Οι θαλάσσιες πολιτοφυλακές της Κίνας

Τον περασμένο Οκτώβριο, όταν το αμερικανικό αντιτορπιλικό USS Lassen έπλευσε στον ύφαλο Subi, ένα τεχνητό νησί [2] που χτίστηκε από την Κίνα στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ένας αριθμός κινεζικών εμπορικών πλοίων και αλιευτικών σκαφών κινήθηκαν γύρω από αυτό, προφανώς έχοντας προβλέψει αυτή την προσέγγιση. Το Lassen ήταν στην επιχείρηση «Ελεύθερη Πλοήγηση» [3], που έχει ως στόχο να αποδείξει την δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών στην διατήρηση της ανοικτής πρόσβασης στην περιοχή, μεγάλο τμήμα της οποίας η Κίνα διεκδικεί ως δική της. Η Κίνα χρησιμοποιούσε έναν ασυνήθιστο πόρο για να μεταδώσει την αντίθεσή της στο ταξίδι αυτό: Τα πλοία που φαίνονταν σαν επανδρωμένα με πολιτικό πλήρωμα, αλλά κατά πάσα πιθανότητα ήταν στην πραγματικότητα ελεγχόμενα από δυνάμεις με κρατική κάλυψη, έπαιρναν διαταγές από τον στρατό της Κίνας.

Για να προωθήσει τις αμφισβητούμενες απαιτήσεις της στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, η Κίνα όλο και περισσότερο βασίζεται σε μη συμβατικές δυνάμεις όπως αυτές που αποτελούν εκείνο που η Κίνα αποκαλεί οι «θαλάσσιες πολιτοφυλακές» της (maritime militia). Τα τελευταία χρόνια, οι μονάδες θαλάσσιων πολιτοφυλακών έχουν παίξει σημαντικό ρόλο σε μια σειρά από συναντήσεις και αψιμαχίες στα διεθνή ύδατα: Το 2012, για παράδειγμα, συμμετείχαν στην κατάληψη από την Κίνα του Scarborough Shoal των Φιλιππίνων, και το 2014 βοήθησαν την Κίνα να απωθήσει βιετναμέζικα πλοία από μια εξέδρα άντλησης πετρελαίου που η Κίνα είχε τοποθετήσει κοντά στα αμφισβητούμενα νησιά Πάρασελ.

Οι πολιτοφυλακές αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο στο σχέδιο της Κίνας να προωθήσει αναίμακτα τις ναυτικές απαιτήσεις της, αφού η συχνά πολιτική περιβολή τους επιτρέπει στο Πεκίνο να αρνηθεί την συμμετοχή του στις εμπλοκές όπως τον περασμένο Οκτώβριο και να εκμεταλλεύεται τους κανόνες εμπλοκής του Ναυτικού των ΗΠΑ, οι οποίοι περιορίζουν τις ενέργειες που τα αμερικανικά πλοία μπορούν να κάνουν κατά μη στρατιωτικών πλοίων. Παρά την ισχύ της, η θαλάσσια πολιτοφυλακή είναι η λιγότερο κατανοητή εκ των ναυτικών δυνάμεων της Κίνας, και μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν έχει αναγνωρίσει την ύπαρξή της σε δημόσιες αναφορές ή σημαντικές επίσημες δηλώσεις. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Με το να δείχνει στους Κινέζους ηγέτες ότι γνωρίζει καλά το παιχνίδι τους, η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να αποθαρρύνει το Πεκίνο από την χρήση των πολιτοφυλακών ακόμη πιο κατηγορηματικά από όσο μέχρι τώρα -ένα κρίσιμο βήμα στο να εμποδίσει την Κίνα να διεκδικήσει τον έλεγχο μιας ζωτικής σημασίας ναυτικής οδού [4] η οποία θα πρέπει να παραμείνει ανοιχτή στις διεθνείς μεταφορές.

