Αποτρέποντας το Ιράν και την Σαουδική Αραβία από τον πόλεμο

Και οι δύο χώρες λένε ότι θέλουν να αποφύγουν μια σύγκρουση μεταξύ τους και ότι προτιμούν να έχουν σχέσεις καλής γειτονίας. Τον Ιανουάριο, ο Σαουδάραβας αναπληρωτής διάδοχος του θρόνου και υπουργός Άμυνας, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, είπε ότι οποιοσδήποτε [5] πιέζει για πόλεμο μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας «δεν είναι καλά στα μυαλά του. Επειδή ένας πόλεμος μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν είναι η αρχή μιας μεγάλης καταστροφής στην περιοχή .... Σίγουρα δεν θα επιτρέψουμε κάτι τέτοιο». Μιλώντας για τις ιρανο-σαουδαραβικές σχέσεις, τον Φεβρουάριο, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Τζαβάντ Ζαρίφ, υποστήριξε την αλλαγή «του παραδείγματός μας» [6] και διαβεβαίωσε τους Σαουδάραβες «αδελφούς» ότι το Ιράν είναι «έτοιμο να συνεργαστεί με την Σαουδική Αραβία». Τον επόμενο μήνα, ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών Adel al-Jubeir είπε [7] «Εάν το Ιράν αλλάξει τον τρόπο του και τις πολιτικές του, τίποτα δεν θα εμπόδιζε να γυρίσει μια σελίδα και να δημιουργηθεί η καλύτερη σχέση βασισμένη στην καλή γειτονία, χωρίς ανάμιξη στις υποθέσεις των άλλων». Με τις δύο χώρες να έχουν βαθιά δυσπιστία η μια για την άλλη, ο άμεσος διάλογος είναι αναγκαίος για την παροχή ευκαιριών στις δύο πλευρές [ώστε] να κατανοήσουν καλύτερα η μια την άλλη και να αρχίσουν να μειώνουν αμοιβαία τις υποψίες τους. Σίγουρα, αυτό είναι πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη. Το Ριάντ αρνείται να μιλήσει στην Τεχεράνη λόγω της εμπλοκής του Ιράν στις Σαουδαραβικές και αραβικές υποθέσεις. Το Ιράν, από την πλευρά του, υποστηρίζει ότι οι συνομιλίες πρέπει να γίνουν πριν μεταβάλλει τις πολιτικές του. Αυτός ο διάλογος, υποστηρίζει η Τεχεράνη, θα βεβαιώσει ότι οι λεγόμενες ανάγκες ασφαλείας του αντιμετωπίζονται δίκαια πριν να προβεί σε οιεσδήποτε στρατηγικές αλλαγές.

Για να ξεπεραστεί αυτό το αδιέξοδο, αμφότερες οι χώρες πρέπει να λάβουν μέτρα για να κατευνάσουν η μια την άλλη. Πρώτον, μπορούν να δημιουργήσουν μια τηλεφωνική γραμμή διαχείρισης κρίσεων μεταξύ Ριάντ και Τεχεράνης. Η τηλεφωνική γραμμή θα συνδέσει τα Υπουργεία Εξωτερικών των δύο χωρών, τα οποία θα δημιουργήσουν από ένα νέο γραφείο αφιερωμένο στον χειρισμό περιφερειακών εκδηλώσεων που θα πραγματοποιούνται ανεξάρτητα από την επίσημη διαδικασία λήψης αποφάσεων των κυβερνήσεών του καθενός. Κάθε γραφείο θα καθιερώσει ένα σύστημα για την διαχείριση των logistics των επικοινωνιών μεταξύ τους. Με αυτό τον τρόπο, οι ηγέτες θα μπορούσαν να μιλούν μεταξύ τους απευθείας, αντί να αφήνουν την βία να κάνει την συζήτηση. Πράγματι, οι πόλεμοι συχνά προκύπτουν ως μια σειρά γεγονότων κλιμάκωσης, αντί για μια μοναδική απόφαση. Ένας πόλεμος μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας είναι πιθανό να ακολουθήσει μια τέτοια πορεία, δεδομένου ότι καμιά χώρα από τις δύο δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την κήρυξη ανοιχτού πολέμου. Μια τηλεφωνική γραμμή θα μπορούσε να βοηθήσει και τις δύο πλευρές να μιλήσουν για τα ζητήματα που προκύπτουν, αναιρώντας την ανάγκη για βία.

