Ο πόλεμος του Ερντογάν

Αγόρια κρατούν μεταλλικά κομμάτια από έναν κρατήρα που προκλήθηκε από τουρκική αεροπορική επιδρομή εναντίον στρατοπέδων του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ) στο χωριό Amadiya, στα περίχωρα της επαρχίας Dohuk, στις 29 Ιουλίου 2015. ARI JALAL / REUTERS
---------------------------

Αντιμέτωποι με μια τριπλή απειλή –τον Άσαντ, τους Κούρδους και το ISIS- και τις αυξανόμενες δευτερογενείς επιπτώσεις της σύγκρουσης, ο Ερντογάν φαίνεται να κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τουρκική ασφάλεια δεν μπορεί πλέον να αντιμετωπιστεί χωρίς ενεργό δράση. Σίγουρα, με το να ανοίξει έναν διμέτωπο πόλεμο εναντίον του ΡΚΚ και του ISIS, ο Ερντογάν έχει βαδίσει σε ανεξερεύνητο έδαφος. Και η επιχείρηση είναι βέβαιο ότι θα πιέσει τις στρατιωτικές Υπηρεσίες και τις Υπηρεσίες ασφαλείας της Τουρκίας, καθιστώντας την πιο εξαρτημένη από την αμερικανική βοήθεια. Κατά τους προσεχείς μήνες, αμφότερα το ISIS και το PKK θα μπορούσαν να αυξήσουν την βία εναντίον της κυβέρνησης, των υποδομών και των αμάχων της Τουρκίας. Αν αμφότερες οι ομάδες κλιμακώσουν τις επιθέσεις τους, αυτό θα μπορούσε να βλάψει τρομερά την οικονομία της Τουρκίας, επίσης.

Ταυτόχρονα, οι πολιτικοί υπολογισμοί του Ερντογάν μπορεί να βλάψουν την σχέση της χώρας του με την Ουάσιγκτον - ακριβώς όταν χρειάζεται περισσότερο την αμερικανική υποστήριξη. Παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον έχει υποστηρίξει τις επιχειρήσεις εναντίον του ISIS, ο Ομπάμα δεν συμφωνεί με την απόφαση του Ερντογάν να χτυπήσει το ΡΚΚ, και η Ουάσιγκτον πιστεύει ότι οι κουρδικές κοινότητες στην Συρία και το Ιράκ είναι χρήσιμοι εταίροι στην αντιμετώπιση του ISIS. Η διαχείριση των στρατηγικών διαφορών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας θα γίνει πιο δύσκολη εάν η Άγκυρα κλιμακώσει υπερβολικά την εκστρατεία της εναντίον των κουρδικών κοινοτήτων στα νότια των συνόρων της.

Το πώς θα εξελιχθούν όλα αυτά προσωπικά για τον Ερντογάν είναι ακόμη πιο αβέβαιο. Ο πρόεδρος προηγουμένως ήταν πρόθυμος να στοιχηματίσει για την ειρήνη με τους Κούρδους. Τώρα οι ενέργειες της Τουρκίας κατά του ΡΚΚ και η ισχυρή ρητορική της θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ενότητα των Κούρδων τόσο στο εσωτερικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει περαιτέρω εγχώρια αστάθεια καθώς η σημαντική στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας θα τίθεται σε δοκιμασία εναντίον των σκληροτράχηλων τρομοκρατικών ομάδων που ελέγχουν τμήματα της Συρίας. Ταυτόχρονα, όμως, το να είναι σε θέση να επιδείξει ισχυρή ηγεσία, ενώ τα κόμματα της Τουρκίας τσακώνονται μεταξύ τους για την εξουσία στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την δημιουργία πολιτικού συνασπισμού, αποτελεί μια σαφή νίκη για τον Ερντογάν και θα μπορούσε να κάνει συμφέρουσες τις πρόωρες εθνικές εκλογές. Ο Ερντογάν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτές τις εκλογές για να ανακτήσει την πλειοψηφία των εδρών για το κόμμα του και, ενδεχομένως, να εξασφαλίσει ένα αρκετά μεγάλο μερίδιο εδρών στο Κοινοβούλιο ώστε να κινήσει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που επιθυμεί για να στρέψει την Τουρκία προς ένα προεδρικό σύστημα. Υπό αυτή την έννοια, ο Ερντογάν έχει τα περισσότερα να κερδίσει και τα περισσότερα να χάσει από την τελευταία μάχη της χώρας -και θα καταλήξει να ζορίσει τις σχέσεις του με τις Ηνωμένες Πολιτείες ανεξάρτητα από το πώς αυτή η μάχη θα εξελιχθεί.

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2015-07-29/erdogans-war

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition