Πώς να αντιμετωπιστούν οι ψεύτικες ειδήσεις | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς να αντιμετωπιστούν οι ψεύτικες ειδήσεις

Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει στην διάκριση των γεγονότων από τους μύθους

Κατά την διάρκεια των προεδρικών εκλογών των ΗΠΑ το 2016, Σκοπιανοί έφηβοι που επεδίωκαν να πληρώνονται για ad- clicks [στμ: ιντερνετικές διαφημίσεις που πληρώνουν ανάλογα με τα «χτυπήματα» χρηστών επάνω σε αυτές], Ρώσοι εξελιγμένοι στον κυβερνοχώρο προφανώς επιδιώκοντας να επηρεάσουν το αποτέλεσμα, και κάποιοι ντόπιοι χειραγωγοί της [λαϊκής] διάθεσης μετέδιδαν εξωφρενικές και ψεύτικες ιστορίες πακεταρισμένες έτσι ώστε να μοιάζουν με πραγματικές ειδήσεις. Οι πλαστές δημοσιεύσεις τους σχεδόν δεν μπορούσαν να διακριθούν από τις αυθεντικές και παραμένουν έτσι, ακόμη και απέναντι στον σκεπτικιστικό, αλλά ανυπόμονο έλεγχο της πραγματικότητας.

Παρά το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του κατεστημένου έχει μείνει να αναρωτιέται για το τι πρέπει να γίνει -πώς να αναγνωρίζονται οι ψεύτικες ειδήσεις και εκείνοι που τις παράγουν- υπάρχουν ήδη εργαλεία και συστήματα για να βοηθήσουν τους ψηφιακούς ερευνητές και τους ερευνητικούς δημοσιογράφους να συνδέσουν τις ενδείξεις και να ανακαλύψουν τις απάτες. Τα μεταδεδομένα -τα δεδομένα που αφορούν στα δεδομένα- μπορεί να παρέχουν μια ψηφιακή υπογραφή για τον εντοπισμό δρώντων στο διαδίκτυο. Και το ίδιο το διαδίκτυο μας επιτρέπει να εξετάσουμε χρονοδιαγράμματα, να βάλουμε σε σειρά τα γεγονότα, και να προσδιορίσουμε τις πρωτογενείς πηγές. Μερικές υπογραφές είναι πιο δύσκολο από άλλες να βρεθούν, αλλά είναι όλες εκεί˙ το μόνο που χρειάζεται να ξέρει κάποιος είναι το πού να κοιτάξει και τι να αναλύσει.

Πράγματι, η κοινότητα των υπηρεσιών πληροφοριών αποκρούει ήδη τρομοκρατικές επιθέσεις μέσω μεθόδων όπως αυτές, γνωστές στην καθομιλουμένη ως «εργαλεία, διεργασίες και διαδικασίες» (tools, processes and procedures), και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας διατηρεί ένα κέντρο γνώσης των τρωτών σημείων [1]. Οι εργασίες αυτές θα πρέπει να βοηθηθούν από το νεοσυσταθέν Κέντρο Παγκόσμιας Εμπλοκής (Global Engagement Center), (τμήμα 1287 του νόμου Εξουσιοδότησης περί την Εθνική Άμυνα [2] που υπογράφηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, λίγο πριν τα Χριστούγεννα), το οποίο διευρύνει το ρεπερτόριο και την εντολή της κυβέρνησης να «εντοπίσει τις τρέχουσες και τις αναδυόμενες τάσεις στην ξένη προπαγάνδα και παραπληροφόρηση, προκειμένου να συντονίζει και να διαμορφώνει την ανάπτυξη τακτικών, τεχνικών και διαδικασιών για να εκτίθενται και να αντικρούονται η ξένη παραπληροφόρηση και αποπληροφόρηση και προληπτικά να προωθούνται αφηγήσεις και πολιτικές που βασίζονται στα γεγονότα για τα κοινά έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Η γλώσσα προέρχεται από ένα νομοσχέδιο ασφάλειας του κυβερνοχώρου που εισήγαγε την περασμένη άνοιξη ο Αμερικανός γερουσιαστής Ρομπ Πόρτμαν (Ρεπουμπλικανός-Οχάιο). Σύμφωνα με τον συν-υποστηρικτή του νομοσχεδίου Chris Murphy (Δημοκρατικός-Κονέκτικατ), οι Ηνωμένες Πολιτείες τώρα έχουν αφιερώσει «πόρους για να αντιμετωπίσουν τις εκτεταμένες προσπάθειες των αντιπάλων μας για να διαδώσουν ψευδείς αφηγήσεις που υπονομεύουν τους δημοκρατικούς θεσμούς και να θέσουν σε κίνδυνο τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της Αμερικής» στην ψηφιακή εποχή. Με μετριοπαθή χρηματοδότηση και την κατάλληλη εποπτεία, το Global Engagement Center θα βοηθήσει την κυβέρνηση να φτάσει πίσω στον χρόνο και σε όλο τον κυβερνοχώρο για να διασφαλίσει ότι οι ροές δεδομένων δεν έχουν μολυνθεί από κρατικά υποστηριζόμενη παραπληροφόρηση ή ψευδολογία.

Ο ειδικός απεσταλμένος και συντονιστής του Κέντρου, ο Michael Lumpkin, μας είπε ότι «είναι μια ευέλικτη, καινοτόμα, οργάνωση με γνώμονα τα δεδομένα, και αυτή ακριβώς είναι η προσέγγιση που χρειάζεται για να αναλάβει τις αναδυόμενες απειλές στον χώρο των πληροφοριών. Δυστυχώς, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν είναι γνωστό για την ευελιξία και την καινοτομία του. Πολύ συχνά χρησιμοποιούμε την γραφειοκρατία του 19ου αιώνα, με την τεχνολογία 20ού αιώνα για την καταπολέμηση αντιπάλων του 21ου αιώνα. Εμείς απλά πρέπει να γίνουμε καλύτεροι στα πεδία μαχών των πληροφοριών. Έχουμε σημειώσει πρόοδο από τότε που το ISIS πρωτοεμφανίστηκε στην παγκόσμια σκηνή, αλλά καθώς οι προκλήσεις και οι αντίπαλοι μεταβάλλονται, η ευελιξία θα συνεχίσει να αποτελεί το κλειδί».

Υπάρχουν και άλλα βήματα που η Ουάσιγκτον και τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να κάνουν τώρα (προερχόμενα από τη νομοθεσία του Portman, την αρχιτεκτονική του διαδικτύου, καθώς και των επιχειρησιακών πρακτικών), τα οποία θα προστατεύουν το κοινό.

Τον Νοέμβριο, η καθηγήτρια των Media στο Merrimack College, Melissa Zimdars, δημοσίευσε μερικές συμβουλές για την ανάλυση των πηγών των ειδήσεων [3]. Την έκθεσή της ακολούθησε τον περασμένο μήνα το περίγραμμα ενός πλαισίου βασικού ελέγχου από έναν εκδότη στην Silicon Valley, τον Tim O'Reilly, [4] που καταγράφει τα βήματα που έκανε για να διασταυρώσει με γεγονότα ένα ιντερνετικό «μιμίδιο» που υποστήριζε ότι υπήρχε συσχέτιση των ποσοστών εγκληματικότητας με τις εκλογικές τάσεις. Η ιστορία εύκολα αποδείχθηκε ψευδής, αλλά αυτό απαίτησε προσωπική επιμονή και την ικανότητα να γίνουν δημιουργικές συνδέσεις μεταξύ αυθεντικών ριζικών πηγών (root sources). Λίγοι άνθρωποι θα το έκαναν η θα μπορούσαν να επενδύσουν το ποσό του χρόνου που προτείνουν η Zimdars ή ο O'Reilly, αλλά οι υπολογιστές δεν εκφοβίζονται από ένα βουνό δουλειάς ταιριάσματος μοτίβων. Πράγματι, το πλαίσιο του O'Reilly είναι ώριμο για αυτοματοποίηση. Από τεχνολογική σκοπιά, αυτά είναι εκπληκτικά εύκολα προβλήματα να αντιμετωπιστούν, και μπορούμε να το κάνουμε με ασφάλεια και αξιοπιστία.

Σήμερα, σχεδόν το 40% των Αμερικανών μαθαίνουν τις ειδήσεις τους από το διαδίκτυο [5]. Μια προσέγγιση στην αλήθεια του τύπου «εμείς αναφέρουμε, εσείς αποφασίζετε» υπονομεύει τον κρίσιμο κύκλο ανατροφοδότησης που καθιστά δυνατή την δημοκρατική διακυβέρνηση. Αν οι πιο αξιόπιστοι οργανισμοί ειδήσεων δεν επενδύσουν χρόνο και χρήμα για την επιβεβαίωση των πηγών και των γεγονότων, τότε η αντιπροσωπευτική δημοκρατία θα γίνει ένα χάος παραμορφωτικών κατόπτρων.

Όμως, το Διαδίκτυο έχει κατασκευαστεί για να αντιστέκεται στα εμπόδια. Φανταστείτε το νερό που ρέει γύρω από τους βράχους σε ένα ποτάμι. Τοποθετήστε έναν μεγάλο ογκόλιθο στην μέση και το ρεύμα θα εκτραπεί γύρω από αυτόν, αν και η στάθμη του νερού ίσως να αυξηθεί στην περιοχή της απόφραξης. Με αυτή την αναλογία, οι σταγόνες του νερού είναι πακέτα δεδομένων, και τα πακέτα στο Internet είχαν σχεδιαστεί έτσι ώστε να θυμούνται την ακριβή διαδρομή που παίρνουν για να κρατηθεί η ροή συνολικά διαχειρίσιμη και προβλέψιμη.