Για παράδειγμα, μια τηλεφωνική γραμμή Ριάντ-Τεχεράνης θα μπορούσε να είναι ανεκτίμητη, αν η Σαουδική Αραβία είχε καταρρίψει το ιρανικό τζετ στην Υεμένη. Αυτό θα επέτρεπε στις δύο πλευρές να συζητήσουν το περιστατικό ιδιωτικά, αντί να το φέρουν στο δικαστήριο της κοινής γνώμης. Μελλοντικά γεγονότα όπως αυτό, είναι περισσότερο από πιθανά: Το Ιράν έχει στρατεύματα στην Συρία, και η Σαουδική Αραβία ενδιαφέρεται για την αποστολή δυνάμεων στην χώρα, επίσης. Μια τηλεφωνική γραμμή θα μπορούσε να βοηθήσει στην μείωση του κινδύνου των λάθος στόχων, των τυχαίων επιθέσεων και άλλων επεισοδίων που διαφορετικά θα φέρουν τις δύο χώρες στα πρόθυρα του πολέμου. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι μετά την ιρανική επίθεση στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη τον Ιανουάριο, η Σαουδική Αραβία διέκοψε τις σχέσεις της με το Ιράν, επιδεινώνοντας την κρίση σημαντικά και ανοίγοντας την πόρτα για πιθανή σύγκρουση. Μια τέτοια τηλεφωνική γραμμή δεν ήταν απαραίτητη στο παρελθόν, όταν οι εντάσεις δεν ήταν τόσο υψηλές και οι χώρες μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν πιο συμβατικά διπλωματικά κανάλια για να επικοινωνούν.

Αν και οι δύο πλευρές είναι απρόθυμες να μιλήσουν η μια στην άλλη άμεσα, θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας τεχνικών επιτροπών για την πρόληψη ενός ανοιχτού πολέμου. Οι επιτροπές αυτές θα περιλαμβάνουν πολιτικούς εμπειρογνώμονες και τεχνοκράτες από τα Υπουργεία Εξωτερικών του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, οι οποίοι θα μπορούσε να συντονίζονται χωρίς την συμμετοχή πολιτικών αξιωματούχων. Οι πολιτικοί εμπειρογνώμονες θα μπορούσαν να εργαστούν μεταξύ τους για να βρουν προσεγγίσεις που θα απαντούν στα συμφέροντα του άλλου, χωρίς την άμεση συμμετοχή των κυβερνήσεών τους. Για παράδειγμα, τεχνικές επιτροπές θα μπορούσαν να διερευνήσουν το πώς Σαουδική Αραβία μπορεί να αρχίσει επίσημες συνομιλίες με το Ιράν χωρίς να χρειάζεται να επικυρώσει τον ρόλο της Τεχεράνης στις αραβικές υποθέσεις. Θα μπορούσαν επίσης να προτείνουν λύσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες ασφάλειας του Ιράν, όπως η προστασία από διάχυση [βίας] που προέρχεται από το γειτονικό ασταθές Ιράκ, χωρίς να κάνει την Τεχεράνη να υποστηρίζει πολιτοφυλακές στο Ιράκ και την Υεμένη ή να στέλνει στρατεύματα στην Συρία. Οι επιτροπές αυτές θα μπορούσαν επίσης να αντιμετωπίσουν και άλλα δύσκολα θέματα, όπως η πτώση των τιμών του πετρελαίου, οι οποίες έχουν βάλει το Ιράν (το οποίο μετά από χρόνια κυρώσεων προσπαθεί να ενισχύσει γρήγορα την πετρελαϊκή του παραγωγή και τις εξαγωγές του) σε αντίθεση με την Σαουδική Αραβία η οποία είναι αποφασισμένη να διατηρήσει το μερίδιό της στην αγορά πετρελαίου.