Ο Αχμαντινετζάντ επιστρέφει;

Ήταν μια ανακούφιση για την διεθνή κοινότητα, όταν ο Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, ο συγκρουσιακός ηγέτης του Ιράν, αποσύρθηκε το 2013 μετά από μια ταραχώδη οκταετή θητεία ως πρόεδρος του Ιράν και αντικαταστάθηκε από τον Χασάν Ρουχανί. Ο πρώην ηγέτης ήταν γνωστός για την άρνηση του Ολοκαυτώματος και για τις σοβαρές προτάσεις του προς την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ τον Αύγουστο του 2006, να ευθυγραμμιστούν το Ιράν και η Γερμανία εναντίον «των νικητών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου». Οι κοντινοί παρατηρητές επίσης θα θυμούνται το 2005 το τέχνασμα για να προσεγγίσει τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την διεξαγωγή των πυρηνικών επιθεωρήσεων στο Ιράν, με μια προσφορά να χρηματοδοτήσει έναν ολόκληρο ετήσιο προϋπολογισμό του οργανισμού. Ο Αχμαντινετζάντ [1] έκρινε ότι, εάν η Δύση μπορούσε να «αγοράσει» την υπηρεσία του ΟΗΕ χρηματοδοτώντας την, το ίδιο θα μπορούσε και το Ιράν.

Οι διακηρύξεις και οι πολιτικές του Αχμαντινετζάντ κέρδισαν ελάχιστους φίλους στο εξωτερικό. Και δεν τα πήγε καλύτερα εγχωρίως, όπου οι παράτολμες πρωτοβουλίες του οδήγησαν σε οικονομικό και πολιτικό χάος. Το πυρηνικό πρόγραμμα προωθήθηκε τόσο προκλητικά που οδήγησε στις πιο τιμωρητικές διεθνείς κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε μια χώρα στην σύγχρονη εποχή. Οι κυρώσεις ναυάγησαν μια οικονομία που ήδη παρέπαιε από χρόνια κακοδιαχείρισης υπό την διοίκησή του. Η επανεκλογή του το καλοκαίρι του 2009 οδήγησε σε εκτεταμένη και παρατεταμένη αναταραχή, δεδομένου ότι πολλοί Ιρανοί πίστευαν ότι μπορούσε να έχει κερδίσει μόνο μέσα από μια νόθευση των εκλογών. Σε έναν ανώτατο διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, τον Mohammad Ali Jafari, στον οποίον ανατέθηκε το καθήκον της καταστολής της εξέγερσης, την περιέγραψε στην ιρανική κρατική τηλεόραση το 2013 ως την πιο σοβαρή απειλή για την Ισλαμική Δημοκρατία μετά τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ στην δεκαετία του 1980, έναν πόλεμο που το Ιράν σχεδόν έχασε από τον πρώην πρόεδρο του Ιράκ, Σαντάμ Χουσεΐν. Όταν ο Αχμαντινετζάντ άφησε την εξουσία, το ποσοστό πληθωρισμού ήταν στο 46%, ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο μείον 6%, και η αξία του εθνικού νομίσματος είχε πέσει σχεδόν κατά 300%.

Και όμως, ο Αχμαντινετζάντ απειλεί τώρα να επιστρέψει στην πολιτική, μια προοπτική που δεν ενθουσιάζει τους παλιούς σκληροπυρηνικούς του φίλους και τους υποστηρικτές του.

Φωτογραφία από πρόσφατη πολιτική εκστρατεία που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο.
---------------------------------------------

Κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών, ο Αχμαντινετζάντ υπαινίχθηκε ότι μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος στις εκλογές του Ιουνίου 2017. Έχει περιοδεύσει σε μικρές πόλεις και μιλά σε τζαμιά. Έχει κατηγορήσει τον Rouhani ότι «τα έκανε μαντάρα» με την πυρηνική συμφωνία [2] που το Ιράν, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις συνήψαν τον Ιούλιο του περασμένου έτους, καθώς ο ίδιος πιστεύει ότι η συμφωνία θυσίασε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν για αβέβαιο κέρδος. Οι βοηθοί του έχουν επίσης διασπείρει την ιδέα ότι εάν ο Αχμαντινετζάντ έρθει στην εξουσία, θα αυξήσει στο πενταπλάσιο την αποζημίωση των 40 δολαρίων που έδωσε στους Ιρανούς το 2011 αφότου κατήργησε τις επιδοτήσεις σε βασικά αγαθά, όπως στα τρόφιμα και τα καύσιμα για να κινηθεί προς τις τιμές της αγοράς και να αποκαταστήσει την οικονομία.

Οι οπαδοί του Αχμαντινετζάντ, οι οποίοι είναι ως επί το πλείστον πρώην σκληροπυρηνικοί ισλαμιστές φοιτητές πανεπιστημίων και πολιτοφύλακες Basij, έχουν δημιουργήσει ιστοσελίδες για την δημοσιοποίηση των κινήσεων και των ομιλιών του. Έχουν αναρτήσει αφίσες καλώντας τον να επιστρέψει στην πολιτική. Σε μια από αυτές γράφει «Όταν υπάρχει ξηρασία, χρειαζόμαστε βροχή» κάτω από την εικόνα του πρώην προέδρου. Γι’ αυτούς, αντιπροσωπεύει κάποιον που θα μπορούσε να εμβαθύνει την ισλαμική επανάσταση εγχωρίως και να ηγηθεί σε ένα αντι-ιμπεριαλιστικό κίνημα στο εξωτερικό μαζί με επαναστατικούς ηγέτες στη Λατινική Αμερική, όπως οι Φιντέλ και Ραούλ Κάστρο και ο Daniel Ortega.

Οι αντίπαλοί του δεν αφήνουν καμία πιθανότητα. Ο εκπρόσωπος μιας σκληροπυρηνικής ομάδας κληρικών που τον στήριξε άλλοτε πιστά είναι λιγότερο πρόθυμος αυτές τις μέρες. «Στον Αχμαντινετζάντ δεν αξίζει να δοθεί άλλη μια ευκαιρία», είπε κατηγορηματικά. Ένα μέλος του κοινοβουλίου περιέγραψε ως ανακούφιση το να μην ξυπνά κάθε μέρα και να διαπιστώνει ότι ο πρόεδρος είχε πει κάτι εμπρηστικό και δημιούργησε προβλήματα στην υπόλοιπη κυβέρνηση. Ένα άλλο μέλος του κοινοβουλίου, δήλωσε ότι πριν ο Αχμαντινετζάντ σκεφθεί να επιστρέψει, έχει να καθαρίσει το όνομά του από την διαφθορά, επισημαίνοντας τις κατηγορίες περί υπεξαίρεσης δημόσιων κονδυλίων από τον ίδιο και την κυβέρνησή του.