Το «παρ’ ολίγον» της Αυστρίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το «παρ’ ολίγον» της Αυστρίας

Πώς οι εκλογές αποκάλυψαν ένα πολιτικό κέντρο που εξαφανίζεται

Αλλά η αμφιταλαντευόμενη προσέγγιση των κεντρώων κομμάτων στην προσφυγική κρίση κατέστρεψε σαφώς την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων. Μετά το τρομακτικό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών, ο Faymann ανακήρυξε το αποτέλεσμα ως σαφή ψήφο μη εμπιστοσύνης και υπέβαλε την παραίτησή του. Παρά το ότι ο σοσιαλδημοκράτης διάδοχός του ορκίστηκε να συνεχίσει με τον ίδιο μεγάλο συνασπισμό που βρίσκεται στην εξουσία από το 2007, είναι σαφές ότι το αυστριακό κοινό έχει απογοητευτεί. Και δεν είναι μόνο η κρίση των προσφύγων που ελέγχεται [από το κοινό], αλλά είναι και η παράδοση να μοιράζονται κρατικές θέσεις εργασίας σε υποστηρικτές, γνωστοί ως Proporz. Πρόκειται για ένα σκοτεινό αυστριακό σύστημα πολιτικής πατρωνίας που επέτρεπε στα παραδοσιακά κόμματα να διανέμουν άνετες κυβερνητικές θέσεις στους υποστηρικτές τους, κάτι που το κοινό έχει φθάσει να βλέπει ως μια μορφή εγγενούς διαφθοράς.

Το κοινό έχει επίσης γίνει όλο και πιο απογοητευμένο με την αποτυχία των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών στην αντιμετώπιση πιεστικών μεταναστευτικών και ενεργειακών ζητημάτων και να αναπτύξουν νέα και εμπνευσμένα οράματα για το μέλλον της χώρας. Αλλά τα μεγάλα κυβερνητικά κόμματα της Αυστρίας δεν είναι τα μόνα που αντιμετωπίζουν μια κρίση ταυτότητας. Η σύγκλιση των μεγάλων πολιτικών ομάδων της Ευρώπης, κυρίως των κεντροδεξιών Χριστιανοδημοκρατών και των κεντροαριστερών Σοσιαλδημοκρατών, έχει αφήσει το κοινό χωρίς άλλες εναλλακτικές λύσεις εκτός από την άκρα δεξιά και την άκρα αριστερά.

15062016-1.jpg

Οι αυστριακές γενικές εκλογές ήταν ένα μόλις βήμα κοντά στην άκρα δεξιά, στις 29 Σεπτεμβρίου 2013. DOMINIC EBENBICHLER / REUTERS
-----------------------------------------------

Στην Γερμανία, οι κυβερνώντες Χριστιανοδημοκράτες υπό την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ σχεδόν δεν ξεχωρίζουν από τους Σοσιαλδημοκράτες, τουλάχιστον στους ψηφοφόρους. Η κεντροδεξιά περιλαμβάνει τώρα πολλές από τις ίδιες θέσεις που σχετίζονται με την κεντροαριστερά: Ισότητα των φύλων, εκτεταμένες κοινωνικές παροχές και προστασία των εργαζομένων. Στο ίδιο πνεύμα, οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν προσπαθήσει να φτάσουν πέρα από την βάση τους στην εργατική τάξη, με την υιοθέτηση θέσεων πιο φιλικών προς την αγορά οι οποίες σχετίζονται με την κεντροδεξιά. Εν τη απουσία πραγματικού πολιτικού διαλόγου -ακόμη και καθώς οι ίδιοι οι πολίτες είναι διχασμένοι για την μετανάστευση, την ασφάλεια απέναντι σε μια πιο επιθετική Ρωσία, και τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας- έχει ανοίξει την πόρτα σε ένα κύμα δημόσιας στήριξης στα κόμματα διαμαρτυρίας στα δεξιά και στα αριστερά.

