Πώς οι εταιρείες αλλάζουν την ατζέντα της παγκόσμιας Υγείας

Στερημένος από δημόσια χρηματοδότηση, ο ΠΟΥ έπρεπε να στηριχθεί σε εθελοντικές συνεισφορές από δωρήτριες χώρες, ιδιωτικές φιλανθρωπίες, εταιρείες και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Σε αντίθεση με τα κεφάλαια από εισφορές, οι μεμονωμένοι χορηγοί μπορούν να διαθέσουν χρήματα «εκτός προϋπολογισμού» για οποιοδήποτε συγκεκριμένο σκοπό τους αρέσει, καταστρατηγώντας έτσι τον έλεγχο του ΠΟΥ. Το 1970, αυτές οι ιδιωτικές συνεισφορές αποτελούσαν το ένα τέταρτο του προϋπολογισμού του Οργανισμού. Μέχρι το 2008, αποτελούσαν σχεδόν το 80%. Έτσι, είναι τώρα οι ιδιώτες δωρητές, και όχι ο ΠΟΥ, ο οποίος μπορούν να επιβάλλουν απόψεις στη Γενεύη, και έτσι να διαμορφώνουν την παγκόσμια ατζέντα για την υγεία.
Η επιρροή τους είναι σαφής. Ο ΠΟΥ διαθέτει τον τακτικό προϋπολογισμό του για τις ασθένειες που αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη θνησιμότητα σε όλο τον κόσμο. Τα πέραν των προϋπολογισμών κεφάλαια, αντιθέτως, υποστηρίζουν διαφορετικά συμφέροντα. Σύμφωνα με μια ανάλυση του προϋπολογισμού του οργανισμού για την περίοδο 2004-05, το 91% των κονδυλίων του ΠΟΥ πέραν του προϋπολογισμού του διατέθηκαν για ασθένειες που αντιπροσωπεύουν μόλις το 8% της παγκόσμιας θνησιμότητας. Με δεδομένη την κυριαρχία των εκτός προϋπολογισμού κονδυλίων επί των συνολικών δαπανών του ΠΟΥ, ο Οργανισμός κατέληξε να δαπανά το 60% των κονδυλίων του για τις ασθένειες που αντιπροσωπεύουν μόνο το 11% της παγκόσμιας θνησιμότητας. Ένα σημαντικό μέρος πήγε προς την ανάπτυξη εμβολίων για μολυσματικές ασθένειες, τα οποία είναι σε αρμονία με τη γενική προτίμηση του ιδιωτικού τομέα για ακριβά, υψηλής τεχνολογικής έρευνας φάρμακα έναντι της φθηνής, χαμηλής τεχνολογίας πρόληψης των ασθενειών. Είναι δύσκολο να δούμε πώς μια τέτοια απόκλιση μεταξύ των αναγκών των ασθενών του κόσμου και της κατανομής των κονδυλίων του ΠΟΥ βοηθάει τον Οργανισμό να εκπληρώνει τη βασική αποστολή του.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι φτωχότεροι και πιο άρρωστοι του κόσμου δεν χρειάζονται την προσοχή της βιομηχανίας εξόρυξης και ή εκείνης του fast-food. Η εθελοντική δέσμευση των εταιρειών επεξεργασίας τροφίμων έχουν μειώσει κατά εκατοντάδες χιλιάδες τόνους τη ζάχαρη, το αλάτι και το λίπος από τα δημοφιλή προϊόντα τροφίμων. Από το 2004, η Nestle έχει μειώσει το αλάτι στα προϊόντα της κατά περισσότερο από 6.800 τόνους και τη ζάχαρη κατά περισσότερο από 290.000 τόνους. Χάρη κυρίως στην εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, η εξωτερική χρηματοδότηση για την καταπολέμηση της ελονοσίας έχει ανεβεί στα ύψη, από περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως το 1998 σε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια το 2008. Ενώ η σημερινή κυριαρχία τους πάνω στην παγκόσμια ατζέντα για την υγεία είναι αντιπαραγωγική, οι εταιρείες αυτές πρέπει να είναι στο τραπέζι, παρά τις συγκρούσεις συμφερόντων τους.

