Πώς οι γυναίκες της Συρίας τροφοδοτούν την αντίσταση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς οι γυναίκες της Συρίας τροφοδοτούν την αντίσταση

Και γιατί η Ουάσιγκτον πρέπει να τις υποστηρίξει
Περίληψη: 

Η Ουάσιγκτον θα ήταν καλό να επενδύσει σε μία από τις πιο υπεύθυνες, αποτελεσματικές και άξιες βοήθειας παρατάξεις της συριακής αντίστασης: τις οργανώσεις των γυναικών.

Η FOTINI CHRISTIA είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ).

Αυτός ο μήνας σηματοδοτεί την επέτειο των δύο χρόνων από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ξεκίνησαν την εξέγερση της Συρίας. Μέχρι στιγμής, η σύγκρουση έχει στοιχίσει περίπου 70.000 ζωές, δημιούργησε 1. 000. 000 πρόσφυγες και εκτόπισε επιπλέον τρία εκατομμύρια. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι υποσχέθηκε τρόφιμα, φάρμακα και μη-πολεμική στρατιωτική βοήθεια προς τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό (FSA), μαζί με 60 εκατομμύρια δολάρια στην πολιτική πτέρυγα των επαναστατών για να βοηθήσουν με την παροχή δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών στα περιοχές που ελέγχονται από τους επαναστάτες.

Αυτή είναι μια καλή αρχή, αλλά για να αποτραπούν οι περαιτέρω ανθρώπινες καταστροφές και η εξάπλωση του ισλαμικού εξτρεμισμού στη Συρία, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να κάνει περισσότερα. Συγκεκριμένα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να βοηθήσουν τις γυναικείες οργανώσεις της αντιπολίτευσης. Η στρατηγική αυτή θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της τρέχουσας ανθρωπιστικής κρίσης και θα διασφαλίσει ότι η βοήθεια θα φθάσει στους προβλεπόμενους αποδέκτες της, και επιπροσθέτως θα ανυψώσει την θέση των γυναικών στη Συρία.

Οι γυναίκες της Συρίας έχουν δραστηριοποιηθεί στον αγώνα κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Άσαντ από την αρχή, που χρονολογείται από τις ειρηνικές διαδηλώσεις στις αρχές του 2011 στην πόλη Ντάρα στο νότο. Παρέμειναν ενεργές ακόμη και όταν ο αγώνας έγινε αιματηρός. Συνάντησα πολλές από αυτές τις γυναίκες επαναστάτριες κατά την διάρκεια του πρόσφατου ταξιδιού μου στην ύπαιθρο της επαρχίας Ιντλίμπ που ελέγχεται από τους αντάρτες και σε πόλεις στα τουρκο-συριακά σύνορα. Αυτές οι γυναίκες περνούν λαθραία όπλα στην αντιπολίτευση και κατασκευάζουν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς στις κουζίνες τους. Εργάζονται σε νοσοκομεία σώζοντας τις ζωές των μαχητών του FSA. Μιλάνε για περιστατικά βασανιστηρίων και σεξουαλικής βίας, με την ελπίδα ότι αυτές οι πληροφορίες θα είναι χρήσιμες σε ένα μελλοντικό δικαστήριο για τα εγκλήματα πολέμου. Είτε σουνίτισες, Κούρδισες, χριστιανές, είτε αλαουίτισες, με ή χωρίς μαντίλα, οι γυναίκες αγωνίζονται για έναν κοινό στόχο: μια ελεύθερη Συρία.

Σε αντίθεση με κάποιες άλλες ομάδες, όπως οι Τίγρεις Ταμίλ και η ένοπλη πτέρυγα του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν - καθώς και οι δυνάμεις του Άσαντ, οι οποίες περιλαμβάνουν τώρα κάποιες 100% γυναικείες παραστρατιωτικές οργανώσεις [1] - δεν υπάρχουν γυναικείες μαχητικές διμοιρίες στην ένοπλη συριακή αντίσταση. Ούτε γυναίκες που στρατολογούνται ως καμικάζι αυτοκτονίας, όπως εκείνες στον πόλεμο του Ιράκ και στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση. Αντ’ αυτού, οι γυναίκες επαναστάτριες, τόσο εντός όσο και εκτός της Συρίας, σε μεγάλο βαθμό ασχολούνται με τις ανθρωπιστικές προσπάθειες, όπως την παροχή τροφίμων και φαρμάκων στους εκτοπισμένους και τους τραυματίες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν θερμά αυτές τις προσπάθειες, κάνοντας τις γυναίκες της Συρίας να θέτουν ισχυρή υποψηφιότητα για την αμερικανική βοήθεια.

