Ο Σίσι δεν είναι εταίρος για τις Ηνωμένες Πολιτείες

Στις 9 Απριλίου, βομβιστές αυτοκτονίας επιτέθηκαν σε κοπτικές εκκλησίες [1] στις αιγυπτιακές πόλεις Τάντα και Αλεξάνδρεια, σκοτώνοντας περισσότερους από 40 ανθρώπους στους εκκλησιασμούς της Κυριακής των Βαΐων. Παρότι καταστροφική η επίθεση, δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη. Το Ισλαμικό Κράτος (ονομάζεται επίσης ISIS [2]), το οποίο ανέλαβε την ευθύνη, είχε προηγουμένως υποσχεθεί να αυξήσει τις επιθέσεις του εναντίον των Αιγυπτίων Χριστιανών. Και κατά τα τελευταία αρκετά χρόνια, οι επιθέσεις σε χριστιανικές εκκλησίες, σε δυνάμεις ασφαλείας και σε τουρίστες έχουν αυξηθεί.

Οι βομβιστικές επιθέσεις της Κυριακής συνέβησαν λίγες ημέρες αφότου ο στρατηγός που έγινε πρόεδρος της Αιγύπτου, ο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι [3], επέστρεψε από την πρώτη επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο με θριαμβευτικές τυμπανοκρουσίες από τα αιγυπτιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ο Σίσι προσπάθησε να δικαιολογήσει την σκληρή εξουσία του, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως οραματιστή ισχυρό άνδρα, μοναδικά ικανό να φέρει την σταθερότητα και την ευημερία πίσω στην Αίγυπτο μετά την αναταραχή της Αραβικής Άνοιξης [4]. Αλλά οι επιθέσεις την Κυριακή των Βαΐων αποκαλύπτουν το πόσο κούφιες είναι αυτές οι υποσχέσεις, καθώς και τα όρια του Σίσι ως συμμάχου των ΗΠΑ.

Εκτός από τα ερωτηματικά σχετικά με την ηθική της αποδοχής του πιο καταπιεστικού [5] ηγετική στην σύγχρονη ιστορία της Αιγύπτου, ο Σίσι δεν είναι ο ισχυρός άνδρας-σωτήρας όπως αυτοπαρουσιάζεται. Μια εξαιρετικά πολωτική προσωπικότητα εγχωρίως, ο πρόεδρος βασίζεται στην ακραία καταστολή και σε φαντασιώσεις για οικονομικά θαύματα για να παραμείνει στην εξουσία. Εν τω μεταξύ, ο Σίσι χρησιμοποιεί το φάντασμα της τρομοκρατίας ως δικαιολογία για να περιθωριοποιήσει τους αντιπάλους του και τους δυνητικούς επικριτές του παρεοκρατικού στρατιωτικού καθεστώτος [6] του οποίου ηγείται. Παρότι ο Σίσι μπορεί να συνεργαστεί με την Δύση για την διατήρηση του status quo σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, δεν είναι ένας αξιόπιστος εταίρος για την εξασφάλιση της σταθερότητας στην Αίγυπτο ή την περιοχή.

Σε ένα εκλογικό κέντρο στην Imbaba, στην Αίγυπτο, τον Οκτώβριο του 2015. MOHAMED ABD EL GHANY / REUTERS

---------------------------------------------

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΝΕΟΣ ΝΑΣΕΡ

Εγχωρίως, ο Σίσι έχει παρουσιάσει τον εαυτό του ως έναν νέο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ [7], μια πολιτική δύναμη που μπορεί να αποκαταστήσει την εθνική υπερηφάνεια και να φέρει ασφάλεια και οικονομική ευημερία στην Αίγυπτο. Στην προσπάθειά τους να διαφημίσουν την πρώτη επίσκεψη του Σίσι στον Λευκό Οίκο, τα φιλοκυβερνητικά αιγυπτιακά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν ένα εναλλακτικό σύμπαν στο οποίο εκείνος εξυμνείτο από τα Δυτικά μέσα ενημέρωσης που του αφιέρωσαν αμέριστη προσοχή. Η αιγυπτιακή εφημερίδα Al-Ahram επαίνεσε την υποτιθέμενη απεικόνιση της επίσκεψης του Σίσι στον Λευκό Οίκο από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης των ΗΠΑ ως μια συνάντηση μεταξύ «συγγενών πνευμάτων». Και η ιδιωτική εφημερίδα al-Shorouk [8] γιόρτασε το «γεγονός» ότι ο Σίσι πήρε σε μόλις έξι λεπτά στον Λευκό Οίκο όλα όσα περίμενε τα τελευταία τέσσερα χρόνια: Μια ανανεωμένη δέσμευση για αμερικανική στρατιωτική και οικονομική βοήθεια και δημόσιες διακηρύξεις περί ανεπιφύλακτης εμπιστοσύνης στον Σίσι ως ηγέτη και εταίρο.

Στην πραγματικότητα, τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία των ΗΠΑ επέκριναν έντονα την πρόσκληση του Σίσι στον Λευκό Οίκο [9], η οποία αποκαθάρει την καταστολή του διαφωνούντων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αυτή η κριτική για τον εναγκαλισμό της διοίκησης Donald Trump [10] στον Σίσι συνεχίστηκε μετά τις βομβιστικές επιθέσεις της Κυριακής των Βαΐων [11]. Έτσι, απομένει να δούμε το πόσο η αιγυπτιακή κυβέρνηση θα επωφεληθεί αισθητά από τις θερμότερες σχέσεις με την διοίκηση Trump. Μετά τις βομβιστικές επιθέσεις την Κυριακή των Βαΐων, ο Σίσι κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τριών μηνών [12] και απαγόρευσε μέσα ενημέρωσης [13] που κατηγόρησαν την αιγυπτιακή κυβέρνηση ότι δεν έκανε περισσότερα για να αποτρέψει τις επιθέσεις.

Η αντίδραση του αιγυπτιακού Τύπου για το ταξίδι του Σίσι ήταν μόνο η τελευταία εξέλιξη στις εξισορροπητικές του ενέργειες μεταξύ του να κάνει έκκληση για ανανεωμένες αμερικανο-αιγυπτιακές σχέσεις ενώ παράλληλα παρουσιάζει τις Ηνωμένες Πολιτείες [14] ως φαύλους δρώντες πρόθυμους να υπονομεύσουν την φήμη της Αιγύπτου. Προηγουμένως, τα αιγυπτιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης ήταν γεμάτα από θεωρίες συνωμοσίας [15] σχετικά με τους σκοτεινούς δεσμούς της κυβέρνησης Ομπάμα με την Μουσουλμανική Αδελφότητα, ακόμη και καθώς η αιγυπτιακή κυβέρνηση προσπαθούσε να διασφαλίσει την συνέχιση της ροής της αμερικανικής βοήθειας. Τώρα, ο εορτασμός της θριαμβικής επίσκεψης του Σίσι στον Λευκό Οίκο συνεχίζει την αφήγηση που βάζει την αιγυπτιακή κυβέρνηση να έχει τον έλεγχο της σχέσης της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. (Τα αιγυπτιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης το έχουν προχωρήσει τόσο πολύ ώστε να ισχυρίζονται ότι ο Trump κέρδισε τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, επειδή τον ενέκρινε ο Σίσι [16]).

Η ρητορική της αιγυπτιακής κυβέρνησης αποκαλύπτει την αδυναμία της, όχι την δύναμή της. Ειδικά υπό το φως τέτοιων τραγωδιών όπως οι βομβιστικές επιθέσεις της Κυριακής των Βαΐων, η λατρεία της προσωπικότητας του Σίσι μπορεί να διατηρηθεί μόνο από υποστηριζόμενες από την κυβέρνηση φαντασιώσεις και ψέματα, τα οποία βασίζονται στην βίαιη καταστολή των διαφωνούντων φωνών [17] από όλο το ιδεολογικό φάσμα.

Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΣΙΣΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