Ο αποτυχημένος πόλεμος της Αιγύπτου κατά της τρομοκρατίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο αποτυχημένος πόλεμος της Αιγύπτου κατά της τρομοκρατίας

Γιατί το Κάιρο σέρνεται σχετικά με το ISIS
Περίληψη: 

Παρά τον στρατό της των 440.000 ατόμων και την ετήσια στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα τελευταία πέντε χρόνια η Αίγυπτος δεν μπόρεσε να συγκρατήσει, πολύ δε λιγότερο να απωθήσει, περίπου 600 με 1.000 αντάρτες.

Ο DAVID SCHENKER είναι διευθυντής του Προγράμματος για την Αραβική Πολιτική στο Washington Institute for Near East Policy.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, φιλοξένησε στον Λευκό Οίκο τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Abdel Fattah al-Sisi. Κατά την συνάντησή τους, ο Τραμπ διαβεβαίωσε τον Σίσι ότι «μαζί ... θα πολεμήσουμε την τρομοκρατία». Αυτά είναι καλά νέα για τον Αιγύπτιο πρόεδρο. Μετά από χρόνια πιεσμένων διμερών σχέσεων [1], η διοίκηση Trump αγκαλιάζει την Αίγυπτο ως εταίρο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Αλλά δεν είναι σαφές ότι η Αίγυπτος είναι στην πραγματικότητα ένα πλεονέκτημα στην πιο πιεστική μάχη ενάντια στην τρομοκρατία, την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους [2] (επίσης γνωστού ως ISIS).

Ένα βίντεο που εμφανίστηκε πριν από δύο εβδομάδες υπογραμμίζει το πρόβλημα. Προβλήθηκε σε ένα [τηλεοπτικό] δίκτυο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και έδειχνε Αιγύπτιους στρατιώτες στη χερσόνησο του Σινά, να εκτελούν συνοπτικά μια χούφτα φερόμενων ως Ισλαμιστών φυλακισμένων ανταρτών. Πέρα από τις σημαντικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέχρι σήμερα το Κάιρο έχει επιδείξει μια εκπληκτική έλλειψη βούλησης και ικανότητας για την εξάλειψη του ISIS από την αιγυπτιακή επικράτεια. Εάν η διοίκηση Trump επιθυμεί έναν εταίρο, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει την αναπτυσσόμενη σχέση της με την κυβέρνηση Sisi για να βοηθήσει το Κάιρο να βελτιώσει τις πρακτικές του για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

12052017-1.jpg

Ένα αιγυπτιακό στρατιωτικό όχημα σε αυτοκινητόδρομο στο βόρειο Σινά, τον Μάιο του 2015. ASMAA WAGUIH / REUTERS
-----------------------------------------------------------

Από το 2011, η Αίγυπτος χάνει έδαφος ενάντια σε μια επιθετική αλλά αριθμητικά μικρή εξέγερση στο Σινά [3]. Παρά τον σταθερό στρατό της των 440.000 ατόμων και την ετήσια στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα τελευταία πέντε χρόνια η Αίγυπτος δεν μπόρεσε να συγκρατήσει -πολύ λιγότερο απωθήσει- περίπου 600-1.000 αντάρτες. Πράγματι, οι αντάρτες με βάση το Σινά έχουν έναν εντυπωσιακό και αυξανόμενο κατάλογο επιτευγμάτων. Από το 2014 -όταν η τοπική ανταρτική οργάνωση Ansar Beit al-Maqdas υποσχέθηκε πίστη στο ISIS- η ομάδα κατέρριψε ένα αιγυπτιακό στρατιωτικό ελικόπτερο, κατέστρεψε ένα πολεμικό τανκ M-60, βύθισε ένα αιγυπτιακό περιπολικό σκάφος και βομβάρδισε ένα ρωσικό αεριωθούμενο αεροπλάνο, σκοτώνοντας 224 πολίτες.

Κατά την ίδια χρονική περίοδο, το ISIS σκότωσε περίπου 2.000 Αιγύπτιους στρατιωτικούς και αστυνομικούς στο Σινά. Αλλά δεν είναι τα μόνα θύματα. Το ISIS έχει στοχεύσει και Χριστιανούς, προκαλώντας μαζική έξοδο αυτής της μειονότητας από την χερσόνησο. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, το ISIS επιτέθηκε στην Αγία Αικατερίνη, ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια του κόσμου.

