Μετά την δημοκρατία

Η Σιγκαπούρη, από την άλλη πλευρά, παρέχει ένα ιδιαίτερα ξεκάθαρο παράδειγμα εκλογικού αυταρχισμού. Σε αντίθεση με τον Duterte, οι Αρχές της Σιγκαπούρης έχουν εμμονή με το να ακολουθούν τον νόμο και να κάνουν και όλους τους υπόλοιπους να τον ακολουθούν επίσης. Κυβερνούν μάλλον συλλογικά παρά μεμονωμένα. Το εκλογικό σύστημα είναι εξαίσια ρυθμισμένο και εξαιρετικά χειραγωγημένο έτσι ώστε οι αντίπαλοι του κυβερνώντος κόμματος της Λαϊκής Δράσης (PAP) να μην έχουν καμιά θεμιτή πιθανότητα να το νικήσουν. Δεν υπάρχει ανεξάρτητη εκλογική επιτροπή. Οι ψηφοφόροι υποψιάζονται ευρύτατα ότι οι ψήφοι τους παρακολουθούνται και ότι οι κοινότητές τους θα μπορούσαν να τιμωρηθούν με μια απόσυρση των κυβερνητικών υπηρεσιών εάν εκλέξουν έναν αντίπαλο του PAP. Ίσως ειρωνικά, το PAP αξίζει περισσότερο το επίθετο «αυταρχικό» από ό, τι ο Duterte, του οποίου οι καταφανέστερες καταχρήσεις εξουσίας δεν συμφωνούν ακόμη με οποιοδήποτε βιώσιμο είδος αυταρχικής διακυβέρνησης.

Η Σιγκαπούρη και οι Φιλιππίνες δεν είναι οι μόνες, ακόμα και στη Νοτιοανατολική Ασία. Στη Μυανμάρ, οι ελεύθερες και δίκαιες εκλογές το 2015 έφεραν στην εξουσία την αντιπολιτευτική Εθνική Ένωση για τη Δημοκρατία της Aung San Suu Kyi, ακόμη και παρότι ο στρατός διατήρησε πολλές ζωτικές θέσεις για τον εαυτό του. Αλλά η εκλογική δημοκρατία διολισθαίνει γρήγορα σε αντιφιλελεύθερη δημοκρατία. Οι μειονοτικοί μουσουλμανικοί πληθυσμοί διαβιούν άθλια υπό την δημοκρατία που κυριαρχείται από τους Βουδιστές, με πιο γνωστή την περίπτωση των Rohingya στην επαρχία Rakhine. Τα μέσα ενημέρωσης εξακολουθούν να καταπιέζονται όταν αναφέρουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του στρατού ή αποκαλύπτουν λεγόμενα κρατικά μυστικά. Εν τω μεταξύ, στην Ινδονησία, η πρόσφατη φυλάκιση του εθνοτικά Κινέζου κυβερνήτη της Τζακάρτα για μια φερόμενη προσβολή του Ισλάμ δείχνει ότι η μεγαλύτερη δημοκρατία της Νοτιοανατολικής Ασίας κάνει μια δική της ανησυχητική στροφή στον αντιφιλελευθερισμό.

Ο πρόεδρος των Φιλιππίνων Rodrigo Duterte στην Μανίλα, στις Φιλιππίνες, τον Απρίλιο του 2018. DONDI TAWATAO/REUTERS
------------------------------------------------------------

Όπως η αντιφιλελεύθερη δημοκρατία δεν περιορίζεται στις Φιλιππίνες, ο εκλογικός αυταρχισμός δεν περιορίζεται στην Σιγκαπούρη. Στην Καμπότζη, το από μακρού χρόνου κυβερνών κόμμα του Χουν Σεν έχει σφίξει την θηλιά στους κομματικούς αντιπάλους του και στα μέσα ενημέρωσης, καθώς η εμπιστοσύνη του ότι θα νικήσει ακόμη και σε άδικες και ανελεύθερες εκλογές έχει μειωθεί. Μέχρι τούδε, η Καμπότζη έχει σχεδόν εξαλείψει την εκλογική πλευρά του αυταρχισμού της, μοιάζοντας λιγότερο με την Σιγκαπούρη απ’ όσο με μονοκομματικές δικτατορίες, όπως το Βιετνάμ και η Κίνα.

