Η άνοδος της ισλαμικής ήπιας ισχύος

Το Ιράν, από την πλευρά του, προσπάθησε να προκαλέσει θρησκευτικές εντάσεις σε χώρες όπως το Μπαχρέιν, το Ιράκ και ο Λίβανος, όπου οι σιιτικοί πληθυσμοί υφίστανται διακρίσεις και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων. Το Ιράν δεν μπορεί να αντέξει να εμπλακεί σε ξεκάθαρη αντι-σουνιτική υποκίνηση, κάτι που θα αποξένωνε την συντριπτική πλειοψηφία των Μουσουλμάνων. Αντ’ αυτού, η Τεχεράνη βασίζεται σε σύμβολα των σιιτικών διωγμών στην ισλαμική ιστορία σε μια προσπάθεια να εξισώσει τα κατεστημένα σουνιτικά καθεστώτα με τους αντι-σιίτες δράστες του παρελθόντος. Σε καθένα από αυτά τα παραδείγματα, η γεωπολιτική και το Ισλάμ είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα, τόσο πολύ ώστε να είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πού τελειώνει η πρώτη και ξεκινά το δεύτερο.

Αν και το Ισλάμ ήταν πάντα παρόν στην πολιτική της περιοχής, η σημασία του έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια -χάρη όχι μόνο στις σπασμούς της Αραβικής Άνοιξης αλλά και στις αποφάσεις που λαμβάνονται στην Ουάσινγκτον. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όπως και ο προκάτοχός του, Μπαράκ Ομπάμα, προσπάθησε να απεμπλακεί από τους καθημερινούς εκνευρισμούς της πολιτικής της Μέσης Ανατολής και να παραδώσει περισσότερη ευθύνη στους Άραβες συμμάχους. Αυτό ενθάρρυνε αυτούς τους συμμάχους -ιδιαίτερα την Σαουδική Αραβία- να υιοθετήσουν πιο επιθετικές εξωτερικές πολιτικές, οι οποίες με την σειρά τους απαιτούσαν μια ιδεολογική γλώσσα για την στήριξη αυτής της επιθετικότητας. Η ισλαμική ήπια ισχύς, είτε με τη μορφή αντι-σιιτισμού είτε του «μετριοπαθούς Ισλάμ», προσφέρει ακριβώς αυτό.

Σε γενικές γραμμές, σημειώνεται μια μετατόπιση σε όλο τον κόσμο, καθώς δημιουργούνται αμφιβολίες σχετικά με το μέλλον του φιλελευθερισμού και την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ «φιλελεύθερη διεθνή τάξη». Με την παγκόσμια συναίνεση γύρω από τον φιλελευθερισμό να ξεφτίζει, ανοίγεται περισσότερος χώρος για ιδεολογική μάχη. Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίσουν να αποσύρονται από τον ρόλο τους στην προώθηση μιας προβλέψιμης παγκόσμιας τάξης, ο ανταγωνισμός γύρω από το Ισλάμ -ποιος τον ορίζει, ποιος μιλά εξ ονόματός του και ποιος θα τον κινητοποιεί για τους δικούς του σκοπούς- μάλλον μόνο θα εντείνεται.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/middle-east/2018-12-07/rise-isla...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.brookings.edu/research/islam-as-statecraft-how-governments-u...
[2] https://www.foreignaffairs.com/tags/isis
[3] https://www.foreignaffairs.com/articles/yemen/2017-10-16/yemens-humanita...
[4] https://www.foreignaffairs.com/reviews/review-essay/2018-08-14/muslim-br...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/saudi-arabia/2018-11-05/why-us-c...
[6] https://edition.cnn.com/2015/01/06/africa/egypt-president-speech/
[7] https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2017/03/01/middle-eas...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition