Η Πιονγιάνγκ επιμένει | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Πιονγιάνγκ επιμένει

Γιατί η Ουάσιγκτον πρέπει να μάθει να συνεργάζεται με την Βόρεια Κορέα

Το «Η πραγματική Βόρεια Κορέα» είναι πολύ καλό στο να εξηγήσει την προέλευση και την εξέλιξη του καθεστώτος, αρχίζοντας με τις ημέρες τού αντάρτικου του Kim Il Sung ο οποίος συμμετείχε στον πόλεμο του Μάο Τσε Τουνγκ κατά της Ιαπωνίας και στην συνέχεια του Κόκκινου Στρατού τού Ιωσήφ Στάλιν. Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένου του προσωπικού υποβάθρου του Λανκόφ ότι ο συγγραφέας βλέπει την Βόρεια Κορέα μέσω ενός σοβιετικού πρίσματος, μια προοπτική που αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμη για την κατανόηση της αρχικής εξέλιξης της κυβέρνησής της. Έχοντας «χτενίσει» τα μηνύματα που αποστέλλονταν από την σοβιετική πρεσβεία στην Πιονγκγιάνγκ το 1950, ο Λανκόφ ανασυνθέτει την ιστορία τής συνεδρίασης της πανίσχυρης Κεντρικής Επιτροπής στην Πιονγκγιάνγκ το 1956, στην οποία ο Kim Il Sung αντιμετώπισε τις προκλήσεις για την ηγεσία του από τις φιλο - Κινέζικες και φιλο - σοβιετικές φατρίες. Αυτό το κρίσιμο γεγονός είναι το κεντρικό θέμα τής άποψης του Λανκόφ ότι ο Kim «αποσταλινοποίησε τον Στάλιν»: ενώ ο Νικίτα Χρουστσόφ μετρίαζε τον σοβιετικό κομμουνισμό το 1950, ο Kim διπλασίαζε το σταλινικό του σχέδιο κάνοντας τον οικονομικό σχεδιασμό συγκεντρωτικό, όπως και την πολιτική του δύναμη.

Αλλά η με σοβιετικά πρότυπα κριτική του Λανκόφ για την Βόρεια Κορέα γίνεται λιγότερο χρήσιμη καθώς η ιστορία συνεχίζεται. Η επιρροή τής Μόσχας εξασθένισε με την πάροδο του χρόνου, και ο ανατολικοασιατικός, παρά ευρασιατικός, χαρακτήρας του κομμουνισμού τής Κορέας έγινε ολοένα και πιο εμφανής. Ο Λανκόφ το αναγνωρίζει αυτό όταν γράφει ότι «Ο κομμουνισμός στην Ανατολική Ασία θεωρήθηκε ευρέως ως μια συντόμευση για την εθνική αναγέννηση και τον εκσυγχρονισμό, ένας τρόπος όχι μόνο για την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων αλλά και να ξεπεραστούν τα τελευταία στάδια της καθυστέρησης και της αποικιακής εξάρτησης». Οι στόχοι τής αντίθεσης στον δυτικό ιμπεριαλισμό και στην επανένωση της επικράτειας της κορεατικής χερσονήσου έχουν διαμορφώσει την στρατηγική της Πιονγκγιάνγκ με έναν τρόπο που είναι λιγότερο σχετικός με την ιστορία τής Ρωσίας και των περισσότερων χωρών της ανατολικής Ευρώπης αλλά, όμως, είναι ευθέως παράλληλοι προς την αποστολή τού Μάο στην ηπειρωτική Κίνα και του Χο Τσι Μινχ στο Βόρειο Βιετνάμ. Πράγματι, το θράσος του Kim Jong Un στην ανταλλαγή στρατιωτικών απειλών με τις Ηνωμένες Πολιτείες την περασμένη άνοιξη λάμπρυνε τα διαπιστευτήριά του ως άξιος διάδοχος αυτής της παράδοσης. Το να παραμελήσει να τονίσει το πώς ο αντι-ιμπεριαλιστικός εθνικισμός της οικογένειας Κιμ εξακολουθεί να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην αξίωση του καθεστώτος για πολιτική νομιμοποίηση αποτελεί σοβαρό ελάττωμα στην ανάλυση του Λανκόφ.

ΤΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ ΦΥΛΑΓΜΕΝΟ ΜΥΣΤΙΚΟ

Το σοβιετικό πρίσμα του Λανκόφ φαίνεται να τον έχει πείσει επίσης ότι το καθεστώς της Βόρειας Κορέας δεν μπορεί να ακολουθήσει το μοντέλο τής Κίνας και του Βιετνάμ, δηλαδή να διατηρήσει το πολιτικό της σύστημα και να μετατρέψει την οικονομία της. Σε αντίθεση με την Κίνα και το Βιετνάμ στη δεκαετία του 1970 και του 1980, υποστηρίζει ο Λανκόφ, η σημερινή ηγεσία της Βόρειας Κορέας δεν τολμά να ανοίξει την οικονομία της χώρας και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με τη Δύση, γιατί αν ακολουθούσε αυτή την επιλογή θα εξέθετε το «τεράστιο χάσμα» ανάμεσα στη φτώχεια τής Βόρειας Κορέας και την ευημερία τής Νότιας Κορέας, με αποτέλεσμα ο λαός της Βόρειας Κορέας να εγκαταλείψει το καθεστώς και να οδεύσει μαζικά προς το νότο. Ωστόσο, χωρίς οικονομική μεταρρύθμιση, η Βόρεια Κορέα θα ξεμείνει τελικά από πόρους. Ως εκ τούτου, υποστηρίζει ο Λανκόφ, η Βόρεια Κορέα, όπως και η Σοβιετική Ένωση, κάποια μέρα ξαφνικά θα πάψει να υφίσταται.

Στο μεταξύ, η Πιονγκγιάνγκ συνεχίζει να διαχωρίζει τον εαυτό της από τον κόσμο και να εκβιάζει πλουσιότερες χώρες ώστε να της δίνουν βοήθεια που χρειάζεται το κράτος για να επιβιώνει. Η συμπεριφορά του Κιμ την περασμένη άνοιξη φαίνεται να ταιριάζει με το σχέδιο που περιγράφεται από τον Λανκόφ: «Πρώτα δημιουργεί μια κρίση, στη συνέχεια κλιμακώνει την ένταση, και, τέλος, αποσπά ανταλλάγματα και συμφωνίες για να αποκαταστήσει το status quo». Αυτή η στρατηγική μπορεί να λειτουργήσει στο άμεσο μέλλον αλλά είναι τελικά μη βιώσιμη, υποστηρίζει, προβλέποντας ότι το καθεστώς θα καταρρεύσει ως το 2030 - και ακόμα νωρίτερα αν ο Kim είναι τόσο ανόητος ώστε να δοκιμάσει την τύχη του σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις.