρόνια ακόμη. Οι κυβερνήσεις που επιθυμούν να κατανοήσουν τα τεκταινόμενα στην περιοχή, θα συνεχίσουν να το τιμούν με την προσοχή τους. Σε κάποιο βαθμό, ωστόσο, το Al Jazeera θα πέσει θύμα της εντυπωσιακής επιτυχίας του και, ως εκ τούτου, δεν είναι πιθανό να συνεχίσει να κυριαρχεί όπως άλλοτε.
Πρωτότυπο: http://www.foreignaffairs.com/articles/68300/philip-seib/the-resignation...

Copyright © 2002-2010 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Συνδέσεις:
[1] http://fam.ag/naZDdw
[2] http://nyti.ms/pGBlzM
[3] http://bbc.in/oRRmTn