Πώς βλέπει η Κίνα την Ρωσία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς βλέπει η Κίνα την Ρωσία

Το Πεκίνο και η Μόσχα είναι κοντά, αλλά όχι σύμμαχοι

Ωστόσο, οι διαφορές αυτές δύσκολα υποστηρίζουν την πιθανολόγηση στην Δύση ότι το Πεκίνο και η Μόσχα απομακρύνονται η μία από το άλλο. Αυτή η θεωρία έχει κατά καιρούς εμφανιστεί στον Δυτικό σχολιασμό τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς οι σχέσεις της Ρωσίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ΕΕ επιδεινώθηκαν λόγω των κρίσεων στην Συρία και την Ουκρανία. Παρά τις κάποιες διαφορές, ωστόσο, η Κίνα και η Ρωσία μοιράζονται την επιθυμία να αναπτύξουν σταθερά τις διμερείς σχέσεις τους και καταλαβαίνουν ότι πρέπει να ενώσουν τα χέρια τους για την επίτευξη εθνικής ασφάλειας και ανάπτυξης. Η συνεργασία τους είναι ευνοϊκή για την εξισορρόπηση στο διεθνές σύστημα και μπορεί να διευκολύνει την λύση ορισμένων διεθνών προβλημάτων. Μερικές φορές συμφωνούν˙ Μερικές φορές όχι. Αλλά είναι σε θέση να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται τις διαφωνίες τους, ενώ συνεχίζουν να επεκτείνουν τους τομείς της συναίνεσης. Όπως έχει σημειώσει ο Κινέζος Υπουργός Εξωτερικών, Wang Yi, η κινεζο-ρωσική σχέση προσφέρει μια νέα προσέγγιση για την διεξαγωγή των εξωτερικών σχέσεων και αντιπροσωπεύει ένα πιθανό μοντέλο για άλλα κράτη ώστε να το ακολουθήσουν.

Οι κρίσεις στην Συρία και την Ουκρανία φώτισαν τους τρόπους με τους οποίους η Κίνα και η Ρωσία έχουν καταφέρει αποτελεσματικά την συνεργασία τους. Πολλοί στις Ηνωμένες Πολιτείες είδαν την στάση της Κίνας ως προς την σύγκρουση στην Ουκρανία ως ασαφή [7] ή υποψιάστηκαν ότι η Κίνα έχει συμμαχήσει με την Ρωσία. Στην πραγματικότητα, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία το 2014, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε κατηγορηματικά ότι πρέπει να γίνεται σεβαστή η ανεξαρτησία, η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η Κίνα τόνισε ότι όλα τα μέρη που εμπλέκονται στην ουκρανική διαμάχη θα πρέπει να επιλύσουν τις διαφορές τους μέσω του διαλόγου, να καθιερώσουν μηχανισμούς συντονισμού, να απέχουν από δραστηριότητες που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την κατάσταση, και να βοηθήσουν την Ουκρανία στην διατήρηση της οικονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητάς της. Η Κίνα δεν πήρε καμία πλευρά: Η αμεροληψία και η αντικειμενικότητα χρησιμεύουν ως κατευθυντήριες αρχές για το Πεκίνο στην αντιμετώπιση των διεθνών υποθέσεων.

Αλλά οι Κινέζοι διπλωμάτες και ηγέτες έχουν επίσης επίγνωση του τι οδήγησε στην κρίση, συμπεριλαμβανομένης της σειράς των υποστηριζόμενων από την Δύση «έγχρωμων επαναστάσεων» στα μετα-σοβιετικά κράτη και την πίεση στην Ρωσία που προέκυψε από την προς ανατολάς επέκταση του ΝΑΤΟ. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι υπάρχουν εδώ και καιρό περίπλοκα ιστορικά, εθνικά, θρησκευτικά και εδαφικά ζητήματα μεταξύ της Ρωσίας και των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών. Η κρίση στην Ουκρανία είναι αποτέλεσμα όλων αυτών των παραγόντων. Όπως το έθεσε ο Xi, η κρίση «δεν έρχεται από το πουθενά».

Στην Συρία, η θεώρηση στο Πεκίνο είναι ότι η Ρωσία ξεκίνησε την στρατιωτική επέμβασή της μετά από αίτημα της συριακής κυβέρνησης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των εξτρεμιστικών δυνάμεων. Παρά το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον έχει ζητήσει την παραίτηση του προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ, συμμερίζεται τον στόχο της Ρωσίας να επιχειρήσει κατά του Ισλαμικού Κράτους (επίσης γνωστού ως ISIS). Έτσι, από τη μια πλευρά οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επικρίνει την ρωσική επέμβαση, αλλά από την άλλη πλευρά έχουν εκφράσει την προθυμία να συνεργαστούν με την Ρωσία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η ρωσική κίνηση, στην συνέχεια, δεν ήταν ακριβώς ό, τι ήθελαν να δουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ούτε ήταν ένα εντελώς κακό πράγμα για τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Από την πλευρά της Κίνας, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κοινό συμφέρον στην αντιμετώπιση των βάναυσων τρομοκρατών του ISIS. Η ελπίδα στην Κίνα είναι ότι οι συνομιλίες μεταξύ της Ρωσίας, των ΗΠΑ, του Ιράν, καθώς και μιας σειράς από άλλες περιφερειακές δυνάμεις θα φέρουν κάποια πρόοδο στην επίλυση της σύγκρουσης.

Αλλά είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσο μακριά μπορεί να πάει η αμερικανο-ρωσική συνεργασία στην Συρία χωρίς μια κοινή αντίληψη για το τι θα οδηγήσει στην ειρήνη και στην τάξη. Και πολλοί στην Κίνα το βρίσκουν περίεργο ότι οι αμερικανικές και οι ρωσικές αντιλήψεις εξακολουθούν να είναι σε τόσο μεγάλο βαθμό επηρεασμένες από τον Ψυχρό Πόλεμο. Οι Αμερικανοί πολιτικοί και σχολιαστές έχουν την τάση να μιλούν για την Ρωσία ως σαν να είναι ακόμα η αποτυχημένη αντίπαλος του Ψυχρού Πολέμου. Εν τω μεταξύ, Ρώσοι αξιωματούχοι και παρατηρητές συχνά επικρίνουν την συμπεριφορά της Ουάσιγκτον ως αλαζονική ή αυτοκρατορική. Ορισμένοι αναλυτές και στις δύο πλευρές έχουν δείξει ότι η αντιπαράθεση μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον για την Συρία και την Ουκρανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο. Αλλά από την πλευρά της Κίνας, οι τρέχουσες αντιπαραθέσεις φαίνονται περισσότερο σαν ένα παρατεταμένο τέλος του αρχικού Ψυχρού Πολέμου. Παραμένει ασαφές εάν η Μόσχα και η Ουάσινγκτον θα επωφεληθούν αυτής της ευκαιρίας για να θέσουν επιτέλους στην άκρη τις παλιές έχθρες.

27102016-2.jpg

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Barack Obama, ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping, και ο πρόεδρος της Ρωσίας Vladimir Putin στο Πεκίνο, τον Νοέμβριο του 2014. KIM KYUNG-HOON / REUTERS
-----------------------------------------

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗΔΕΝΙΚΟ ΑΘΡΟΙΣΜΑ