Η διψήφιου ποσοστού αμυντική ανάπτυξη της Κίνας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η διψήφιου ποσοστού αμυντική ανάπτυξη της Κίνας

Ποια είναι η σημασία της για μια ειρηνική ανάπτυξη
Περίληψη: 

Η αύξηση στις στρατιωτικές δαπάνες της Κίνας έχει ξεπεράσει την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Εδώ θα δούμε τί σημαίνει αυτό για την ειρηνική ανάπτυξη της χώρας.

Ο RICHARD A. BITZINGER είναι βασικός συνεργάτης και συντονιστής του Προγράμματος Στρατιωτικού Μετασχηματισμού στην Σχολή Διεθνών Σπουδών S. Rajaratnam του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Nanyang στην Σιγκαπούρη.

Η Κίνα τα κατάφερε πάλι. Στις αρχές Μαρτίου, έδωσε στην δημοσιότητα τον αμυντικό προϋπολογισμό της για το 2015 και, όπως σχεδόν κάθε χρόνο για περίπου δύο δεκαετίες, αύξησε τις στρατιωτικές της δαπάνες σε διψήφιο ποσοστό. Φέτος, ο προϋπολογισμός της κινεζικής άμυνας θα αυξηθεί κατά 10,1%, δηλαδή σε περίπου 145 δισεκατομμύρια δολάρια. Επιπλέον, είναι πιθανό η τάση αυτή να συνεχιστεί, προς μεγάλη ανησυχία της Ουάσιγκτον και των περιφερειακών πρωτευουσών.

Ήδη, η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα σε στρατιωτικές δαπάνες, έχοντας ξεπεράσει το Ηνωμένο Βασίλειο το 2008. Ο νέος προϋπολογισμός της Κίνας για τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (PLA) είναι πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερος από εκείνους των δαπανών άλλων χωρών, όπως η Γαλλία, η Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο, και σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερος από εκείνον της Ινδίας, της ανερχόμενης ανταγωνίστριας στην Ασία. Είναι επίσης η μόνη χώρα εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες που έχει τριψήφιο προϋπολογισμό για την άμυνα (σε δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ).

Αυτό το επίπεδο δαπανών είναι ακόμα πιο αξιοσημείωτο δεδομένου του σημείου απ’ όπου ξεκίνησε η Κίνα. Το 1997, οι κινεζικές στρατιωτικές δαπάνες ανήλθαν σε σχεδόν 10 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο, στα ίδια επίπεδα περίπου με την Ταϊβάν και σε σημαντικά μικρότερα επίπεδα από εκείνα της Ιαπωνίας και της νότιας Κορέας. Ξεκινώντας από εκείνο τον χρόνο, ωστόσο, ο αμυντικός προϋπολογισμός της Κίνας άρχισε να αυξάνεται. Υπήρχαν δύο οικονομικοί παράγοντες που κατέστησαν δυνατή αυτήν την άνοδο. Κατ’ αρχάς, η οικονομία της χώρας εκτινάχθηκε στα ύψη˙ το 1997, οι αμυντικές δαπάνες αποτέλεσαν λιγότερο από το 2% του ΑΕΠ, ποσοστό το οποίο παραμένει περίπου το ίδιο μέχρι σήμερα, τουλάχιστον σύμφωνα με το Πεκίνο. Δεύτερον, η ύπαρξη χαμηλών ποσοστών πληθωρισμού κατά την διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών σημαίνει ότι η πραγματική αύξηση των αμυντικών δαπανών έχει σχεδόν φτάσει την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ˙ ακόμα κι η πιο συντηρητική εκτίμηση των πραγματικών ρυθμών ανάπτυξης (που είναι υπεύθυνη για τον πληθωρισμό) αποκαλύπτει έναν πραγματικό πενταπλασιασμό της αύξησης των στρατιωτικών δαπανών της από το 1997.

Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση σχετικά με την αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά την διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών είναι ότι σχεδόν πάντα ξεπερνούσε την αύξηση του ΑΕΠ. Μεταξύ του 1998 και του 2007, η οικονομία της Κίνας αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 12,5% ενώ οι αμυντικές δαπάνες της αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 15,9% ετησίως. Δεδομένου ότι η οικονομία είναι πιθανό να αυξηθεί μόνο κατά 7% το 2015 κι οι αμυντικές δαπάνες της αυξάνονται σε διψήφιους αριθμούς, η αποσύνδεση των οικονομικών επιδόσεων και των αμυντικών δαπανών γίνεται όλο και πιο έντονη.