Ως εκ τούτου, οι πύλες (gateways) στο διαδίκτυο -οι παραπόταμοι και τα κανάλια από την συνολική ροή- μπορούν πάντα να προσδιορίσουν τον τόπο από όπου προέρχεται ένα μήνυμα. Παρά το γεγονός ότι είναι αδύνατο να προβλέψουμε τι θα συμβεί στην κατάντη, είναι εύκολο να γνωρίζουμε από πόσους και ποιους κόμβους πέρασε ένα πακέτο στον δρόμο του από την πηγή του μέχρις ένα σημείο. Πράγματι, με τον ίδιο τρόπο που εμείς «ταυτοποιούμε» ανθρώπους που μπορούμε να ακούσουμε αλλά δεν βλέπουμε –από τον αριθμό του τηλεφώνου τους, από τον ήχο της φωνής τους, από το λεξιλόγιό τους, από τα ενδιαφέροντά τους- έτσι μπορούμε να πιστοποιήσουμε την αυθεντικότητα μιας πραγματικής είδησης. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό με την παραγωγή (μέσω της μηχανικής μάθησης ή των επιβαλλόμενων μοτίβων αντιστοίχισης) μιας υπογραφής που αναδομεί την ροή ενός πακέτου. Μπορούμε να εξετάσουμε τα σημεία των πακέτων μεταξύ της πηγής και του προορισμού τους για να καθορίσουμε την καταγωγή τους (κάτι αντιπροσωπευτικό της αυθεντικότητας), και μπορούμε υπομονετικά να διατηρούμε ένα αρχείο των αξιόπιστων υπογραφών με την πάροδο του χρόνου. Με αυτό τον τρόπο η τεχνολογία μπορεί γρήγορα να κάνει διάκριση μεταξύ αμόλυντων πηγών ειδήσεων και κατασκευασμένων πηγών που έχουν δηλητηριαστεί με παραπληροφόρηση ή αποπληροφόρηση.

Φυσικά, η απόδοση και η ανωνυμία είναι μηδενικού αθροίσματος. Και ένα ούτε καν έξυπνο μηχάνημα θα κάνει τέλεια ταξινόμηση. Αλλά για την ώρα, το πρόβλημα είναι ότι ο εντοπισμός των πλαστών ειδήσεων είναι μια χειροκίνητη διαδικασία επιρρεπής στο ανθρώπινο λάθος και τους περιορισμούς της βιασύνης στον κύκλο των ειδήσεων. Όσο τα μέσα ενημέρωσης και οι αναγνώστες δεν είναι σε θέση να εκθέσουν γρήγορα και αξιόπιστα τις ψευδείς ειδήσεις, αυτό υπονομεύει την ικανότητα του κοινού να αυτοκυβερνάται. Και η αδυναμία να ξεσκεπαστεί η κρατικά υποστηριζόμενη προπαγάνδα στο Internet θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει μια πολύ πραγματική απειλή για την εθνική ασφάλεια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ακόμη και μια ατελής αυτοματοποιημένη διαδικασία διαλογής είναι καλύτερη από το τίποτα.

Η μάστιγα της παραπληροφόρησης είναι τόσο παλιά όσο και η ίδια η γλώσσα, αλλά η παγκόσμια χειραγώγηση με τις ταχύτητες του ίντερνετ είναι σχετικά καινούργια. Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν μέθοδοι και συστήματα που μπορούν να βοηθήσουν τους απλούς χρήστες να διακρίνουν τι είναι αξιόπιστο και τι κατασκευασμένο. Μεγάλες πλατφόρμες -από δίκτυα και καλωδιακούς ειδησεογραφικούς οργανισμούς μέχρι διαδικτυακές πλατφόρμες που εξυπηρετούν δισεκατομμύρια χρήστες- θα πρέπει να κινηθούν γρήγορα προς λογικές λύσεις που δεν λογοκρίνουν, αλλά που παρέχουν όντως στους πολίτες και στους καταναλωτές με μια ποιοτική ένδειξη αξιοπιστίας. Εφαρμογές λογισμικού θα μάθουν πώς να το κάνουν αυτό, σαν εκείνες που έχουν ήδη, αν και ατελώς, πιάσει τα spam στα email.

Το «εμπιστέψου αλλά ήλεγξε» είναι ένα εξυπηρετικό πλαίσιο πολιτικής όταν υπάρχει εύλογη αιτία για εμπιστοσύνη και έτοιμα μέσα για επαλήθευση. Η διάβρωση των παραδοσιακών αυτών κανόνων στο Διαδίκτυο ρίχνει την αυθεντική δημόσια συζήτηση πάνω στα βράχια της δεισιδαιμονίας, της παρόρμησης, του συναισθήματος και της προκατάληψης. Με νέες επενδύσεις από τον δημόσιο τομέα και την καινοτομία του ιδιωτικού τομέα, είμαστε αισιόδοξοι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να αντεπιτεθούν ενάντια στις ψεύτικες ειδήσεις και την ξένη επιρροή στις εκλογές των ΗΠΑ.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/americas/2017-01-05/how-counter-...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.us-cert.gov/
[2] https://www.congress.gov/bill/114th-congress/senate-bill/2943/text
[3] https://docs.google.com/document/d/10eA5-mCZLSS4MQY5QGb5ewC3VAL6pLkT53V_...
[4] https://www.oreilly.com/ideas/how-i-detect-fake-news
[5] http://www.journalism.org/2016/07/07/pathways-to-news/

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition