Οι ομηρικοί ύμνοι

Συγγραφέας Arthur S. Hartkamp και Irene J.F. de Jong

Εκδόσεις Τa Grammata

Έτος 2011

Σελίδες 162 pp.

Συνδεθείτε ή Εγγραφείτε για να γράψετε το σχόλιο σας. Εγγραφείτε στο newsletter για να λαμβάνετε ενημέρωση από το ForeignAffairs.gr.

Η Αρχαία Ελληνική Γραμματεία έχει πολλούς οπαδούς στον κόσμο και ιδιαίτερα στις χώρες της Ευρώπης, όπου συχνά μεταφράζονται έργα της Γραμματείας αυτής, όχι μόνο σε γνωστές και διαδεδομένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά), αλλά και σε λιγότερο διαδεδομένες γλώσσες όπως η γλώσσα του Έρασμου, τα ολλανδικά. Αλλά και οι μελέτες για τον Ελληνικό Πολιτισμό, αρχαίο και σύγχρονο, βρίσκονται ήδη από καιρό σε ανάπτυξη σε πανεπιστήμια της Ολλανδίας, είτε από Έλληνες, είτε από Ολλανδούς. Η τελευταία περίπτωση εκφράζεται και στο υπό παρουσίαση βιβλίο που αποτελεί το XVII της σειράς Obolos που διευθύνει ο ελληνιστής Καθηγητής Hero Hokwerda, του πανεπιστημίου του Groningen, και περιλαμβάνει ελληνική ποίηση, αρχαία, βυζαντινή και σύγχρονη, εκδίδεται δε από τον εκδοτικό οίκο TA GRAMMATA, που εκδίδει επίσης και σύγχρονη ελληνική πεζογραφία, προβάλλοντας, έτσι, διαχρονικά τον Ελληνικό Πολιτισμό και δημιουργώντας κανάλι «πολιτισμικής διπλωματίας» υπέρ της χώρας μας στην Ολλανδία.

Από τους συγγραφείς του βιβλίου, η δεύτερη (κα Irene J.F. de Jong), καθηγήτρια αρχαιοελληνικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Amsterdam, έχει μακρά ενασχόληση στα επικά και αφηγηματικά (narative) έργα της πρώιμης αρχαιότητας με διεθνή αναγνώριση, ενώ ο πρώτος (κ. Arthur S. Hartkamp) είναι Νομικός με διακρίσεις στον χώρο αυτό, τόσο στην Ολλανδία [Καθηγητής Αστικού Δικαίου στα Πανεπιστήμια της Ουτρέχτης, του Άμστερνταμ και της Νιμέγης διαδοχικά, υπήρξε Εισαγγελέας του Ανωτάτου Πολιτικού Δικαστηρίου (Hoge Raad) της Ολλανδίας, αλλά και από τους κύριους συντάκτες του νέου Ολλανδικού Αστικού Κώδικα (Burgerlijk Wetboek) που αντικατέστησε τον Γαλλικό, Ναπολεόντειο, Αστικό Κώδικα, ο οποίος τροποποιημένος ίσχυε προηγουμένως στην Ολλανδία], όσο και διεθνώς (Αντιπρόεδρος του «Διεθνούς Ινστιτούτου για την Ενοποίηση του Ιδιωτικού Δικαίου» της Ρώμης, που είναι γνωστό και ως UNIDROIT, επίτιμος διδάκτορας Νομικής του ΔΠΘ).

Ο κ. Hartkamp έχει επίσης μια πολύ στέρεα κλασσική παιδεία (αρχαία ελληνικά - λατινικά), που τον οδήγησε να ασχοληθεί με την κλασσική γραμματεία, όχι μόνο για τις νομικές μελέτες του (κυρίως για τον Αριστοτέλη), αλλά και για τις λόγιες ενασχολήσεις του (είναι και ποιητής). Έτσι, έχει μεταφράσει στα ολλανδικά πολλούς αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και ιδίως ποιητές (Σαπφώ, Σόλων κ.ά.), είτε σε επιφυλλίδες λογοτεχνικών ή ιστορικών περιοδικών, είτε σε αυτοτελείς εκδόσεις.

Στην παρούσα έκδοση ο κ. Hartkamp έκανε τη μετάφραση στα Ολλανδικά (σελ. 2- 159) και έγραψε ένα σύντομο σημείωμα (Notitie, σελ. 161 - 162), στο οποίο αναφέρει το σκοπό των Ομηρικών Ύμνων που μετέφρασε, δίνοντας και ορισμένες παραπομπές των κειμένων που χρησιμοποίησε. Αναλυτικότερη είναι η Εισαγωγή (Inleiding) της κας de Jong, η οποία εκθέτει το τι αντιπροσωπεύουν για την εποχή τους οι Ομηρικοί Ύμνοι [παρουσίαση της ζωής και δράσης των αρχαίων θεών των Ελλήνων (όχι μόνον εκείνων του Ολύμπου), προοίμια σε λατρευτικές λειτουργίες και τελετές προς τιμή τους, σε σελ. VII – XΙΙ], καθώς και τη δομή των Ύμνων (δακτυλικό εξάμετρο, ίδιο με αυτό του Ομήρου και γι’ αυτό αποδίδονται σ’ αυτόν, σε σελ. XII-XIII) και παραθέτει τη σχετική βασική Βιβλιογραφία (Beknopte bibliographie, σε σελ. XIV-XV), στην οποία, δυστυχώς, δεν αναφέρεται και ελληνική και ιδίως οι επανειλημμένες ελληνικές εκδόσεις των Ύμνων από Ε. Λαδιά / Δ. Παπαδίτσα (πρώτη έκδοση από Καρδαμήτσα το 1985 και τελευταία το 2006 από Βιβλιοπωλείο της Εστίας)].

Η μετάφραση στα ολλανδικά όλων (33) των Ομηρικών Ύμνων από τον κ. Hatkamp έγινε σε έμμετρη μορφή και μάλιστα σε δακτυλικό εξάμετρο, όπως και το πρωτότυπο. Γι’ αυτό του αξίζουν συγχαρητήρια, αν και το πενιχρό των γνώσεών μας στην ολλανδική γλώσσα δεν μας επέτρεψε να την απολαύσουμε πλήρως. Πάντως είμαστε σίγουροι ότι η έμμετρη αυτή μετάφραση δεν προδίδει καθόλου το πνεύμα των Ύμνων, το πρωτότυπο κείμενο των οποίων, στην αρχαία ελληνική (ομηρική) γλώσσα, παρατίθεται παράλληλα με τη μετάφρασή του στα ολλανδικά.

Πρόκειται για μια καλαίσθητη και πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση η οποία προστίθεται στην παραπάνω αναφερόμενη σειρά βιβλίων που προβάλουν στην Ολλανδία, αλλά και διεθνώς, την Ελληνική Γραμματεία και τον Ελληνικό Πολιτισμό.-