Το Brexit θα ρίξει την κυβέρνηση της Τερέζα Μέι;

Αυτή η παρολίγον σωτηρία έφερε μια μεταβολή στον τόνο, με την κυβέρνηση να δημοσιοποιεί τώρα ανησυχητικά σχέδια έκτακτης ανάγκης [7] για ένα "μη διαπραγματεύσιμο" Brexit που περιλαμβάνουν τη μετατροπή του αυτοκινητοδρόμου Μ26 σε έναν προσωρινό χώρο στάθμευσης φορτηγών για να αντιμετωπίσει τις τελωνειακές συσσωρεύσεις στο Ντόβερ και την χρήση του στρατού για να μεταφέρει τρόφιμα και βασικά φάρμακα σε ολόκληρη την χώρα. Όλες οι διαπραγματεύσεις περιλαμβάνουν ένα στοιχείο μπλόφας και παραπλάνησης. Οι υποστηρικτές της προσέγγισης "όχι συμφωνία" (no-deal) -συμπεριλαμβανομένου, προφανώς, του νέου υπουργού του Brexit, Dominic Raab, ο οποίος αυτή την εβδομάδα ισχυρίστηκε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να αρνηθεί να πληρώσει τον «λογαριασμό του διαζυγίου» αν οι Βρυξέλλες δεν προσφέρουν μια καλύτερη συμφωνία- ισχυρίζονται ότι η ΕΕ θα ανταποκριθεί στα βρετανικά αιτήματα, μόνο αν η κυβέρνηση είναι αρκετά θαρραλέα ώστε να απειλήσει να φύγει. Αλλά τόσο τα εμπορικά μαθηματικά όσο και η νομικίστικη προσέγγιση της Ευρώπης στην λήψη αποφάσεων υποδηλώνουν κάτι διαφορετικό. Η έκθεση του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα προέβλεψε [8] ένα χτύπημα κατά 4% στο βρετανικό ΑΕΠ και ένα χτύπημα 0,5% στην ΕΕ των 27, στο πλαίσιο του σεναρίου χωρίς συμφωνία. Οι αριθμοί αυτοί δίνουν λίγους λόγους στην ΕΕ να υποχωρήσει πρώτη, ακόμη και αν ήταν δυνατόν να δεχθεί τα αιτήματα του Ηνωμένου Βασιλείου χωρίς να διαλύσει το συνταγματικό και κανονιστικό πλαίσιο της Ένωσης.

Οπότε, τι πραγματικά θέλουν όσοι υποστηρίζουν την μη συμφωνία (no-deal); Μια μικρή ομάδα φαίνεται να επιδιώκει την ριζική επανεξισορρόπηση της θέσης του Ηνωμένου Βασιλείου στην παγκόσμια οικονομία είτε λόγω μιας ρομαντικής πεποίθησης ότι η χώρα μπορεί να αποκαταστήσει τον αυτοκρατορικό της ρόλο στον κόσμο είτε επειδή είναι αφοσιωμένη στο να βγάλει το Λονδίνο από τους ρυθμιστικούς περιορισμούς που επιβάλλει η Ευρώπη. Αλλά για τους άλλους, το "μη συμφωνία" δεν αποτελεί μια αξιοπρεπή υποχώρηση από την φαντασίωση που πούλησε το Brexit στο βρετανικό εκλογικό σώμα την στιγμή του δημοψηφίσματος του 2016. Κατά την διάρκεια εκείνης της [προεκλογικής] εκστρατείας, οι Leavers [οι υπέρ της εξόδου, δηλαδή] υποσχέθηκαν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να διατηρήσει όλα τα οφέλη της ένταξης στην ΕΕ, ενώ θα απελευθερωνόταν από τα βάρη: Ο Johnson διαβοήτως ισχυριζόταν ότι υποστήριζε “και να έχω την πίτα μου και να την τρώω” (“pro- having my cake and pro- eating it”). Αλλά τα τελευταία δύο χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει δείξει την παραμικρή αμφιβολία για την αρχική και λογική της θέση: Καμία πρόσβαση στην αγορά για το Ηνωμένο Βασίλειο, εκτός εάν [το Λονδίνο] δεχθεί όλους τους σχετικούς κανόνες της ΕΕ και την εποπτεία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και προστατεύει την ειρηνευτική συμφωνία της Ιρλανδίας επιλύοντας το ζήτημα των συνόρων. Έτσι, για τους Leavers, η επιλογή τώρα είναι να παραδεχτούν την συναλλαγή και το τεράστιο κόστος και τους κινδύνους του σχεδίου του Brexit και να επιτύχουν έναν μη ικανοποιητικό συμβιβασμό ή να δραπετεύσουν από την κυβέρνηση και να ξεφωνίσουν την πιο ρεαλίστρια Theresa May για την προδοσία του ονείρου ενός σκληρού Brexit χωρίς συνέπειες.