23032015 01.jpg

Επιπλέον, πολλοί στην Δύση υποθέτουν συνήθως ότι ο επίσημος αμυντικός προϋπολογισμός δεν παρέχει μια πλήρη εικόνα των κινεζικών στρατιωτικών δαπανών κι ότι η κεντρική κυβέρνηση κρύβει τα έξοδα ορισμένων τομέων -όπως, για παράδειγμα, την Έρευνα και Ανάπτυξη, τις εισαγωγές όπλων και τις επιδοτήσεις για την αμυντική βιομηχανία- σε άλλα τμήματα του συνολικού προϋπολογισμού της. Οι εκτιμήσεις για τις πρόσθετες, μη καταγεγραμμένες δαπάνες κυμαίνονται από 35% έως 50% του συνόλου των αμυντικών δαπανών, με βάση τις εκτιμήσεις από το IHS Janes και το International Peace Research Institute της Στοκχόλμης, αντίστοιχα. Πριν από μερικά χρόνια, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ισχυρίστηκε ότι ο πραγματικός αμυντικός προϋπολογισμός της Κίνας θα μπορούσε να είναι ακόμα και διπλάσιος του επίσημου ποσού˙ στην πραγματικότητα, από τότε σταμάτησε η προσπάθεια υπολογισμού των δαπανών που βρίσκονται εκτός λογιστικών βιβλίων.

Πράγματι, η προσπάθεια πρόβλεψης των «πραγματικών» κινεζικών στρατιωτικών δαπανών αποκτά όλο και λιγότερη σημασία. Με έναν επίσημο στρατιωτικό προϋπολογισμό που πλησιάζει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια, ο PLA έχει όλα τα καταγεγραμμένα χρήματα που χρειάζεται για να εγγυηθεί ένα ιδιαίτερα επιθετικό στρατιωτικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, ενώ σε περίπτωση που ο στρατός χρειαστεί περισσότερα, το Πεκίνο φαίνεται εξαιρετικά πρόθυμο να τα παράσχει. Πολύ απλά, δεν υπάρχει λόγος να αποκρύψει το Πεκίνο τις πραγματικές στρατιωτικές του δαπάνες, τουλάχιστον όχι την γενική τους εικόνα.

Η Κίνα εξακολουθεί να είναι ασαφής, και δικαιολογημένα, για το πώς διαθέτει τον αμυντικό προϋπολογισμό της. Η χώρα δεν έχει δημοσιεύσει ποτέ ξεχωριστά στοιχεία για τις στρατιωτικές, ναυτικές και αεροπορικές της δυνάμεις. Τα κρατικά έγγραφα για την κινεζική άμυνα (που κυκλοφορούν κάθε δύο χρόνια, αρχής γενομένης από το 1998), μοίρασαν κάποια στιγμή τις δαπάνες στο προσωπικό, την λειτουργία και υποστήριξη, και τον «εξοπλισμό» (ο οποίος προφανώς περιλαμβάνει την αμυντική Έρευνα και Ανάπτυξη και την προμήθεια όπλων). Αυτό, όμως, σταμάτησε το 2009.

Ακόμα κι έτσι, όμως, μπορούν να γίνουν κάποιες προβλέψεις για τον τρόπο με τον οποίο θα μοιραστούν οι αμυντικές δαπάνες του τρέχοντος έτους. Τα κρατικά έγγραφα αποκάλυψαν μια σχεδόν ίση κατανομή της τάξεως του ενός τρίτου στην χρηματοδότηση μεταξύ του προσωπικού, της λειτουργίας και υποστήριξης, και του «εξοπλισμού». Δεδομένου ότι τα ποσοστά αυτά έχουν παραμείνει λίγο-πολύ σταθερά από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, είναι λογικό να υποστηρίξει κανείς πως εφαρμόζεται η ίδια κατανομή και σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε αύξηση στις δαπάνες πιθανότατα να κατανεμηθεί και πάλι εξίσου μεταξύ αυτών των τριών κατηγοριών.

23032015 02.jpg