Σωσίβιο από τους Κούρδους | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Σωσίβιο από τους Κούρδους

Πώς θα πιεστεί η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση να ασχοληθεί με την ISIS
Περίληψη: 

Οι Κούρδοι διαθέτουν τον μόνο σωστό στρατό που απέμεινε στο Ιράκ, και, για τον λόγο αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν θα κάνουν η καθεμιά προσπάθεια για να τους εμπλέξουν στην σύγκρουση. Αλλά εκείνοι που αναμένουν κουρδικό ενθουσιασμό υπέρ τού πολέμου είναι πιθανό να απογοητευτούν. Υποτιμούν την πραγματική ισχύ τής κουρδικής θέσης και την συνεχιζόμενη ενόχληση των προηγούμενων δεκαετιών, όταν οι Κούρδοι έδωσαν την υποστήριξή τους προς την Δύση και δεν πήραν τίποτα ως αντάλλαγμα.

Ο DOV FRIEDMAN είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στο Jackson Institute for Global Affairs στο Πανεπιστήμιο Yale. Μπορείτε να τον ακολουθείτε στο twitter @DovSFriedman [1].
Η CALE SALIH είναι ερευνήτρια ειδικευμένη στο Ιράκ, την Συρία και τον Λίβανο. Μπορείτε να την ακολουθείτε στο twitter @callysally [2].

Το «Ισλαμικό Κράτος τού Ιράκ και της al-Sham» (ISIS) κατέχει πλέον μια περιοχή στο μέγεθος της Ιορδανίας, που εκτείνεται από την άκρη τού Χαλεπίου ως τα περίχωρα της Βαγδάτης. Από εκεί, αποτελεί σοβαρή απειλή για τα περιφερειακά και αμερικανικά συμφέροντα ασφαλείας. Ωστόσο, εκείνοι που επιδιώκουν να την σταματήσουν έχουν λίγες επιλογές. Η ISIS κατατρόπωσε εύκολα τις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας, οι οποίες ήταν πολυπληθέστερες της τζιχαντιστικής ομάδας κατά 100 προς 1. Και θα μπορούσε πιθανότατα να κάνει το ίδιο με τους Φρουρούς τής Ιρανικής Επανάστασης, που πέρασαν τα σύνορα για να ενισχύσουν τις ιρακινές δυνάμεις∙ Οι ελίτ μαχητές τού Ιράν είναι απλά διεσπαρμένοι σε όλη την Συρία και το Ιράκ. Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν φαίνονται καθόλου πρόθυμες να στείλουν αμερικανικά στρατεύματα πίσω στη μάχη.

Εισάγετε στην εξίσωση την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν (KRG) και τις ικανές (και άθικτες) δυνάμεις της από peshmerga (στμ: πεσμεργκά, μέλος τής κουρδικής εθνικιστικής οργάνωσης ανταρτών). Οι Κούρδοι διαθέτουν τον μόνο σωστό στρατό που απέμεινε στο Ιράκ, και, για τον λόγο αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν θα κάνουν η καθεμιά προσπάθεια για να τους εμπλέξουν στην σύγκρουση. Χθες, κατά την διάρκεια μιας συνάντησης στην Τεχεράνη [3] μεταξύ του Κούρδου πρωθυπουργού Νεσριβάν Μπαρζανί και του Αλί Σαμκανί, του γραμματέα τού Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, σύμφωνα με πληροφορίες οι Ιρανοί αξιωματούχοι ζήτησαν [4] από τους Κούρδους να συμμετάσχουν στον αγώνα κατά της ISIS. Αμερικανοί αξιωματούχοι προφανώς επίσης ελπίζουν [5] ότι οι Κούρδοι θα παρέμβουν. Πράγματι, αν η Ουάσιγκτον θέλει να καταστείλει την ISIS, οι peshmerga είναι το καλύτερο στοίχημά της.

Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν θα πάρουν αυτό που θέλουν; Κάποιοι σκέφτονται ότι έτσι θα γίνει. Μεταξύ στελεχών στον τομέα τού πετρελαίου [6] και έμπειρων αναλυτών για το Ιράκ [7], για παράδειγμα, ορισμένοι πιστεύουν ότι οι Κούρδοι ίσως να κινητοποιηθούν και μόνο από την προοπτική πετρελαϊκών εσόδων και εγγυήσεων για τον προϋπολογισμό τους. Η KRG έχει διοχετεύσει σχεδόν τρία εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου στο Τσεϊχάν, στην Τουρκία, αλλά αγωνίζεται για να πουλήσει το προϊόν της στην παγκόσμια αγορά - αν μη τι άλλο λόγω της παρεμβολής τής Βαγδάτης. Σε περίπτωση που οι Κούρδοι πάψουν να συναντούν αντίσταση για τις πωλήσεις πετρελαίου, λέει το σκεπτικό, θα είναι περισσότερο διατεθειμένοι να στηρίξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν εναντίον τής ISIS.