Ούτε θα ήταν εφικτό, στο σημερινό κόσμο της αύξησης των ιδιωτικοποιήσεων, να επιστρέψουμε στο παλιό μοντέλο στο οποίο ο δημόσιος τομέας επέβαλε στον υπόλοιπο κόσμο τα διατάγματά του για την παγκόσμια υγεία. Αντίθετα, η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να διευρυνθεί ώστε να περιλαμβάνει τις εταιρείες των οποίων τα οικονομικά συμφέροντα συμπίπτουν με εκείνα της παγκόσμιας υγείας. Εκτός από τις εξορυκτικές εταιρείες, στην καταπολέμηση της ελονοσίας θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να συμπεριληφθούν ασφαλιστικές εταιρείες και τουριστικοί πράκτορες οι οποίοι θα αποκομίσουν μακροχρόνια κέρδη από υγιείς πελάτες και λιγότερο φοβισμένους τουρίστες. Ομοίως, η μάχη ενάντια στις μη μεταδιδόμενες ασθένειες (NCDs) θα μπορούσε να επιστρατεύσει τη συμμετοχή των τοπικών γεωργών και κτηνοτρόφων των οποίων οι επιχειρήσεις θα παράξουν πιο θρεπτικά, τοπικά κατασκευασμένα πλήρη τρόφιμα και να τα πωλούν σε περισσότερους ανθρώπους. Οι ιδιωτικές εταιρείες σαν κι αυτές, που ευθυγραμμίζουν τα επιχειρηματικά συμφέροντα με εκείνα της υγείας, είναι πολύ πιο πιθανό να πραγματοποιήσουν την υπόσχεση συνεργασίας του ιδιωτικού με τον δημόσιο τομέα έναντι αυτών που έχουν ζημιές να κρύψουν.

Μέχρι τώρα, αυτοί οι άλλοι παίκτες έχουν μείνει σε μεγάλο βαθμό στο περιθώριο, και έχει σημειωθεί ελάχιστη προσπάθεια για να αλλάξει αυτό. Δεμένοι με τα μετρητά για πάρα πολύ καιρό, πολλοί υποστηρικτές της παγκόσμιας υγείας προσκυνούν στους πόρους των πλούσιων νέων εταίρων τους από τον ιδιωτικό τομέα. Αλλά για να ρυθμιστεί σωστά η παγκόσμια ατζέντα για την υγεία, θα χρειαστεί να ξοδευτούν μερικοί από αυτούς τους πόρους στην προσέγγιση νέων επιχειρήσεων και βιομηχανιών με ανάλογες ανησυχίες, ακόμη και αν αυτές οι εταιρίες δεν υπογράφουν μεγάλα τσεκ. Με μια ευρύτερη βάση από δωρητές του ιδιωτικού τομέα να τον υποστηρίζουν, ο ΠΟΥ – ο οποίος ακόμα είναι μια ασύγκριτη πηγή εμπειρίας για την δημόσια υγεία και ο μοναδικός υπόλογος απέναντι στη διεθνή κοινότητα - θα μπορούσε να επανεγκαθιδρύσει την εξουσία του πάνω στην παγκόσμια ατζέντα για την υγεία, για να μην αναφερθούμε στον προϋπολογισμό του.

Πρωτότυπο: http://www.foreignaffairs.com/articles/136654/sonia-shah/how-private-com...

Copyright © 2002-2010 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Συνδέσεις:
[1] http://www.hbsslaw.com/cases-and-investigations/rio_tinto_lawsuit
[2] http://www2.lwr.kth.se/Publikationer/PDF_Files/MFS_Lund.pdf
[3] http://www.globalizationandhealth.com/content/2/1/4