Η απομάκρυνση των σκληρών Brexiters αφήνει την Μέι με έλλειμμα ψήφων τις οποίες χρειάζεται για να επιδιώξει ακόμη και το υβριδικό Brexit της Λευκής Βίβλου, το οποίο έχει ελάχιστες πιθανότητες να γίνει δεκτό από την ΕΕ των 27. Το Εργατικό Κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν, το οποίο είναι επίσης διχασμένο από μια βαθιά εσωτερική διάσπαση για το θέμα και είναι πρόθυμο να αντιμετωπίσει μια εξασθενημένη Μέι σε γενικές εκλογές, είναι εξίσου απρόθυμο να ρίξει σωσίβιο στην κυβέρνηση, αν και η πλειοψηφία των Εργατικών βουλευτών θα προτιμούσε ένα ηπιότερο Brexit. Οι Δημοκρατικοί Ενωτικοί (Democratic Unionists), των οποίων οι ψήφοι παρέχουν στη Μέι την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, δεν θα δεχθούν καμία συμφωνία Brexit που να αντιμετωπίζει την Βόρεια Ιρλανδία διαφορετικά από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η ιρλανδική κυβέρνηση και οι διαπραγματευτές της ΕΕ δεν θα συμφωνήσουν σε κανονιστικές αποκλίσεις μεταξύ του Δουβλίνου και του Μπέλφαστ.

Ο Βρετανός [πρώην] υπουργός Εξωτερικών, Boris Johnson, καταφθάνει στον αριθμό 10 της Downing Street στο Λονδίνο, τον Ιούλιο του 2018. SIMON DAWSON / REUTERS
-----------------------------------------------------------------------

Η μοίρα της Λευκής Βίβλου του Brexit δείχνει γιατί η βρετανική κυβέρνηση έχει καταναλώσει τόσο πολύ χρόνο για να παρουσιάσει ένα λεπτομερές σχέδιο για το Brexit: Το έργο για το οποίο ψήφισε το εκλογικό σώμα, [δηλαδή] την πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, αλλά με ανεξαρτησία να θέτει [το Ηνωμένο Βασίλειο] τους δικούς του κανόνες, τελωνειακές διευθετήσεις και συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με τον υπόλοιπο κόσμο, απλώς δεν θα μπορούσε ποτέ να αποδώσει καρπούς. Με το να χαράξει κόκκινες γραμμές εξόδου από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση νωρίς στην πρωθυπουργία της, η Μέι κέρδισε την προσωρινή υποστήριξη των σκληρών Brexiters, αλλά έκανε αδύνατο ένα Brexit αποδεκτό από την βρετανική επιχειρηματική κοινότητα και την πλειοψηφία του Κοινοβουλίου και του κοινού. Έχει καταλάβει τον αριθμό 10 της Downing Street για δύο χρόνια υποσχόμενη ένα Brexit χωρίς συμβιβασμούς, αλλά καθώς πλησιάζει η προθεσμία για την συμφωνία, θα πρέπει να επιλέξει. Με την επιλογή έρχεται και η διαίρεση, καθώς ο συνασπισμός υπέρ του Brexit διαφωνεί θεμελιωδώς σχετικά με το ποιο σημείο συναλλαγής μεταξύ [εθνικής] κυριαρχίας και οικονομικών θα πρέπει να στοχεύει το Ηνωμένο Βασίλειο.

ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ Η ΜΕΙ;