Οι μύθοι και οι λύσεις για το ελληνικό πρόβλημα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι μύθοι και οι λύσεις για το ελληνικό πρόβλημα

Οι προοπτικές υπάρχουν αλλά υστερεί η πολιτική βούληση

Πιο συγκεκριμένα, σε σύγκριση με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, η Ελλάδα, ανάμεσα σε άλλα,:
• Είναι κράτος –μέλος μιας ευρύτερης κοινότητας προηγμένων πολιτικά και οικονομικά κρατών, με συγκεκριμένες δεσμεύσεις και διαδικασίες λήψης αποφάσεων, τόσο σε πολιτικό όσο και σε επίπεδο άσκησης της δημοσιονομικής πολιτικής.
• Βρίσκεται σε εντελώς διαφορετικό νομισματικό πλαίσιο, με τη νομισματική πολιτική να υλοποιείται από την ΕΚΤ, άρα χωρίς να διαθέτει κάποια από τα εργαλεία προσαρμογής .
• Διαθέτει μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, ενώ άλλες μορφές άσκησης της εξουσίας, ευτυχώς, ανήκουν στο παρελθόν.
• Διαθέτει υψηλότερο ποσοστό χρέους και εξυπηρέτησής του έναντι του ΑΕΠ.
• Δεν διαθέτει την παραγωγική βάση και τις εξαγωγικές δυνατότητες πρωτογενών αγαθών αλλά και πρώτων υλών που διαθέτουν οι χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Οι παραπάνω λόγοι καθιστούν αντιληπτό ότι η εφαρμογή πανομοιότυπων προγραμμάτων διαρθρωτικής προσαρμογής, βασισμένων σε κοινές νόρμες και πρότυπα δεν είναι εφικτή ούτε αποδεκτή λύση. Η άμεση επαναδιαπραγμάτευση των όρων του Μνημονίου είναι παραπάνω από ανάγκη. Δεν είναι μόνον το γεγονός ότι τα αντίστοιχα προγράμματα διαρθρωτικής προσαρμογής στην περίπτωση των κρατών της Λατινικής Αμερικής επέφεραν τραγικές συνέπειες στους λαούς των κρατών που «τα εφάρμοσαν». Είναι, επίσης, ότι στην περίπτωση της Ελλάδας πρόκειται για μια κόπια της οποίας η εφαρμογή επιβάλλεται σε τελείως διαφορετικές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες.

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Η όλη συζήτηση, λοιπόν, χαρακτηρίζεται από μία μονοδιάστατη και μονομερή προσέγγιση. Η «διαπραγματευτική» συλλογιστική εστιάζει αποκλειστικά στην διάσταση του χρέους και του ελλείμματος, δηλαδή, στην χρηματοοικονομική και δημοσιονομική παράμετρο της κρίσης που, όμως, αποτελούν τα αποτελέσματα και όχι την αιτία της κρίσης.

