Οι ισραηλινές δυνάμεις άμυνας γεφυρώνουν το χάσμα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι ισραηλινές δυνάμεις άμυνας γεφυρώνουν το χάσμα

Ο στρατός μπαίνει στο διπλωματικό κενό με τους Παλαιστίνιους

Ο Yaalon αναγνώρισε ότι η Χαμάς όντως χρησιμοποιεί κάποια από τα υλικά που φτάνουν στην Γάζα για να ανοικοδομήσει κατεστραμμένες σήραγγες και αποθέματα, και για ένα μικρό χρονικό διάστημα το Ισραήλ σταμάτησε την προμήθεια τσιμέντου για οικιστική ανοικοδόμηση. Ωστόσο, ο Ισραηλινός Στρατός φαίνεται να πιστεύει ότι η έλλειψη στέγης στην Γάζα θα μπορούσε να συμβάλει περισσότερο από το τσιμέντο στον εξτρεμισμό, και γι’ αυτό υπερασπίστηκε την ανοικοδόμηση της Γάζας, επιτρέποντας σε περίπου 900 φορτηγά που μεταφέρουν εμπορεύματα από υλικά ανοικοδόμησης να φέρνουν τρόφιμα και φάρμακα στην Γάζα κάθε μέρα. Με τον τρόπο αυτό, ο Ισραηλινός Στρατός βοήθησε επίσης να κάνει τους Παλαιστίνιους να καταλάβουν ότι θα έχουν κάτι να χάσουν σε οποιαδήποτε μελλοντική σύγκρουση.

Μαζί με την χαλάρωση των περιορισμών στην πρόσβαση και την κυκλοφορία στην Δυτική Όχθη, το οικοδόμημα της ισραηλινής άμυνας έχει τονίσει την σημασία της ενίσχυσης των δυνάμεων ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής και της διατήρησης της συνεργασίας για την ασφάλεια, ακόμη και καθώς οι Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές λένε ότι οι διμερείς συνομιλίες επί της ασφαλείας έχουν ανασταλεί. (Τέτοιες παύσεις έχουν ανακοινωθεί και παλαιότερα από την παλαιστινιακή πλευρά, αλλά ο συντονισμός επί της ασφάλειας συνέχισε). Τον Μάρτιο, ο Eisenkot ενημέρωσε την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Κνεσέτ για τις συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων του Ισραηλινού Στρατού και των Παλαιστίνιων ομολόγων τους. Οι συνομιλίες είχαν εμπλέξει ένα σχέδιο για την μείωση των ισραηλινών στρατιωτικών επιδρομών και την βαθμιαία αποκατάσταση του πλήρους παλαιστινιακού ελέγχου επί των παλαιστινιακών αστικών περιοχών, γνωστών στην διπλωματική φρασεολογία ως Περιοχή Α. Η ενδιάμεση συμφωνία του 1995 για την Δυτική Όχθη και την Λωρίδα της Γάζας (γνωστή ως Όσλο ΙΙ), τοποθέτησε την Περιοχή Α υπό τον έλεγχο της Παλαιστινιακής Αρχής, και για την πολιτική και για την ασφάλεια. Η ρύθμιση αυτή παρέμεινε σε ισχύ μέχρι την δεύτερη Ιντιφάντα, το 2000, όταν βόμβες αυτοκτονίας και άλλες μορφές βίας έπεισαν το Ισραήλ ότι η Περιοχή Α δεν ήταν πλέον ιερή και απαραβίαστη. Έτσι, [ο Ισραηλινός Στρατός] πήγε σε παλαιστινιακές αστικές περιοχές σε μια προσπάθεια να νικήσει την εξέγερση.

Η αποκατάσταση του ελέγχου των Παλαιστινίων είναι από καιρό ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα. Ο Ισραηλινός Στρατός επιμένει ότι αποφεύγει την είσοδο σε παλαιστινιακές αστικές περιοχές εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητο, όπως οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο Ισραηλινός Στρατός αισθάνεται ότι δεν μπορεί να μοιραστεί μια πολύ ευαίσθητη πηγή πληροφοριών με τους Παλαιστίνιους ομολόγους του (ένα επιχείρημα που οι Παλαιστίνιοι πιστεύουν ότι χρησιμοποιείται μάλλον πολύ συχνά). Σύμφωνα με τη νέα πρόταση, ο Ισραηλινός Στρατός θα συμφωνήσει να τερματίσει όλες τις επιχειρήσεις στην Περιοχή Α, εκτός για περιπτώσεις τύπου «ωρολογιακής βόμβας».

Παρά το γεγονός ότι οι συνομιλίες για την Περιοχή Α είναι τώρα σε αδιέξοδο λόγω των πολιτικών συνθηκών και στις δύο πλευρές, η πρωτοβουλία της δομής της ισραηλινής άμυνας αντανακλά την αυξανόμενη ανησυχία ότι η ισραηλινο-παλαιστινιακή συνεργασία για την ασφάλεια θα μπορούσε να καταρρεύσει -μαζί με την Παλαιστινιακή Αρχή- καθώς και μια αυξημένη προθυμία να κάνει κάτι γι’ αυτό. Σίγουρα, ο Bennett και άλλοι πολιτικοί αντιτάχθηκαν δημοσίως στις συνομιλίες για την Περιοχή Α, αλλά ο Ισραηλινός Στρατός έχει ωθήσει προς τα εμπρός.

11052016-3.jpg

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, κάθεται δίπλα στον υπουργό Άμυνας Moshe Yaalon (2ος από αριστερά), τον αρχηγό του Επιτελείου αντιστράτηγο Gadi Eisenkot (αριστερά), τον Αστυνομικό Επίτροπο Bentzi Sau (δεξιά) και τον υπουργό Δημόσιας Ασφάλειας Gilad Erdan (2ο από δεξιά), καθώς μιλάει κατά την διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου στην Ιερουσαλήμ, στις 8 Οκτωβρίου 2015. RONEN ZVULUN / REUTERS
-------------------------------------------

Ωστόσο, ο Ισραηλινός Στρατός δεν είναι αποσπασμένος από το ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο. Το κλειδί σε αυτή την πολύπλοκη σχέση είναι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Βενιαμίν Νετανιάχου. Ο Νετανιάχου συχνά έχει εγκλωβιστεί μεταξύ της πολιτικής δεξιάς και της δομής της άμυνας που είναι πεπεισμένοι ότι το παλαιστινιακό ζήτημα δεν μπορεί να αγνοηθεί. Γι’ αυτόν, είναι βολικό το γεγονός ότι ο Ισραηλινός Στρατός αναγνωρίζει δημοσίως ό, τι ξέρει ήδη ως αληθές αλλά είναι διστακτικός να το πει, λόγω της πίεσης τόσο στο εσωτερικό του συνασπισμού του όσο και από εξωτερικές δυνάμεις που κάνουν έκκληση για περαιτέρω παραχωρήσεις.

Με άλλα λόγια, ως επικεφαλής του κεντροδεξιού συνασπισμού, ο Νετανιάχου το βρίκει ευκολότερο να συμφωνεί με την αξιολόγηση της δομή της ισραηλινής άμυνας από το να καθοδηγεί ενεργά τέτοιες πρωτοβουλίες. Προς το παρόν, ο Νετανιάχου είναι πρόθυμος να υποτάσσεται στον Ισραηλινό Στρατό. Για παράδειγμα, την Τετάρτη, το γραφείο του πρωθυπουργού κυκλοφόρησε μια δήλωση σημειώνοντας ότι το ζήτημα της επιστροφής των σορών των τρομοκρατών στις οικογένειές τους θα ήταν τώρα υπό την αρμοδιότητα του υπουργού Άμυνας και του υπουργού Δημόσιας Ασφάλειας. Στο παρελθόν, ο Netanyahu ήταν ηχηρά αντίθετος σε μια τέτοια πολιτική. Οι δεξιοί πολιτικοί λένε ότι η επιστροφή των σορών δημιουργεί πολιτικά φορτισμένες κηδείες. Ωστόσο, το αμυντικό οικοδόμημα πιστεύει ότι η παρακράτηση των σορών δημιουργεί ακόμη περισσότερη παλαιστινιακή δυσαρέσκεια. Εν τω μεταξύ, καθώς οι δεξιές επιθέσεις εναντίον του Eisenkot εντείνονται, θα μπορούσε να γίνει πιο δύσκολο για τον Νετανιάχου να δώσει περιθώριο στον Ισραηλινό Στρατό να λειτουργήσει.