Ο ίδιος αιγυπτιακός στρατός που δεν είναι σε θέση να προστατεύσει τους Χριστιανούς του Σινά, ήταν επίσης ανίκανος να διαφυλάξει τους σχεδόν 1.700 Παρατηρητές Πολυεθνικών Δυνάμεων (Multinational Force Observers, MFO) που βρίσκονται στην περιοχή για να παρακολουθήσουν τις προβλέψεις της ισραηλινο-αιγυπτιακής ειρηνευτικής συνθήκης. Ως εκ τούτου, η δύναμη -η οποία περιλαμβάνει περίπου 700 Αμερικανούς στρατιώτες- έχει μετεγκατασταθεί από την βάση της στον βορρά στο σχετικά ασφαλέστερο νότιο Σινά. Το ISIS απειλεί επίσης την ισραηλινή ασφάλεια, εκτοξεύοντας περιοδικά ρουκέτες κατά μήκος των συνόρων προς την πόλη Eilat. Με την σειρά του, τον περασμένο μήνα το Ισραήλ απαγόρευσε στους πολίτες του να εισέρχονται στο Σινά. Εν τω μεταξύ, η τρομοκρατία εξαπλώνεται από την χερσόνησο στην προηγουμένως ειρηνική κοιλάδα του Νείλου και το Δέλτα, όπου οι επιθέσεις εναντίον αστυνομικών και οι βομβιστικές επιθέσεις κατά εκκλησιών Κοπτών έχουν γίνει ρουτίνα.

Η στρατηγική, οι τακτικές και η ηγεσία του ISIS εξελίσσονται [4]. Άλλοτε μια τοπικά καθοδηγούμενη έκφραση ενός θιγόμενου πληθυσμού Βεδουίνων, οι αντάρτες σήμερα προσανατολίζονται όλο και περισσότερο προς την Raqqa. Ως αποτέλεσμα, έχουν λάβει πρόσθετη χρηματοδότηση και ανέπτυξαν μια πιο επαγγελματική εκστρατεία στα μέσα ενημέρωσης και η εστίασή τους έχει μετατοπιστεί προς την ανενδοίαστη θανάτωση Χριστιανών. Το ISIS στην Αίγυπτο προσαρμόζεται επίσης σε πιο θανατηφόρες τεχνολογίες -όπως οι εκρηκτικά διαμορφούμενοι διεισδυτές, (explosively formed penetrators ή EFPs)- με μεγάλη επίδραση ενάντια στις κυβερνητικές δυνάμεις και, αντιγράφοντας το μητρικό ISIS, ενισχύοντας τον σεχταρισμό.

Καθώς η λεγόμενη «επαρχία του ISIS Σινά» εξελίσσεται, η στρατιωτική προσέγγιση της Αιγύπτου έχει παραμείνει στάσιμη [5]. Εστιάζοντας στις οικονομικές έρευνες και την διαφύλαξη των δυνάμεων, οι αιγυπτιακές δυνάμεις ξηράς δεν ασχολούνται συστηματικά και προληπτικά με τον εχθρό. Αντ’ αυτού, φθείρονται αργά από τις ενέδρες και τους βομβαρδισμούς στους δρόμους. Περαιτέρω, η Αίγυπτος αναθέτει όλο και περισσότερο την ασφάλειά της στην ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία, η οποία τώρα εν λευκώ στοχεύει τρομοκράτες μέσω επανδρωμένων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών που επιχειρούν στον αιγυπτιακό εναέριο χώρο. Το Ισραήλ «ξυρίζει» στο Σινά, αλλά δεν αντιστρέφει τα εδαφικά κέρδη του ISIS, ένας στόχος που θα απαιτούσε (μη Ισραηλινούς) στρατιώτες στο έδαφος.

12052017-2.jpg

Ένα αιγυπτιακό στρατιωτικό ελικόπτερο περιπολεί πάνω από το Κάιρο, τον Ιανουάριο του 2016. ASMAA WAGUIH/REUTERS
-----------------------------------------------------