Δεξιές ομάδες σε όλη την ήπειρο έχουν επίσης αξιοποιήσει τους φόβους για τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης, ιδιαίτερα στις πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες που είναι προικισμένες με γενναιόδωρα προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας. Το πιο αποτελεσματικό μήνυμα του Κόμματος της Ελευθερίας, από την άποψη του δελεασμού ψηφοφόρων που ήταν κάποτε πιστοί υποστηρικτές των κεντρώων κυβερνητικών ομάδων, ήταν το να προειδοποιήσει ότι η εισροή των προσφύγων θα έθετε σε κίνδυνο τα ωφελήματα του κράτους πρόνοιας -καθολική υγειονομική περίθαλψη, στήριξη για τα παιδιά και δωρεάν εκπαίδευση για όλους.

Η ειρωνεία είναι ότι πολλές κυβερνητικές μελέτες δείχνουν ότι μια σταθερή ροή μεταναστών σε πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αυστρία και η Γερμανία, θα βοηθήσει στην διατήρηση ακριβώς αυτών των προγραμμάτων και των εξαιρετικά υψηλών προτύπων διαβίωσης που απολαμβάνουν σήμερα οι πολίτες τους. Το Υπουργείο Εσωτερικών της Γερμανίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η χώρα θα απαιτήσει την ενσωμάτωση περισσότερων από 400.000 μετανάστες ετησίως στις επόμενες δύο δεκαετίες για να αντισταθμίσει τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και θα βοηθήσουν στην διατήρηση των γενναιόδωρων προγραμμάτων συνταξιοδότησης και υγειονομικής περίθαλψης. Περισσότερες από τρεις δεκαετίες χαμηλών ποσοστών γεννήσεων έχουν αφήσει αυτές τις χώρες με συρρικνωμένη βάση ενηλίκων σε ηλικία εργασίας οι οποίοι θα πρέπει να πληρώνουν όλο και υψηλότερους φόρους για να επιδοτούν τις συντάξεις και τις ανάγκες φροντίδας της υγείας ενός μεγάλου γηρασμένου πληθυσμού. Και παρά τους συναισθηματικούς ισχυρισμούς των δεξιών ομάδων ότι οι πρόσφυγες θα αιμορραγήσουν το κράτος πρόνοιας τελειωτικά, κυβερνητικές μελέτες έχουν δείξει ότι, στην πραγματικότητα, οι πληθυσμοί των μεταναστών στην Αυστρία και την Γερμανία πληρώνουν περισσότερα σε φόρους εισοδήματος και λοιπούς φόρους από όσα καρπώνονται από κοινωνικές παροχές, σε αντίθεση με την αντίληψη του κοινού.

Αυτό που έδειξαν οι πρόσφατες αυστριακές προεδρικές εκλογές είναι ότι τα κύρια πολιτικά κόμματα χρειάζονται απεγνωσμένα να επανακτήσουν την αξιοπιστία τους. Αυτό συνεπάγεται την ανάληψη πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού συνόλου πολιτικών που να ανταποκρίνονται σε θέματα όπως η μετανάστευση και η παγκοσμιοποίηση αντί για την θέσπιση αντιδραστικών πολιτικών και την αντήχηση των ξενοφοβικών φόβων των ομάδων της δεξιάς. Το πιο σημαντικό, είναι επιτακτική ανάγκη τα παραδοσιακά κόμματα στην Αυστρία και την Γερμανία να βρουν έναν τρόπο να εκπαιδεύσουν το κοινό σχετικά με την πραγματικότητα της δημογραφικής παρακμής. Πρέπει να οδηγήσουν σε κάθε σπίτι το μήνυμα ότι η μελλοντική ευημερία των πολιτών τους θα εξαρτηθεί από την απορρόφηση υψηλότερου αριθμού μεταναστών, παρά από την απομάκρυνσή τους.

Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/austria/2016-06-10/austrias-clos...