Η κάλυψη της Τουρκίας

Στις 23 Ιουλίου, η Τουρκία συμμετέσχε τελικά στη μάχη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους [2] (επίσης γνωστού ως ISIS) και το έπραξε με μεγάλες φανφάρες. Ξεκίνησε με μια σειρά χτυπήματα από αέρα και από πυροβολικό για να απωθήσει δυνάμεις του ISIS στην Συρία και να σφραγίσει τα πορώδη νότια σύνορά της. Η τουρκική κυβέρνηση έδωσε επίσης στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόσβαση στις αεροπορικές βάσεις του Ιντσιρλίκ και του Ντιγιαρμπακίρ, ανοίγοντάς τις για να υποστηρίξουν αποστολές μάχης, όχι μόνο επιχειρήσεις επιτήρησης.

Αυτή ήταν μια μεγάλη νίκη για την κυβέρνηση Ομπάμα, η οποία εδώ και μήνες διαπραγματευόταν με μια Τουρκία που δίσταζε να αναγνωρίσει την απειλή από το ISIS. Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι αισιόδοξοι ότι τώρα το ISIS μπορεί να κλονιστεί καθώς η Άγκυρα θα είναι σε θέση να ξεκινήσει μια πιο ισχυρή βομβιστική εκστρατεία δεδομένης της εγγύτητάς της στην σύγκρουση. Η αμερικανο-τουρκική συμφωνία για τις αεροπορικές βάσεις στο Ιντσιρλίκ και το Ντιγιαρμπακίρ προφανώς αφορούν επίσης στην δημιουργία μιας ασφαλούς ζώνης [3] στην βορειοδυτική Συρία, ακριβώς βόρεια του Χαλεπίου, κάτι που η τουρκική κυβέρνηση ζητούσε από καιρό, ενώ η Ουάσιγκτον αρνείτο να δεσμευτεί σε αυτό. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υποστήριξε ότι μια ασφαλής ζώνη θα προκύψει φυσικά αφότου οι δυνάμεις του ISIS απωθηθούν από αυτό το τμήμα της Συρίας.

Κούρδοι φωτογραφίζονται μπροστά στην σημαία του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK), στις 17 Μαρτίου 2015. UMIT BEKTAS / REUTERS
------------------------------

Ωστόσο, δεν είναι όλα όπως φαίνονται. Αν και η Ουάσινγκτον διαλαλούσε την συμφωνία ως ένα δυνητικό στοιχείο που θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού στην καταπολέμηση του ISIS, η πρόσφατη συμπεριφορά της Άγκυρας δείχνει ότι η κύρια αποστολή της είναι να χρησιμοποιήσει την ευκαιρία να πολεμήσει ταυτόχρονα εναντίον του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ), μιας κουρδικής αυτονομιστικής οργάνωσης που η κυβέρνηση μάχεται εδώ και δεκαετίες. Η οργάνωση, όμως, είναι επίσης στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του ISIS.

Καθώς η Ουάσιγκτον γιόρταζε τη νέα δέσμευση της Τουρκίας, οι αρχικές αεροπορικές επιδρομές της Άγκυρας την περασμένη εβδομάδα στόχευαν αμφότερες τις θέσεις του ISIS και του ΡΚΚ, και, όπως κάποιοι έχουν σημειώσει [4], οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ουσιαστικά επιτρέψει στην Τουρκία να καλύψει τον πρωταρχικό της στόχο –χτυπώντας το PKK και τον ξάδελφό του στην Συρία, τις Μονάδες Λαϊκής Προστασίας (επίσης γνωστές ως YPG)- στον γενικότερο πόλεμο κατά του ISIS. Η Τουρκία θα είναι επίσης σε θέση να εξασφαλίσει ότι οι αμερικανικές επιθέσεις εναντίον θέσεων του ISIS δεν θα ωφελούν στο μεταξύ τους Κούρδους μαχητές, μέσω του συντονισμού των κοινών αποστολών και της μετακίνησης τουρκικών στρατευμάτων σε περιοχές αμέσως μετά τις αμερικανικές επιθέσεις. Με το να υποχωρήσει στα αιτήματα της Ουάσινγκτον να κάνει περισσότερα εναντίον του ISIS, η Τουρκία ελπίζει στην πραγματικότητα να επιτύχει τους πραγματικούς στόχους της, που είναι να αποτρέψει το αυτόνομο συριακό καντόνι Rojava που επί του παρόντος ελέγχεται από το συριακό κουρδικό Κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) από το να μετατραπεί σε πραγματικά ανεξάρτητο κουρδικό κράτος, και να χρησιμοποιήσει το κουρδικό ζήτημα για να ενισχύσει την πολιτική της θέση εγχωρίως.

Ένα τουρκικό F-16 απογειώνεται από την βάση του Incirlik, στις 27 Ιουλίου 2015. Η Τουρκία πλήττει βάσεις των Κούρδων ανταρτών στο Ιράκ. MURAD SEZER / REUTERS
-------------

Η Τουρκία έχει επίσης στοχεύσει τον κουρδικό πληθυσμό εντός της χώρας, μέσω της αυξημένης αστυνόμευσης μετά την τρομοκρατική βομβιστική επίθεση στη μεθοριακή πόλη Suruc στις 20 Ιουλίου. Συνδεδεμένη με το ISIS, η επίθεση στρεφόταν κατά φιλο-κουρδικών ακτιβιστών και άφησε 23 νεκρούς. Από τότε, η Τουρκία έχει διεξάγει αντιτρομοκρατικό σάρωμα [5] που από τις 29 Ιουλίου οδήγησε στην σύλληψη 137 υπόπτων ως συμπαθούντες το ISIS και 847 υπόπτων ως μέλη του ΡΚΚ. Γράφοντας στην φιλοκυβερνητική εφημερίδα Daily Sabah, ο -με επιρροή- προεδρικός σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής Ιμπραήμ Καλίν συνέδεσε ρητά το ISIS και το PKK [6]. Υποστήριξε κατ’ ουσίαν ότι το PKK και το ISIS είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, επειδή και οι δύο ομάδες χρησιμοποιούν την τρομοκρατία για την επίτευξη των πολιτικών στόχων τους, και ότι οι επιθέσεις του ΡΚΚ είναι εξίσου μεγάλη απειλή για την Τουρκία όπως και εκείνες που διεξάγονται από το ISIS.

Η καταπολέμηση του PKK και η ματαίωση των φιλοδοξιών των Κούρδων στην Συρία δεν είναι οι μόνες δυναμικές που καθοδηγούν τις τουρκικές ενέργειες. Εκτός από όλα αυτά, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), το οποίο είναι επικεφαλής της σημερινής υπηρεσιακής κυβέρνησης που θα κυβερνήσει την χώρα μέχρι να σχηματιστεί ένας νέος συνασπισμός (ή, αν δεν σχηματιστεί, μέχρι να γίνουν νέες εκλογές το φθινόπωρο), επιχειρεί να αντιστρέψει τις (πολιτικές) συνέπειες της πολιτικής του περί ανοίγματος προς τους Κούρδους, με το οποίο δόθηκαν στους Κούρδους της Τουρκίας περισσότερα δικαιώματα στην χρήση της κουρδικής γλώσσας και στην έκφραση του κουρδικού πολιτισμού τους. Έφερε στιγμιαία την ειρήνη, αλλά τώρα φαίνεται να έχει αποδυναμώσει την λαβή του ΑΚΡ στην εξουσία.