Ξανά στον «Σταθμό Φινλανδίας» | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ξανά στον «Σταθμό Φινλανδίας»

Μια σειρά αγορών ακινήτων από Ρώσους βάζει το Ελσίνκι στην άμυνα

Η Outi Salovaara, μια ερευνητική δημοσιογράφος στις φινλανδικές εφημερίδες Etelä-Saimaa και Helsingin Sanomat, φαίνεται να συμφωνεί με την εκτίμηση αυτή. Ζει μόνο έξι μίλια από τα σύνορα με την Ρωσία και έχει ερευνήσει προσεκτικά κάθε συναλλαγή ακίνητων στην περιοχή από το 2005. «Η αγορά ακινήτων κοντά σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις ακούγεται άσχημα, αλλά οι ανησυχίες σχετικά με τις συναλλαγές αυτές είναι υπερβολικές», υποστηρίζει. «Είμαι πεπεισμένη ότι οι Φινλανδικές Αμυντικές Δυνάμεις γνωρίζουν τι συμβαίνει γύρω από τις εγκαταστάσεις τους. Μια πιο σημαντική ανησυχία είναι το ξέπλυμα χρήματος που συνδέεται με τις αγορές. Και αν οι Ρώσοι ήθελαν πραγματικά κάτι ύποπτο με την αγορά αυτών των ακινήτων, θα χρησιμοποιούσαν Φινλανδούς σαν βιτρίνα». Επιπλέον, προσθέτει η Salovaara, η Ρωσία μπορεί απλά να χρησιμοποιήσει τους δορυφόρους της για να συλλέξει πληροφορίες. «Δεν χρειάζονται μια ομάδα εξοχικών σπιτιών, προκειμένου να καταλάβουν τι συμβαίνει στην Φινλανδία», λέει.

22062015-2.jpg

Ο Φινλανδός πρόεδρος Sauli Niinisto με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο λιμάνι Τουρκού, στις 25 Ιουνίου 2013. ANTTI AIMO-KOIVISTO / LEHTIKUVA VIA REUTERS
------------------------------------

Αυτό που προσδίδει αξιοπιστία στους ισχυρισμούς των Kivinen και Salovaara είναι ότι η κυριότητα πολλών από αυτά τα ακίνητα είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή. Η Τουριστική Εταιρεία Airiston Helmi έχει αγοράσει πολλά ακίνητα κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών, συμπεριλαμβανομένων αρκετών κοντά στο λιμάνι Turku, όπου και εδρεύει, καθώς και σε άλλες σημαντικές ναυτικές οδούς. Η εταιρεία έχει Ρώσο Διευθύνοντα Σύμβουλο και ρωσικό Διοικητικό Συμβούλιο. Σύμφωνα με έρευνες φινλανδικών μέσων ενημέρωσης [2], ορισμένοι από τους υπαλλήλους της εταιρείας έχουν εγγραφεί ως ότι ζουν στην Ρωσία, ενώ ένας ζει στην Λετονία. Οι χώρες κατοικίας των άλλων είναι άγνωστες. Από την ίδρυσή της πριν από οκτώ χρόνια, η εταιρεία δεν έχει ακόμη αποκτήσει μια ιστοσελίδα και δεν παρουσιάζει φυσική διεύθυνση. Παρότι έχει μόνο δύο υπαλλήλους [3] και κεφάλαιο 11.200 δολαρίων, και καταγράφει ζημίες κάθε χρόνο από το 2008, συνεχίζει να αγοράζει νέα ακίνητα.

Είναι επίσης πιθανό ότι η Airiston Helmi είναι είτε μια εταιρεία-κέλυφος που χρησιμοποιήθηκε για να κρύψει πράξεις νομιμοποίησης «μαύρων» χρημάτων είτε μια εντελώς συνήθης εταιρεία τουρισμού και ακινήτων –αλλά η πρόσφατη εξαγορά από αυτήν δύο μεταγωγικών πλοίων του φινλανδικού [πολεμικού] Ναυτικού μπερδεύει αυτήν την εικόνα. Η Airiston Helmi μπορεί να έχει σχέδια να ανακατασκευάσει τα πλοία ως τουριστικά αξιοθέατα, αλλά η διευθύνουσα σύμβουλός της, Elena Romanova, δεν απάντησε σε ένα αίτημα για σχολιασμό. Επειδή οι ρωσικές εταιρείες και οι Ρώσοι ιδιώτες έχουν νόμιμο δικαίωμα να αγοράζουν ακίνητα στην Φινλανδία, οι φινλανδικές Αρχές δεν έχουν κανένα λόγο να ερευνήσουν τους ισχυρισμούς αυτούς.