Επειδή οι γυναίκες σπάνια συμμετέχουν στην ένοπλη πλευρά της επανάστασης, είναι λιγότερο πιθανό να τις σταματήσουν, να τους κάνουν έρευνα ή να παρενοχληθούν στα κυβερνητικά σημεία ελέγχου. Αυτό έχει αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλη την Συρία. Οι Σύριες έχουν συμμετάσχει στην παροχή βοήθειας τόσο για τις περιοχές που ελέγχονται από τον FSA όσο και - κρυφά και με μεγάλο κίνδυνο για εκείνες - στις περιοχές που βρίσκονται ακόμα υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Για να αποφύγουν την σύλληψη, οι γυναίκες μέσα στην Συρία επικοινωνούν κυρίως μέσω Skype και Facebook για να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες ασφαλείας και τις ανάγκες ενίσχυσης σε επίπεδο γειτονιάς. Οι Σύριες εκτός της χώρας, βασιζόμενες σε μεγάλο βαθμό στην Τουρκία, συγκεντρώνουν βοήθεια και την περνούν μέσα από τα σύνορα.

Μια γυναίκα που συνάντησα, η Χίμπα Αλχατζί, είναι μέλος της οργάνωσης Ελεύθερες Γυναίκες της Συρίας, που ισχυρίζεται ότι έχει 300 μέλη και παρέχει βοήθεια σε εκτοπισμένες γυναίκες και παιδιά. Έφερε 100 κιλά αλεύρι σε κοινότητα άπορων προσφύγων στην επαρχία Ιντλίμπ. Μια άλλη, η Ράνια αλ Κισάρ, μια ακτιβίστρια από την Δαμασκό που σήμερα δρα πέρα από την ύπαιθρο του Ιντλίμπ και την πόλη Ρεϊχανλί στα τουρκικά σύνορα, πρόσφατα πέρασε λαθραία τρόφιμα και κουβέρτες μέσα από το αποχετευτικό σύστημα, στα προάστια της Χομς που ελέγχονται από την κυβέρνηση. Η αλ Κισάρ λειτουργεί επίσης το μεγαλύτερο ηλεκτρονικό δίκτυο γυναικών ακτιβιστριών της Συρίας, που είναι γνωστό ως Επαναστατική Επιτροπή των Γυναικών της Συρίας, το οποίο έχει πάνω από 45 γυναίκες - αντάρτες στο εσωτερικό της Συρίας και πάνω από 5.800 οπαδούς στο Facebook. Η αλ Κισάρ, η οποία είναι τριάντα ετών και μητέρα τριών παιδιών, χαίρει τεράστιου σεβασμού από τους αξιωματικούς του FSA με τους οποίους συνεργάζεται στην διεξαγωγή ανθρωπιστικών προσπαθειών. Αντιστάθηκε όταν κάποια μέλη του FSA προσπάθησαν να αναλάβουν την κατανομή των πόρων στους εσωτερικούς πρόσφυγες στον καταυλισμό Ατμέχ, διατηρώντας την ακεραιότητα του δικού της δικτύου βοήθειας.

Οι ενέργειες της αλ Κισάρ αποδεικνύουν πως οι γυναίκες της Συρίας δεν είναι απλώς καλύτερες στον εντοπισμό και την υποστήριξη ευάλωτων κοινοτήτων, είναι επίσης πιο αποτελεσματικές από ό, τι οι υπό ανδρική ηγεσία παρατάξεις ανταρτών στην πρόληψη της κακοδιαχείρισης των ενισχύσεων. Οι γυναίκες έχουν κατ’ επανάληψη εντοπίσει άνδρες της αντιπολίτευσης να προσπάθησαν να εκτρέψουν την κατανομή ζωτικών πόρων που προορίζονταν για νοσοκομεία και στρατόπεδα εκτοπισμένων εγχωρίως. Τους έχουν καταστήσει υπόλογους στις συριακές ομάδες του Facebook, στους διαδικτυακούς χώρους συνομιλίας του Skype και γενικότερα εντός της χώρας. Η Αλχατζί, η οποία δημιουργεί ένα σχολείο για παιδιά στον καταυλισμό Ατμέχ, έχει εξασφαλίσει και επιβλέψει προσωπικά την παροχή σχολικών ειδών για να διασφαλιστεί το ότι δεν θα καταλήξουν να πωλούνται στην μαύρη αγορά.