Μην φοβάστε τους Μουσουλμάνους μετανάστες

Στον απόηχο της επίθεσης του San Bernardino τον περασμένο Δεκέμβριο, ο Αμερικανός Ρεπουμπλικανός προεδρικός υποψήφιος Donald Trump ζήτησε να απαγορευθεί σε όλους τους Μουσουλμάνους η είσοδος στις ΗΠΑ. Σε μια συνέντευξη [1] στο Fox Business λίγο μετά την επίθεση, ο Trump συνέδεσε ξεκάθαρα την αποτυχημένη αφομοίωση των Μουσουλμάνων μεταναστών με την τρομοκρατία: «Πηγαίνετε στις Βρυξέλλες. Πηγαίνετε στο Παρίσι. Πηγαίνετε σε διαφορετικούς τόπους. Κάτι συμβαίνει και δεν είναι καλό, θέλουν τον νόμο της Σαρία, θέλουν αυτό, θέλουν πράγματα που -ξέρετε, πρέπει να υπάρχει κάποια αφομοίωση. Δεν υπάρχει αφομοίωση». Αν και οι περισσότεροι πολιτικοί, σε αμφότερα τα αμερικανικά κόμματα, το Δημοκρατικό και το Ρεπουμπλικανικό, και στο εξωτερικό, καταδίκασαν την πρόταση του Τραμπ για την απαγόρευση της μουσουλμανικής μετανάστευσης, περισσότερο από το ένα τρίτο [2] των Αμερικανών και πάνω από το ήμισυ των Ρεπουμπλικανών την υποστηρίζουν.

Ο Trump ακουμπά σε έναν βαθιά ριζωμένο φόβο. Είναι ο ίδιος φόβος που στηρίζει την δημοτικότητα πολλών ακροδεξιών κομμάτων σε όλη την Ευρώπη, από το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας μέχρι την Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα. Είναι ως εκ τούτου θεμιτό να αναρωτηθούμε αν το πρόσφατο κύμα μετανάστευσης προς την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες από χώρες μουσουλμανικής πλειοψηφίας θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των πληθυσμών υποδοχής. Αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι φόβοι είναι λανθασμένοι: Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες δεν ανοίγουν τις πόρτες τους στην τρομοκρατία [3] όταν αφήνουν να μπουν οι Μουσουλμάνοι μετανάστες.

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

Κατά το παρελθόν έτος, πρωτοφανής αριθμός μεταναστών άφησαν χώρες μουσουλμανικής πλειοψηφίας για να έρθουν στην Ευρώπη, δραπετεύοντας από το μακελειό στην Συρία και την αναταραχή σε όλη την Βόρεια Αφρική. Αλλά αυτοί οι μετανάστες δεν έχουν ενσωματωθεί καλά [4]. Στο βιβλίο μας, Why Muslim Integration Fails in Christian-Heritage Societies (Γιατί η μουσουλμανική ένταξη αποτυγχάνει στις κοινωνίες χριστιανικής κληρονομιάς, Harvard University Press 2016) [5], τεκμηριώνουμε την αποτυχία της ενσωμάτωσης Μουσουλμάνων μεταναστών [6] στην Γαλλία και σε ολόκληρη την Ευρώπη γενικότερα. Δύο μετανάστες που είναι παρόμοιοι με κάθε τρόπο εκτός από την θρησκευτική τους ταυτότητα θα ενσωματωθούν πολύ διαφορετικά μέσα στις κοινωνίες υποδοχής τους.

Μετανάστες προσεύχονται σε ένα αυτοσχέδιο τζαμί στον καταυλισμό «Η νέα ζούγκλα» στο Καλαί, στην Γαλλία, τον Αύγουστο του 2015. PETER NICHOLLS / REUTERS
------------------------------

Μελετώντας έναν πληθυσμό Σενεγαλέζων Χριστιανών και Μουσουλμάνων μεταναστών από τις θρησκευτικά μικτές κοινότητες Server και Joomla που μετανάστευσαν στην Γαλλία υπό τις ίδιες συνθήκες, βρήκαμε ότι οι Μουσουλμάνοι μετανάστες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες διακρίσεις στην αγορά εργασίας, κερδίζουν λιγότερο μηνιαίο εισόδημα, εκφράζουν λιγότερη προσκόλληση στην χώρα υποδοχής τους, και παρουσιάζουν μεγαλύτερη προσκόλληση στην χώρα καταγωγής τους από ό, τι οι Χριστιανοί ομόλογοί τους. Και αυτά τα ευρήματα δεν βελτιώθηκαν στις επόμενες γενιές. Η αιτία αυτής της αποτυχίας ενσωμάτωσης είναι διττή: Η ισλαμοφοβία εκ μέρους της γαλλικής κοινωνίας και η τάση των Μουσουλμάνων μεταναστών ως αντίδραση να προσδιορίζονται περισσότερο με τις κοινότητες της πατρίδας τους. Ως αποτέλεσμα, η Ευρώπη δημιουργεί μια κατηγορία υποαπασχολούμενων μεταναστών που αισθάνονται ελάχιστη ή καμία σχέση με τις κοινωνίες υποδοχής τους.

Όμως, η σύνδεση της μουσουλμανικής μετανάστευσης με την τρομοκρατία είναι λάθος. Οι φιλελεύθερες κοινωνίες δεν πρέπει να καταδικάζουν [7] τους ανθρώπους απλά για το γεγονός ότι έχουν το ίδιο πολιτιστικό υπόβαθρο με δολοφονικούς εγκληματίες. (Θα ήταν τόσο γελοίο όσο το να κατηγορούμε όλους τους Ιταλο-αμερικανούς για τις δολοφονίες της μαφίας). Επιπλέον, η εμμονή με την μουσουλμανική μετανάστευση εστιάζει σε λάθος στόχους. Οι τρομοκράτες δεν έχουν την τάση να είναι φτωχοί, αγράμματοι ή ακόμα και, σε πολλές περιπτώσεις, μουσουλμανικής κληρονομιάς. Ο Olivier Roy, ειδικός για το Ισλάμ, χρησιμοποίησε στοιχεία από το «Αρχείο S» της Γαλλίας –την αντιτρομοκρατική λίστα επιτήρησης που έχει η γαλλική κυβέρνηση- για να δημιουργήσει ένα τεκμηριωμένο πορτρέτο των σημερινών Γάλλων τζιχαντιστών. Οι Γάλλοι τζιχαντιστές είναι ως επί το πλείστον είτε δεύτερης γενιάς Γάλλοι πολίτες -τα παιδιά των σχετικά μη θρησκευόμενων μεταναστών, οι οποίοι γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Γαλλία- ή ιθαγενείς Γάλλοι προσηλυτισμένοι -Γάλλοι πολίτες χωρίς μεταναστευτικό υπόβαθρο που έχουν ασπασθεί το Ισλάμ. Εκείνο που ενώνει τις δύο αυτές ομάδες δεν είναι το Ισλάμ˙ είναι μια αίσθηση γενεαλογικής εξέγερσης. Ομοίως, μεταξύ των Δυτικών στρατολογημένων που συμμετέχουν στο Ισλαμικό Κράτος (επίσης γνωστό ως ISIS), ένας δυσανάλογος αριθμός [8] έχουν προσηλυτισθεί στο Ισλάμ. Αυτός είναι ο λόγος που ο Roy περιγράφει την απειλή όχι ως ριζοσπαστικοποίηση του Ισλάμ, αλλά ως εξισλαμισμό του ριζοσπαστισμού [9].