Γιατί τα drones εξακολουθούν να είναι το μέλλον του πολέμου | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Γιατί τα drones εξακολουθούν να είναι το μέλλον του πολέμου

Οι στρατιώτες θα μάθουν να τα εμπιστεύονται
Περίληψη: 

Πάνω από 90 έθνη και μη κρατικές ομάδες έχουν ήδη drones, και οι στρατοί σε όλο τον κόσμο αγωνίζονται να αναπτύξουν συνεχώς και πιο εξελιγμένα ρομποτικά συστήματα. Η επανάσταση της ρομποτικής συμβαίνει ανεξάρτητα από το αν ο στρατός των ΗΠΑ ηγείται ή όχι.

Ο PAUL SCHARRE είναι ανώτερος συνεργάτης του Center for a New American Security και πρώην στρατιωτικός των ΗΠΑ που υπηρέτησε στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Είναι ο συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο Army of None: Autonomous Weapons and the Future of War [1], που θα δημοσιευθεί τον Απρίλιο του 2018.
Η JACQUELYN SCHNEIDER είναι επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Στρατηγικής και Επιχειρησιακής Έρευνας του Ναυτικού Πολεμικού Κολλεγίου των ΗΠΑ. Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ είναι δικές της και δεν αντιπροσωπεύουν εκείνες του Ναυτικού Πολεμικού Κολλεγίου ή του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.
Η JULIA MACDONALD είναι επίκουρη καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στην Σχολή Διεθνών Σπουδών Josef Korbel στο Πανεπιστήμιο του Denver.

Σε ένα πρόσφατο άρθρο τους στο Foreign Affairs [2], οι Jacquelyn Schneider και Julia Macdonald υποστηρίζουν, βάσει της έρευνας που διεξήγαγαν παίρνοντας συνεντεύξεις από Αμερικανούς στρατιώτες, ότι τα στρατεύματα προτιμούν την στενή αεροπορική υποστήριξη από κατοικημένα («επανδρωμένα») και όχι ακατοίκητα (uninhabited, «μη επανδρωμένα») αεροσκάφη ή drones. Αφού επικαλέστηκαν τους περιορισμούς των σημερινών drones και την αντι-drone κουλτούρα των στρατιωτών, συνέχισαν για να πουν ότι «η κατασκευή καλύτερων drones δεν θα λύσει αυτό το πρόβλημα» και ότι «οι υπεύθυνοι για την χάραξη πολιτικής θα πρέπει να επανεξετάσουν την προφανή δέσμευσή τους σε ένα μη επανδρωμένο μέλλον».

Οι έρευνες της Schneider και της Macdonald τονίζουν τους σημαντικούς περιορισμούς των σημερινών drones [3]. Κάνουν λάθος, ωστόσο, με το να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να επανεξετάσουν την δέσμευσή τους στην ρομποτική τεχνολογία. Το αντίθετο: Η κατασκευή καλύτερων drones μπορεί να λύσει πολλές από τις ανησυχίες που θέτουν, και πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για τη μελλοντική ανάπτυξη δυνάμεων [4].

20022018-1.jpg

Αυστραλός στρατηγός στέκεται κοντά σε drone του στρατού των ΗΠΑ κατά την διάρκεια κοινών ασκήσεων στην Αυστραλία, τον Ιούλιο του 2017. JASON REED / REUTERS
---------------------------------------------------------------------------

ΤΟ ΚΑΛΑΜΑΚΙ ΤΟΥ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΟΥ

Οι Schneider και Macdonald εντοπίζουν δύο βασικά ζητήματα με το πώς σκέπτονται οι στρατιώτες για τα drones. Το πρώτο είναι ένα «πρόβλημα μηχανικής» -τα drones της σημερινής εποχής περιορίζονται από αυτό που είναι γνωστό ως η οπτική από το «καλαμάκι του αναψυκτικού («soda straw» view) που έχουν οι πιλότοι τους στο πεδίο της μάχης. Οι πιλότοι των drones μπορούν να δουν βίντεο υψηλής ευκρίνειας για τα γεγονότα στο έδαφος, αλλά δεν έχουν το ευρύτερο οπτικό πεδίο που θα τους βοηθούσε να πλαισιώσουν ό, τι βλέπουν. Αυτό μπορεί να είναι πρόβλημα ιδιαίτερα όταν τα αεροσκάφη υποστηρίζουν τον στρατό ξηράς σε μάχες, μια μερικές φορές συγκεχυμένη κατάσταση όπου τα λάθη μπορούν να οδηγήσουν σε αδελφοκτονία. Αντίθετα, ένας άνθρωπος που έχει φυσική παρουσία σε ένα πιλοτήριο, μπορεί να απορροφήσει πληροφορίες σχετικά με το πεδίο μάχης πολύ πιο γρήγορα, ιδιαίτερα εάν κάθεται σε ένα αεροσκάφος που έχει βελτιστοποιηθεί για στενή αεροπορική υποστήριξη, όπως το A-10. Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος για να μεταφερθούν αρκετά δεδομένα σε έναν απομακρυσμένο πιλότο ώστε να επαναδημιουργηθεί ο ίδιος βαθμός επίγνωσης της κατάστασης.

