Πώς οι αντι-φιλελεύθεροι ηγέτες επιτέθηκαν στην Κοινωνία των Πολιτών

Όταν ο πρώην πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Robert Fico, φέτος πιέστηκε να παραιτηθεί μετά την δολοφονία ενός ερευνητικού δημοσιογράφου, μια από τις πρώτες του αντιδράσεις ήταν να υπονοήσει ότι ο πολιτικός αντίπαλός του –ο Σλοβάκος πρόεδρος, Andrej Kiska- είχε λάβει εντολές από τον George Soros, τον οποίον ο Κίσκα είχε συναντήσει τον προηγούμενο χρόνο και ο οποίος υποστηρίζει διάφορες ΜΚΟ στην περιοχή, προσπαθώντας να ανατρέψει τον Fico. Στη Δημοκρατία της Τσεχίας, οι εκστρατείες σπίλωσης που κατηγορούν τον Σόρος ότι πολεμά την επανεκλογή του προέδρου Milos Zeman κυκλοφόρησαν στα τέλη του περασμένου έτους. Και το 2016, ενώ η Ρουμανία βίωνε ένα ακόμα γύρο διαμαρτυριών κατά της διαφθοράς, ένας φιλο-κυβερνητικός τηλεοπτικός παρουσιαστής κατηγόρησε τον Σόρος ότι πληρώνει διαδηλωτές (συμπεριλαμβανομένων κακοποιών) για να διαμαρτύρονται.

Όπου διεξάγονται αυτές οι εκστρατείες, οι υποστηρικτές τους χρησιμοποιούν την τακτική της σύνδεσης των ΜΚΟ με ευάλωτες μειονότητες. Στην Κεντρική Ευρώπη, αυτό έχει πάρει τη μορφή αντι-σημιτικής και αντι-μουσουλμανικής ρητορικής. Η προσφυγική κρίση του 2015 άνοιξε μια νέα ευκαιρία για αυτή την τακτική και η Ουγγαρία του Όρμπαν ήταν ο αρχικός καινοτόμος.

Στην τρέχουσα εκστρατεία του κόμματος του, οι αντι-σημιτικές και αντι-μουσουλμανικές αλληγορίες αλληλοεπικαλύπτονται και γίνονται δυσδιάκριτες. Ο Soros απεικονίζεται ως αυτός που κινεί τα νήματα και χειραγωγεί πολιτικούς της αντιπολίτευσης ή χρησιμοποιεί τις ΜΚΟ για να εισάγει εκατομμύρια Μουσουλμάνων μεταναστών στην Ουγγαρία για να αλλάξει την δημογραφική ισορροπία της χώρας. Οι καρικατούρες του Σόρος ως κακόβουλου μάγου -ή ακόμα και ως κάποιο είδος ερπετού κυριολεκτικά σαν τέρας- χαϊδεύουν μια πλούσια φλέβα ευρωπαϊκών αντι-σημιτικών εικόνων. Όπως και στην ομιλία του τον περασμένο μήνα, ο Όρμπαν τείνει να συγχωνεύει όλες τις οργανώσεις πολιτών με τον ίδιο τον Σόρος. Το 2017, η ουγγρική κυβέρνηση έστειλε ερωτηματολόγια σε όλους τους κατοίκους της χώρας στο πλαίσιο μιας «εθνικής διαβούλευσης» σχετικά με το «σχέδιο Soros» για την εγκατάσταση των προσφύγων -παρόλο που ο Σόρος δεν είναι κυβερνητικός αξιωματούχος και οι ιδέες του για τη μετανάστευση δεν προωθήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή την ουγγρική κυβέρνηση. Οι επιθέσεις αυτές φτιάχνουν την εικόνα των ΜΚΟ και των δημοσιογράφων ως αουτσάιντερ χρησιμοποιώντας την αντι-σημιτική αλληγορία των Εβραίων στην Ευρώπη ως μόνιμων ξένων, και στην συνέχεια προσθέτουν το φάσμα μιας εισβολής Μουσουλμάνων μεταναστών.

Αυτές οι εκστρατείες σπίλωσης απειλούν την λειτουργία της δημοκρατίας επειδή επιδιώκουν να απονομιμοποιήσουν την συμμετοχή μη κυβερνητικών φωνών στον δημόσιο διάλογο. Η λογική πίσω από την σπίλωση είναι ότι μόνο όσοι έχουν εκλεγεί από την πλειοψηφία –δηλαδή, η κυβέρνηση- έχουν το δικαίωμα να μιλούν για θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Όλοι οι άλλοι, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, των δημοσιογράφων και τελικά των πολιτικών της αντιπολίτευσης, δεν έχουν νόμιμο ρόλο. Κατ’ επέκτασιν, αυτή η πλειοψηφική κατανόηση της πολιτικής προετοιμάζει το έδαφος μια μονοκομματική διακυβέρνηση.

Το νέο αντι-φιλελεύθερο κανονικό στην Κεντρική Ευρώπη αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης τάσης. Αυτές είναι χώρες που έχουν προσχωρήσει στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και μια παρόμοια φλέβα αντι-φιλελευθερισμού γίνεται όλο και πιο χαρακτηριστική στην Δυτική Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Δυτικοί πολιτικοί που αντιτίθενται σε αυτόν τον αντι-φιλελευθερισμό πρέπει να είναι απολύτως ξεκάθαροι σχετικά με την ανάγκη προσθήκης ισχυρής δράσης για καταδίκη [του φαινομένου αυτού] όπου είναι δυνατόν.

Η έναρξη των διαδικασιών του Άρθρου 7 -το πρώτο βήμα προς τις κυρώσεις δυνάμει της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση για παραβιάσεις των αξιών της Συνθήκης της ΕΕ- κατά της Πολωνίας για τις βλάβες που έχουν προξενήσει οι πρόσφατες δικαστικές μεταρρυθμίσεις της χώρας στην ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας είναι μια αρχή, αλλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν πρέπει να σταματήσουν εκεί. Η Ουγγαρία θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει τις διαδικασίες του Άρθρου 7 για την δική της συστηματική αποδυνάμωση [4] των «ελέγχων και ισορροπιών» (checks and balances), και το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο ευρωκοινοβούλιο, ένα μπλοκ αποτελούμενο από εθνικά πολιτικά κόμματα, θα πρέπει να αποπέμψει το Fidesz του Orban.

Ακόμη πιο σημαντικό είναι οι πολιτικοί να υποστηρίξουν τον πλουραλισμό ως ένα δεδομένο και μια αξία εγχωρίως: Κάτι που είναι και αληθές από κάθε κοινωνία όσο και καλό για κάθε κοινωνία. Πίσω από αυτές τις ενίοτε παράλογες αντι-φιλελεύθερες εκστρατείες σπίλωσης βρίσκεται μια θανατηφόρα σοβαρή επίθεση στην ιδέα ότι μια κοινωνία είναι καλύτερη όταν περιέχει διαφορετικές απόψεις και ταυτότητες και ότι οι φιλελεύθεροι δημοκρατικοί θεσμοί, συμπεριλαμβανομένων των μη κρατικών, είναι τα καλύτερα μέσα για την εξισορρόπηση των επιθυμιών των πλειοψηφιών με τα δικαιώματα μειονοτήτων.

Ο Όρμπαν ξέρει τι υποστηρίζει, και μας το λέει καθημερινά. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι άλλους ηγέτες πρόθυμους να κάνουν το ίδιο και για τις βασικές αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/central-europe/2018-04-06/how-il...