Αλλά ίσως το πιο διδακτικό παράδειγμα από τη Νοτιοανατολική Ασία για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η Μαλαισία. Για πενήντα χρόνια, η χώρα ήταν ένα απόλυτο εκλογικό αυταρχικό καθεστώς, κυριαρχούμενο από ένα και μόνο κόμμα, τον Εθνικό Οργανισμό των Ενωμένων Μαλαισιανών (UMNO). Μέχρι που υπέστη μια συγκλονιστική εκλογική ήττα νωρίτερα φέτος, το UMNO κυβέρνησε εξ ονόματος μιας «αυτόχθονης» πλειοψηφίας που φοβόταν να χάσει τα προνόμιά της από «μεταναστευτικές» μειονότητες. Χρησιμοποίησε κάθε κόλπο που υπήρχε για να νοθεύσει τις εκλογές υπέρ του. Αυτό περιελάμβανε την αναδιευθέτηση των εκλογικών περιφερειών, την καταχρηστική κατανομή [εδρών], και την στοχοθετημένη απαγόρευση ή ακόμα και φυλάκιση των ιδιαίτερα απειλητικών εκλογικών αντιπάλων.

Τέτοιοι χειρισμοί προκάλεσαν μια κατάσταση στην οποία το UMNO και οι εταίροι του συνασπισμού του θα μπορούσαν να χάνουν ξεκάθαρα την λαϊκή ψήφο, όπως έκαναν για πρώτη φορά το 2013, αλλά και πάλι να εξασφαλίζουν σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, καθώς και την πανίσχυρη θέση του πρωθυπουργού. Ήταν μόνο όταν η εθνικιστική πολιτική του UMNO είχε τόσο αποξενώσει τους μεγάλους πληθυσμούς των εθνοτικών μειονοτήτων της Μαλαισίας και ο αρχηγός του UMNO, Najib Razak, είχε εμπλακεί σε μια τόσο κολοσσιαία διαφθορά που ακόμη και οι πιο κυνικοί Μαλαισιανοί θεατές ήταν συγκλονισμένοι, ώστε ακόμη και οι ξεκάθαρες αυταρχικές καταχρήσεις δεν μπορούσαν πλέον να εξασφαλίσουν την εκλογική νίκη του UMNO.

Η ΑΠΕΙΛΗ ΕΓΧΩΡΙΩΣ

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς πηγαίνουν στις εκλογές σήμερα και μετά; Παρ’ όλες τις προφανείς διαφορές με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας που μόλις συζητήθηκαν, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τα ίδια δύο αντιδημοκρατικά θηρία που αντιμετωπίζει η Νοτιοανατολική Ασία: Τον εκλογικό αυταρχισμό και την αντιφιλελεύθερη δημοκρατία.

Οι παρατηρητές διαφέρουν ως προς το πόσο σοβαρή απειλή, εάν υπάρχει, θέτουν στην δημοκρατία ο πρόεδρος Donald Trump και ένα όλο και πιο πολεμοχαρές και παραβιάζον το νόμο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Ένας λόγος για αυτό είναι ότι θέτουν ουσιαστικά διαφορετικές απειλές.

Όπως και ο Duterte, ο Trump είναι ένας ολοκληρωμένος αντιφιλελεύθερος δημοκράτης. Επιτίθεται σε οποιονδήποτε τολμά να τον επικρίνει. Ο σεβασμός του για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα δικαστήρια και άλλους δημοκρατικούς θεσμούς συγκράτησης εξαρτάται εξ ολοκλήρου από το να μην τον περιορίζουν. Ενώ οι προηγούμενοι Ρεπουμπλικανοί ηγέτες είχαν χρησιμοποιήσει λεπτά «κωδικοποιημένα» μηνύματα για να διεγείρουν τα αντι-μεταναστευτικά και άλλα ρατσιστικά αισθήματα, ο Trump χρησιμοποιεί ντουντούκα. Είναι ένας προσωποπαγής ηγεμόνας που καθοδηγείται από ορέξεις. Το πώς και με ποιες συμφωνίες με ξένα συμφέροντα απέκτησε την τεράστια περιουσία του -και ίσως συνεχίζει να το κάνει ως πρόεδρος- θεωρείται ότι δεν εμπίπτει στην σφαίρα των ενδιαφερόντων του λαού. Ωστόσο, δεν έχει καμία προφανή στρατηγική για την εδραίωση της εξουσίας του για μεγάλο χρονικό διάστημα με εκλογικό αυταρχικό τρόπο, εάν οι αμερικανικοί πολιτικοί θεσμοί θα μπορούσαν να καμφθούν τόσο πολύ εξ αρχής.