Σε μια πρόσφατη επίσκεψη στο λιμάνι του Turku, είδα μια βιομηχανική περιοχή με σύγχρονα εμπορικά κτίρια να λάμπουν στον ήλιο και ένα φινλανδικό σκάφος του Ναυτικού αγκυροβολημένο σε κοντινή απόσταση. Όπως και οι περισσότεροι Φινλανδοί, ο Salonius- Pasternak κρατά μια πολύ μετριοπαθή στάση σχετικά με την Ρωσία και πιστεύει ότι ο πόλεμος είναι εξαιρετικά απίθανος, αλλά μου εξήγησε το πώς ένας Ρώσος αντίπαλος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα κτίρια της Airiston Helmi στο λιμάνι για να κατοπτεύει τις φινλανδικές ναυτικές δραστηριότητες και επίσης να επιτεθεί στα φινλανδικά πλοία -υπάρχει μια ναυτική βάση στο λιμάνι Pansio της πόλης, καθώς και σχέδια για έναν τερματικό σταθμό εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Εκτός από το ότι προσφέρει λίγες θαλάσσιες κρουαζιέρες, το Turku δεν είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής τουριστική περιοχή, αλλά η υψηλής τεχνολογίας πόλη αποτελεί ένα εμπορικό λιμάνι-«κλειδί» στην Βαλτική Θάλασσα.

Ο Arto Luukkanen, ένας λέκτορας Ρωσικών και Ανατολικο-ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, είναι εξίσου καχύποπτος. Το 2008, έλαβε ένα απρόσμενο τηλεφώνημα από έναν άνδρα, ο οποίος αποδείχθηκε ότι ήταν ένας αξιοσέβαστος συνταξιούχος επιχειρηματίας, ο οποίος ήθελε να τον προειδοποιήσει για μια σειρά μυστηριώδεις αγορές από Ρώσους ιδιώτες και ρωσικές επιχειρήσεις. «Νόμιζα ότι ήταν υπερβολή, αλλά συναντηθήκαμε, και είχε κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία», είπε. Ο άνθρωπος είχε παρατηρήσει την αύξηση του αριθμού των αγορασμένων από Ρώσους ακινήτων στην περιοχή όπου βρίσκεται το σπίτι του, στη Νότια Καρελία εκείνο το έτος, και μαζί με φίλους, συγκέντρωσαν τις νομικές πράξεις των συναλλαγών σε μια βάση δεδομένων. «[Τα ακίνητα για τα οποία] μιλάμε είναι μικρές εξοχικές κατοικίες, όπου κάποιες ηλικιωμένες κυρίες είχαν ζήσει κάποτε», εξήγησε ο Luukkanen. «Αυτές δεν είναι μεγάλες κατοικίες. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν θα ήθελε να ζήσει εκεί. Αλλά είναι κοντά σε στρατιωτικές βάσεις». Αφότου ανέλυσε την βάση δεδομένων εκείνου του ανθρώπου και παρατήρησε την στρατηγική θέση πολλών από τα ετοιμόρροπα ακίνητα, ο Luukkanen κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος εξέφραζε λογικές ανησυχίες.

22062015-3.jpg

Πλοία του Ναυτικού ελλιμενίζονται στο Aurajoki στο Turku, στις 31 Αυγούστου 2014. RONI LEHTI / LEHTIKUVA VIA REUTERS
---------------------------------

Αν και αυτές οι πράξεις περιέχουν την ταυτότητα των επισήμων αγοραστών, πολλοί από τους οποίους φαίνεται να είναι απλοί Ρώσοι πολίτες, είναι σχεδόν αδύνατο να μαθευτεί αν λειτουργούν για λογαριασμό της ρωσικής κυβέρνησης. «Ο αρχικός αγοραστής μπορεί να μην είναι ο προβλεπόμενος ιδιοκτήτης, και εκεί όπου μεταφέρεται η κυριότητα στην συνέχεια τότε γίνεται πρόβλημα», λέει ο Salonius- Pasternak.