ΜΕΤΑΜΦΙΕΣΜΕΝΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ

Ορισμένες χώρες έχουν θαλάσσιες πολιτοφυλακές που συμβάλλουν στην επιβολή του νόμου, στην αποκατάσταση καταστροφών, την τοπική ασφάλεια και άλλα τέτοια καθήκοντα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, έχουν μια μέτρια ναυτική πολιτοφυλακή [5] που ασχολείται με την βοήθεια έκτακτης ανάγκης στα αδιαμφισβήτητα παράκτια ύδατα και με την παροχή εφέδρων σε άλλες στρατιωτικές Υπηρεσίες της χώρας. Αλλά η θαλάσσια πολιτοφυλακή του Πεκίνου είναι διαφορετική: Με χιλιάδες μέλη, είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο, και είναι μια από τις μόλις δύο, μαζί με του Βιετνάμ, που είναι γνωστή για την αποστολή ελίτ άτακτων δυνάμεων για να παρενοχλούν νόμιμα επιχειρούντα ξένα πλοία.

Οι μονάδες θαλάσσιας πολιτοφυλακής διοικούνται από τις τοπικές στρατιωτικές διοικήσεις του Λαϊκού Στρατού της Κίνας και χρηματοδοτούνται [6] από τις τοπικές και επαρχιακές κυβερνήσεις. Για να ενθαρρύνουν τους ντόπιους να συμμετάσχουν, συχνά οι δήμοι υπόσχονται να πληρώσουν στο προσωπικό της πολιτοφυλακής μια σύνταξη ίση με αρκετές χιλιάδες δολάρια το χρόνο εάν πάθουν κάποια αναπηρία στην ώρα του καθήκοντος -ποσό συγκρίσιμο με άλλες κινεζικές κυβερνητικές συντάξεις και ένα ελκυστικό δέλεαρ σε αλιευτικά χωριά της υπαίθρου. Η Hainan, η κινεζική νησιωτική επαρχία που υποστηρίζει διοικητικά δικαιώματα πάνω στο μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Θάλασσας της Κίνας, είναι το σπίτι πολλών από τις πιο προηγμένες μονάδες, μερικές από τις οποίες έχουν επισκεφθεί Κινέζοι αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος της Κίνας Xi Jinping [7].

Τα αντιτορπιλικά καθοδηγούμενων πυραύλων USS Lassen και USS Chung-Hoon σε πορεία ανατολικά της κορεατικής χερσονήσου, τον Ιούλιο του 2010. U.S. NAVY / JOHN J. MIKE / HANDOUT / REUTERS
--------------------------------------------

Οι θαλάσσιες μονάδες πολιτοφυλακής έχουν σχεδιαστεί για να μοιάζουν με πολιτικές ομάδες στα περισσότερα περιβάλλοντα, και έχουν σημαντικά περιθώρια για να αποφασίσουν πότε να χρησιμοποιήσουν τις στρατιωτικές στολές, με τις οποίες τα μέλη τους εκπαιδεύονται συνήθως. Ένα άρθρο τον Ιανουάριο του 2014 [8] στην επίσημη στρατιωτική εφημερίδα της Κίνας, συλλαμβάνει καθαρά το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα: «Βάζοντας καμουφλάζ, χαρακτηρίζονται ως στρατιώτες˙ βγάζοντας το καμουφλάζ, γίνονται νομοταγείς αλιείς». Φυσικά, αυτοί δεν είναι συνηθισμένοι ψαράδες. Τα μέλη της πολιτοφυλακής αναφέρουν στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (Peoples Liberation Army, PLA) και σε άλλα κυβερνητικά στοιχεία, και οι αποστολές διατάσσονται και χρηματοδοτούνται από το κινεζικό κράτος. Έτι περαιτέρω, σύμφωνα με έγκυρες εκδόσεις συνδεδεμένες με την κινεζική κυβέρνηση και τον στρατό, μερικές από τις πιο προηγμένες μονάδες της θαλάσσιας πολιτοφυλακής -οι ίδιες με εκείνες που πιθανότατα θα είναι επιφορτισμένες με αποστολές που θα απαιτούν επαφή με αμερικανικές και άλλες ξένες δυνάμεις- εκπαιδεύονται από αξιωματικούς του Ναυτικού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού.