Η περιπετειώδης εξωτερική πολιτική τού Κατάρ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η περιπετειώδης εξωτερική πολιτική τού Κατάρ

Το σχέδιο του εμίρη με στόχο την εύνοια του «θείου Σαμ»

Η βούληση του Κατάρ να προβεί σε τολμηρές κινήσεις πολιτικής – να υποστηρίξει τάχιστα και απροκάλυπτα την αντιπολίτευση της Λιβύης, να διοχετεύσει όπλα στην αντιπολίτευση της Συρίας ή να φιλοξενήσει ένα γραφείο των Ταλιμπάν - είναι σχεδόν μοναδική σε αποφασιστικότητα. Ένας ασυνήθιστος συνδυασμός της εγγενούς ασφάλειας του κράτους, η οποία παρέχεται και εξασφαλίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, της τεράστιας περιουσίας του και της επιθυμίας των κυβερνώντων του να κάνουν το Κατάρ έναν χρήσιμο διεθνή παράγοντα, έχει μεταμορφώσει την εξωτερική πολιτική του κράτους. Οι ΗΠΑ, λοιπόν, όχι μόνο διευκολύνουν έμμεσα πολλά από τα βασικά εργαλεία τής εξωτερικής πολιτικής του Κατάρ, αλλά ορισμένες πολιτικές - ιδίως εκείνες που αποσκοπούν στη δημιουργία εδάφους για συνομιλίες με διάφορες ομάδες, με τις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δυσκολία επικοινωνίας (την Χαμάς, τους Ταλιμπάν) - αποσκοπούν στο να καταστήσουν το Κατάρ ιδιαίτερα σημαντικό για τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ωστόσο, η ηγεσία τού Κατάρ βλέπει τώρα ότι η ενεργοποίηση σε ένα τόσο υψηλό και πολιτικοποιημένο επίπεδο απαιτεί μεγάλο βαθμό προετοιμασίας, σχεδιασμό και εκτέλεση στα οποία το Κατάρ δυσκολεύεται να ανταποκριθεί. Άλλωστε, υπάρχουν μόνο 250.000 πολίτες στο Κατάρ, και το κράτος διαθέτει σύγχρονη γραφειοκρατία εδώ και μόλις μια γενιά. Δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη, λοιπόν, ότι στερείται ορισμένων ικανοτήτων. Η ελίτ του Κατάρ είναι απλώς πρόθυμη να αναλάβει το ρίσκο να πάει στραβά η πολιτική της. Πρόσφατα, ωστόσο, το Κατάρ στηρίχτηκε ακόμη περισσότερο στους διεθνείς του συμμάχους, π.χ. μετατρέποντας την υπόθεση της Συρίας [9] σε πρόβλημα της Σαουδικής Αραβίας, κάτι που φαίνεται να είναι μέρος της κατανόησης από την πλευρά της Ντόχα ότι πρέπει να στραφεί περισσότερο στην πολυμερή προσέγγιση.

Η λήψη αποφάσεων που αφορούν την εξωτερική πολιτική [10] περιπλέκεται επίσης και από τις αλλαγές στην ηγεσία του Κατάρ. Δεν ήταν σύνηθες για τον αραβικό κόσμο ότι ο Εμίρης του Κατάρ παραιτήθηκε, χωρίς καμία εσωτερική πίεση, στις 25 Ιουνίου για χάρη του γιου του κι εννοείται κληρονόμου του, Ταμίμ Μπιν Χαμάντ αλ Θάνι. Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος είναι επίσης πρωθυπουργός και του οποίου το όνομα έχει από καιρό ταυτιστεί με την εξωτερική πολιτική του Κατάρ, αναμένεται να αποσυρθεί, ως μέρος ενός ευρύτερου ανασχηματισμού του υπουργικού συμβουλίου. Μονομιάς, λοιπόν, οι δύο κεντρικοί αρχιτέκτονες της σύγχρονης ιστορίας του Κατάρ έφυγαν.

Η επόμενη γενιά ηγετών είναι εντυπωσιακή και με προσόντα στη διπλωματία. Δεν υπάρχει προς το παρόν καμία απτή απόδειξη ότι θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν μια εξωτερική πολιτική με τόσο δραματικούς τόνους και τόσο παρεμβατική, όπως τα τελευταία χρόνια του Κατάρ. Ωστόσο, θα ήταν λογικό να υποθέσουμε κάποια συνέχεια: ο απώτερος στόχος τής εξωτερικής πολιτικής τού Κατάρ θα παραμείνει η προσπάθειά του να γίνει όσο πιο σημαντικό μπορεί, για μια σειρά από κράτη-κλειδιά του διεθνούς συστήματος. Για το Κατάρ, αυτό είναι το κλειδί για να ζει καλά ως ένα μικρό, πλούσιο κράτος σε μία εγγενώς ασταθή περιοχή. Εάν η ελίτ στην Ντόχα μπορεί να συνδυάσει τις επιθυμίες τής χώρας με μια λεπτή κατανόηση των δικών της περιορισμών, και είτε να επιχειρήσει μια πιο μετρημένη προσέγγιση είτε να ενεργήσει με πιο πολυμερή τρόπο, το Κατάρ θα μπορούσε και πάλι να γίνει, παρά το μικρό μέγεθός του, μια δύναμη του καλού στην ευρύτερη περιοχή του.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/139533/david-roberts/qatars-forei...

Σύνδεσμοι:
[1] http://ti.me/10yCDRq
[2] http://on.ft.com/12i1DXh
[3] http://ind.pn/1c8Ho45
[4] http://bit.ly/14iuzS9
[5] http://bit.ly/12XJKUY
[6] http://nyti.ms/12l6zdN
[7] http://on.wsj.com/ogZi7i
[8] http://fam.ag/pad1NF
[9] http://atfp.co/16O6tnX
[10] http://on.ft.com/1aDtPvq

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr