Προετοιμαζόμενοι για την εξέλιξη του ISIS

Εν τω μεταξύ, οι δημόσιες δηλώσεις και ενέργειες του ISIS, ενδεχομένως συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης επίθεσης στην Βαρκελώνη, παρέχουν έναν σαφή οδικό χάρτη για τις προθέσεις της οργάνωσης αλλού. Οι δύο άμεσοι στόχοι του ISIS είναι να συνεχίσει να προσπαθεί να εμπνέει (ή τουλάχιστον να διεκδικεί την ευθύνη για) τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Δύση και ταυτόχρονα να εμβαθύνει τον συνδετικό ιστό μεταξύ του πυρήνα του ομίλου και πολλών ξένων κόμβων του, κυρίως εκείνων που λειτουργούν στο Αφγανιστάν (κατά μήκος των συνόρων με το Πακιστάν), την Λιβύη, το Σινά και τη Νοτιοανατολική Ασία (ιδιαίτερα στις Φιλιππίνες).

Μια γυναίκα ανάβει κερί σε αυτοσχέδιο μνημείο την ημέρα μετά την τρομοκρατική επίθεση στην Las Ramblas στην Βαρκελώνη της Ισπανίας, στις 18 Αυγούστου 2017. SERGIO PEREZ / REUTERS
------------------------------------------------------------------

Στο μέτωπο των μηνυμάτων, οι ηγέτες του ISIS υποβαθμίζουν ήδη τις παραλυτικές εδαφικές απώλειες που έχει υποστεί η οργάνωση, κι αντί γι' αυτό διαλαλούν τις όποιες επιθέσεις διεξάγονται στο όνομά του, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να συνεχιστεί η αντίσταση και προτρέποντας τους πιστούς να προγραμματιστούν για μια μακρά μάχη με τους σταυροφόρους.

Έχοντας αυτό υπόψη, υπάρχουν μερικοί τρόποι για να συνεχιστεί η υποβάθμιση του ISIS και να αντιμετωπιστεί το επόμενο στάδιο στην εξέλιξη της ομάδας. Πρώτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να τελειώσουν την Raqqa. Αυτός είναι ένας σαφής στόχος της διοίκησης του Trump και, κατά την γνώμη μου, απολύτως σωστή προτεραιότητα. Η Raqqah ήταν η πρώτη μεγάλη πόλη που κατάφερε να καταλάβει το ISIS στην πορεία της ανόδου της ισχύος του, αναγνωρίζεται από τους οπαδούς της οργάνωσης ως πρωτεύουσα του χαλιφάτου και αναφέρεται ως ότι είναι ένας κόμβος εξωτερικού σχεδιασμού και επιχειρήσεων. Η κατάληψη της πόλης δεν θα εμποδίσει το ISIS να διεξάγει επιθέσεις στην περιοχή και ειδικά στην Ευρώπη, αλλά θα καταστήσει τα χτυπήματα αυτά πολύ δυσκολότερα. Το ISIS είναι προσαρμοστικό και ανθεκτικό, αλλά η απώλεια της πόλης ως βάσης των επιχειρήσεων θα πονέσει τόσο επιχειρησιακά όσο και ψυχολογικά, δεδομένου ότι θα υπονομεύσει το αφήγημα ότι η οργάνωση διαθέτει [ακόμη] την εύνοια της μάχης.

Δεύτερον, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να προβλέψουν νέες απειλές. Οι ηγέτες του ISIS αναγνωρίζουν αναμφισβήτητα την επισφαλή στρατιωτική θέση της οργάνωσης τόσο στο Ιράκ όσο και στην Συρία και πιθανόν να ξοδεύουν πολύ χρόνο και μόχθο προσπαθώντας να σχεδιάσουν νέες τακτικές και στόχους, καθώς και επιλογές για την χρήση των υφιστάμενων δυνατοτήτων με δημιουργικούς τρόπους. Είτε πρόκειται για μια νέα χρήση εκρηκτικών σε οχήματα είτε για χρήση drones για το σφυροκόπημα ενός στόχου (ενδεχομένως ένα αεροσκάφος της συμμαχίας), το ISIS γνωρίζει ότι πρέπει να γίνει δημιουργικό και η Δύση θα πρέπει να προβλέψει μια σειρά καινοτόμων τακτικών από την οργάνωση κατά τους ερχόμενους μήνες. Προφανώς δεν υπάρχει χρόνος για εφησυχασμό και οι αναλυτές και σχεδιαστές της άμυνας και των πληροφοριών θα θέλουν να ξοδέψουν χρόνο ώστε να σκεφτούν τις «χειρότερου σεναρίου» επιλογές του ISIS για να αντεπιτεθεί.

Το τρίτο βήμα θα αποτρέψει την δημιουργία νέων ασφαλών καταφυγίων. Δεδομένων των βίαιων «από σπίτι σε σπίτι» συγκρούσεων που χρειάζονται για να ξεριζωθεί το ISIS από την Μοσούλη, την Ράκκα και την Σύρτη, είναι σημαντικό να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτραπεί το ενδεχόμενο το ISIS να καταλάβει και να εγκατασταθεί σε οποιοδήποτε άλλο μεγάλο πληθυσμιακό κέντρο. Αυτό θα απαιτήσει αμερικανικές πληροφορίες, άμυνα και διπλωματικές υπηρεσίες που θα επικεντρωθούν στην αναγνώριση τυχόν αναδυόμενων ασφαλών καταφυγίων του ISIS. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει επίσης να δράσουν γρήγορα, είτε μέσω των εταίρων της συμμαχίας, των τοπικών υπηρεσιών ασφαλείας είτε ανεξάρτητα, εάν το ISIS φανεί να κερδίζει έδαφος σε ένα μεγάλο πληθυσμιακό κέντρο οπουδήποτε στον κόσμο. Ένα σαφές μάθημα που αποκομίστηκε τα τελευταία τρία χρόνια είναι ότι είναι πολύ πιο εύκολο να αντιμετωπιστεί το ISIS όταν προσπαθεί να εδραιώσει την επιρροή σε μια περιοχή και όχι αφότου βρήκε τον χρόνο να ιδρύσει κυβερνητικά θεσμικά όργανα, να τρομοκρατήσει τον τοπικό πληθυσμό και να αναγκάσει τους νέους να ενταχθούν στις τάξεις του, να αποσπάσει πόρους από την τοπική οικονομία, τα ναρκοθετήσει και να παγιδεύσει μεγάλους οδικούς άξονες προσέγγισης, να συσσωρεύσει όπλα και προμήθειες και να σχεδιάσει διαδρομές διαφυγής, ειδικά για τους ηγέτες της ομάδας.

Τέταρτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να βελτιώσουν το αντι-ISIS αφήγημά τους. Το ISIS ήταν αρκετά επιδέξιο στην δημιουργία μιας παγκόσμιας εικόνας και στην προσαρμογή της στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Η καλή μηνυματοδότηση θα είναι κρίσιμη για την μακροπρόθεσμη επιτυχία εναντίον της ομάδας (ιδιαίτερα η προσπάθεια να μειωθεί η ελκυστικότητά της μεταξύ των νέων Μουσουλμάνων), αλλά αυτό εξακολουθεί, δυστυχώς, να είναι ένας τομέας σχετικής αδυναμίας μέσα στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Το ζήτημα έχει συζητηθεί εδώ και πολλά χρόνια στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και έχουν καταβληθεί πολλές προσπάθειες για την επίλυσή του. Δυστυχώς, η πρόοδος εξακολουθεί να είναι μόνο βαθμιαία. Αυτό συμβαίνει, κατά την άποψή μου, σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας πολύπλοκων (και δυνητικά απαρχαιωμένων) περιορισμών για την ανταλλαγή πληροφοριών και λόγω περιορισμών για την τελική χρήση τους, καθώς και για μια σειρά από γραφειοκρατικές παρακάμψεις [στην μεταβίβαση των πληροφοριών].