Και υπάρχουν καλοί λόγοι για την KRG να εργαστεί για την πτώση τής ISIS. Στο παρελθόν, σουνίτες τζιχαντιστές είχαν βάλει στο στόχαστρο την KRG, και μια εβδομάδα προτού η ISIS πάρει τον έλεγχο της Μοσούλης, επιτέθηκαν σε ένα γραφείο τής Πατριωτικής Ένωσης του Κουρδιστάν (PUK) στην Ντιγιάλα, σκοτώνοντας 18 ανθρώπους [8]. Η ISIS είναι απρόβλεπτη και θα μπορούσε, στο εγγύς μέλλον, να δημιουργήσει κινδύνους για την ασφάλεια στην κουρδική περιοχή. Για μια κουρδική κυβέρνηση που έχει καλλιεργήσει φήμη ότι παρέχει ασφάλεια, οι επιθέσεις τής ISIS θα ήταν ένα τεράστιο πλήγμα. Επιπλέον, αν και η ISIS έχει στρέψει την προσοχή της προς το παρόν στην Βαγδάτη, η πολεμική σύγκρουση με τους Κούρδους θα μπορούσε να φουντώνει σε διάφορα σημεία. Η ISIS μάχεται σποραδικά με τους peshmerga στην βόρεια Ντιγιάλα, την οποία οι Κούρδοι θέλουν να ελέγχουν λόγω της εγγύτητάς της με την κουρδικής πλειοψηφίας πόλη Khanaqin. Στο Κιρκούκ, επίσης, η γραμμή μεταξύ των peshmerga και της ISIS έχει χαραχτεί με επικίνδυνο τρόπο. Οι Κούρδοι ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος τής επαρχίας. Οι σουνίτες αντάρτες, ωστόσο, ελέγχουν τις νότιες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Hawija – το θέατρο θανατηφόρου βίας μεταξύ σουνιτών διαδηλωτών και της ιρακινής κυβέρνησης πέρσι. Σύμφωνα με μια κουρδική πηγή, η περιοχή έχει τώρα σύνορα με τους αντάρτες σε μήκος 1000 χιλιομέτρων (620 μίλια).

Αλλά εκείνοι που αναμένουν κουρδικό ενθουσιασμό για μάχη είναι πιθανό να απογοητευτούν. Υποτιμούν την τρέχουσα ισχύ τής κουρδικής θέση και την συνεχιζόμενη ενόχληση από τις περασμένες δεκαετίες, όταν οι Κούρδοι έδωσαν την υποστήριξή τους στην Δύση και δεν πήραν τίποτα ως αντάλλαγμα. Στην πραγματικότητα, οι Κούρδοι έχουν χαράξει τις κόκκινες γραμμές τους, βόρεια της Μοσούλης, σε όλο το νότιο τμήμα τής επαρχίας Κιρκούκ, και μέσω της επαρχίας τής βόρειας Ντιγιάλα. Εφ’ όσον η ISIS σεβαστεί αυτή την γραμμή, το Κουρδιστάν – το οποίο επενδύει στην φήμη του ως ένας σταθερός, φιλικός προς τον ιδιωτικό τομέα θύλακας σε μια περιοχή γεμάτη με θρησκευτική αναταραχή - θα έχει πολύ λίγους λόγους να προσφύγει στον πόλεμο. Στο κάτω-κάτω, οι Κούρδοι έχουν περάσει μια δεκαετία καλλιεργώντας αυτή την φήμη. Η KRG έχει χτίσει έναν ισχυρό στρατό με την ευρεία υποστήριξη του κοινού, και η κυβέρνηση έχει διαχειριστεί επιδέξια τις σχέσεις με την Τουρκία και το Ιράν. Ενώ οι Ιρακινοί στην υπόλοιπη χώρα ζουν σε διαρκή σύγκρουση, οι Κούρδοι στην Ερμπίλ, την κουρδική πρωτεύουσα, ζουν με διαρκή ανάπτυξη. Η διατήρηση αυτής της επιτυχίας, η οποία σε μεγάλο βαθμό βασίζεται στον πετρελαϊκό πλούτο, εξαρτάται από την διατήρηση της ασφάλειας.

Η ιστορία αποτελεί επίσης ένα ζήτημα. Απλά αναφέρετε το έτος 1975 σε κάθε Κούρδο και, μέσα σε λίγα λεπτά, θα ακούσετε για την «προδοσία» από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χένρι Κίσινγκερ - την Συμφωνία τού Αλγερίου, η οποία τερμάτισε προσωρινά την σύγκρουση μεταξύ του Ιράκ και του Ιράν. Η συμφωνία άφησε τους Ιρακινούς Κούρδους, που είχαν υποστηρίξει τον Ιρανό Σάχη, να υποφέρουν στα χέρια των Μπααθιστών. Η προδοσία έχει σφραγίσει την συλλογική μνήμη τού Κουρδιστάν ως υπενθύμιση για τους κινδύνους τού να αφήνουν τον εαυτό τους στο έλεος των καθιερωμένων δυνάμεων.