Πιο συγκεκριμένα προτείνεται η ανάληψη των πιο κάτω πρωτοβουλιών:
1. Δημιουργία ενός μόνιμου και θεσμικού Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ανατροφοδότησης, ο οποίος θα είναι σε θέση να συντονίζει όλες τις γραμμές χρηματοδότησης και να εστιάζει σε αναπτυξιακές δράσεις με ανταποδοτικό χαρακτήρα, σε τομείς όπου η χώρα παρουσιάζει συγκριτικά πλεονεκτήματα ανάπτυξης, δυνατότητα βέλτιστης αξιοποίησης πόρων (τουρισμός, ναυτιλία,) και μεγαλύτερη οικονομική ανταποδοτικότητα.
2. Αύξηση των διαθέσιμων πόρων μέσω του Δ’ Πλαισίου Στήριξης, επιμήκυνση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησής του, καθώς και τροποποίηση των ποσοστών χρηματοδοτικής ενίσχυσης, αφού αποδείχθηκε ότι η οικονομική σύγκλιση για πολλές από τις περιφέρειες της χώρας μας ήταν ονομαστική και όχι πραγματική, όπως στην περίπτωση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.
3. Δημιουργία Ευρωπαϊκών Αναπτυξιακών Ομολόγων (με bonus αναπτυξιακής ρήτρας) για επιλεγμένα Μεγάλα Δημόσια Έργα με ανταποδοτικό χαρακτήρα (μόχλευση δηλ. των κεφαλαίων της ΕΤΕπ και ουσιαστικότερη εμπλοκή της στην αναπτυξιακή διαδικασία της Ελλάδας). Τέτοια έργα μπορεί να είναι αυτά που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας ολοκληρώνοντας και στηρίζοντας τις υποδομές της όπως λιμάνια, οδικοί άξονες και δίκτυα, καθώς και αυτά που αφορούν σε τομείς με συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα, όπως για παράδειγμα, η παιδεία, ο πολιτισμός, η καινοτομία και η ενέργεια.
4. Επαναφορά του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Μάρσαλ, το οποίο τόσο πολύ διαφημίσθηκε στην συμφωνία του Ιουλίου, αλλά τόσο, επίσης, εύκολα ξεχάσθηκε. Σε αυτή την περίπτωση το Σχέδιο θα πρέπει να αφορά την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με έμφαση στην ανάπτυξη κοινών επιχειρηματικών σχεδίων ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης και θα μπορούσε να δημιουργήσει συνέργιες με το πρόγραμμα της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2013-2020.

Η χώρα μπορεί να διαφύγει την περαιτέρω ύφεση αποκλειστικά και μόνον μέσα από μέτρα πολιτικής που στοχεύουν στην ανάκαμψη. Η κρίση μπορεί και πρέπει να μετατραπεί σε ευκαιρία. Η εισαγωγή ενός σταθερού φορολογικού πλαισίου, η εφαρμογή ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή (flat tax), η αξιοποίηση των τομέων στους οποίους η χώρα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα (παιδεία, πολιτισμός, τουρισμός, ενέργεια, ναυτιλία, κ.ο.κ.), ο περιορισμός του κράτους στον επιτελικό και ρυθμιστικό του ρόλο και μόνον, η καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης, είναι μερικά μόνον από τα μέτρα πολιτικής που ήλθε η ώρα να υιοθετηθούν και να εφαρμοσθούν.

Παράλληλα, όμως, είναι απαραίτητη η ανάδειξη του Νέου Οράματος για τη χώρα για την Ελλάδα του 2021. Ένα Νέο Όραμα που μέσα από προκαθορισμένα και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης στάδια, καινοτόμες πολιτικές και κοστολογημένες δράσεις θα προσδώσει στον πολίτη , έστω, μέρος της χαμένης του αισιοδοξίας και θα συνιστά πυξίδα ανάπτυξης και προοπτικής για όλους, για την πατρίδα.
Οι παραπάνω πρωτοβουλίες συνδυαζόμενες μεταξύ τους δημιουργούν ένα ρεαλιστικό, τεκμηριωμένο και επιβεβλημένο από τις έκτακτες συνθήκες και προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα και η οικονομία πλαίσιο συζήτησης με τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Οριοθετούν έναν οδικό χάρτη πάνω στον οποίο επιβάλλεται να συνεχίσουμε τη κοινή μας ευρωπαϊκή πορεία και την στήριξη των εθνικών επιλογών με αξιοπρέπεια και συνέπεια.

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Αξίζει να δούμε και μερικές σκέψεις σχετικά με τη θέση της Ελλάδας στο νέο περιβάλλον παγκόσμιας πολιτικής οικονομίας σε τρία επίπεδα ανάλυσης. Το πρώτο αναφέρεται στις μεταβλητές που διαμορφώνουν αυτό το περιβάλλον. Το δεύτερο επίπεδο αξιολογεί τη θέση της χώρας μας στη σημερινή πραγματικότητα, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Το τρίτο αναφέρεται σε εκείνες τις πολιτικές και τις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν από την πλευρά της χώρας μας.