Ωστόσο, το τρέχον πρότυπο για τον έλεγχο των αεροσκαφών δεν είναι το μόνο δυνατό. Για στενή αεροπορική υποστήριξη, μια καλύτερη προσέγγιση μπορεί να είναι να τοποθετηθεί ο έλεγχος του αεροπορικού χτυπήματος απευθείας στα χέρια του τακτικού αεροπορικού ελεγκτή (tactical air controller) στο έδαφος, ο οποίος θα έχει πολύ μεγαλύτερη επίγνωση της κατάστασης από όσο ένας πιλότος drone χιλιόμετρα μακριά από το πεδίο της μάχης. Το πρόγραμμα Συνεχιζόμενης Αεροπορικής Υποστήριξης (Persistent Close Air Support Program) [5] που δημιουργήθηκε από την Υπηρεσία Προηγμένων Έργων Έρευνας για την Άμυνα (Defense Advanced Research Projects Agency, DARPA) άρχισε να κινείται προς την κατεύθυνση αυτή, επιτρέποντας στους ελεγκτές εδάφους να δουν το εισερχόμενο βίντεο του αεροσκάφους και να διευθύνουν αεροπορικά χτυπήματα μέσω ενός tablet. Θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε αν οι αντιρρήσεις των ελεγκτών εδάφους για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη αλλάξουν εάν οι ίδιοι κατευθύνουν το αεροσκάφος.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΡΙΣΚΟ

Το δεύτερο ζήτημα που θέτουν οι Schneider και Macdonald είναι μια βαθύτερη και πιο θεμελιώδης κατηγορία για τα μη επανδρωμένα συστήματα: Η μειωμένη έκθεση του πιλότου στον κίνδυνο. Τα επίγεια στρατεύματα που κατευθύνουν τις αεροπορικές επιθέσεις εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι οι πιλότοι δεν ήταν με φυσικό τρόπο «μέσα στη μάχη» και επομένως είχαν λιγότερο προσωπικό ρίσκο στο παιχνίδι. Αυτή η αντίρρηση είναι πιο εγγενής στην φύση των ακατοίκητων συστημάτων (uninhabited systems) και δεν μπορεί να ξεπεραστεί τόσο εύκολα από μια αλλαγή στο παράδειγμα «διοίκησης και ελέγχου». Οι Schneider και Macdonald καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι σε καταστάσεις όπου οι στρατιώτες «βρίσκονται σε άμεση φυσική επαφή με τον εχθρό», θα συνεχίσουν να είναι «απρόθυμοι να μεταβιβάζουν αποφάσεις στις μηχανές». Αυτό το εξαγόμενο χρειάζεται περισσότερο έλεγχο [6].

Υπάρχουν ήδη περιπτώσεις, όπως εκείνες των ρομπότ απόρριψης βομβών (bomb disposal robot), όπου οι στρατιώτες δέχονται ότι το μειωμένο ρίσκο είναι ακριβώς το νόημα χρήσης των ρομποτικών συστημάτων. Αυτό υποδηλώνει μια διαφορετική προοπτική από αυτήν που πρότειναν οι Schneider και Macdonald: Ότι τα στρατεύματα αγκαλιάζουν πραγματικά αυτά τα συστήματα αν συμβάλλουν στη μείωση της έκθεσής τους σε πλήγματα. Και στην πραγματικότητα ο αμερικανικός στρατός σκοπεύει να χρησιμοποιεί ρομποτικά οχήματα ως συμπαίκτες ή «ρομποτικούς wingmen» [στμ: wingman είναι ο παραστέκων πιλότος σε αεροπορικό σχηματισμό] για στρατεύματα στην πρώτη γραμμή. Αυτή η προσέγγιση συχνά περιγράφεται ως «επανδρωμένη- μη επανδρωμένη ομαδοποίηση» (manned-unmanned teaming) και έχει οραματιστεί για διάφορα πλαίσια, συμπεριλαμβανομένης της μάχης αέρος και εδάφους στην πρώτη γραμμή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτά τα ρομποτικά συστήματα προορίζονται να μεταφέρουν επιπλέον όπλα ή εξοπλισμό. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να λειτουργούν ως εμπροσθοφυλακές, μειώνοντας τον κίνδυνο για τους ανθρώπους στο έδαφος.