Οι αναδυόμενες αγορές δεν έχουν γλιτώσει ακόμα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι αναδυόμενες αγορές δεν έχουν γλιτώσει ακόμα

Πώς μπορούν να διαχειριστούν τους κινδύνους

Ωστόσο, αν και αυτό το αποτέλεσμα είναι αναμφίβολα σημαντικό μεσοπρόθεσμα, δεν φαίνεται πάντοτε να διατηρείται βραχυπρόθεσμα. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πίεση που ασκούν οι υποτιμήσεις του νομίσματος στους παγκόσμιους επενδυτές. Αυτοί οι επενδυτές μετρούν τις αποδόσεις τους σε δολάρια ή άλλα σημαντικά νομίσματα (όπως το ευρώ ή το γιεν) κι έτσι οι κινήσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών ενισχύουν τα κέρδη και τις ζημίες τους. Μια έντονη πτώση σε ένα νόμισμα μπορεί να ωθήσει τους επενδυτές να πουλήσουν ακόμη περισσότερα από τα περιουσιακά τους στοιχεία, προτού η ώθηση στις εξαγωγές γυρίσει την οικονομία και προσελκύσει νέες επενδύσεις.

Τα ομόλογα είναι πιο επικίνδυνα για τους παγκόσμιους επενδυτές από όσο για τους τοπικούς επενδυτές, όπως βλέπουμε με ένα μέτρο του ρίσκου γνωστό ως «διάρκεια» (duration) ενός ομολόγου. Η διάρκεια ενός ομολόγου αντανακλά τον βαθμό στον οποίο η ποσοστιαία απόδοση του ομολόγου εξαρτάται από τις μεταβολές των επιτοκίων. Γενικά, όταν οι τιμές των ομολόγων μειώνονται, τα επιτόκια αυξάνονται, καθώς οι σταθερές πληρωμές προς τους κατόχους ομολόγων αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό της τιμής των ομολόγων. Το αντίστροφο ισχύει επίσης: Όταν τα επιτόκια μειώνονται, η αξία των υπαρχόντων ομολόγων αυξάνεται. Όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια, τόσο μεγαλύτερο είναι αυτό το αποτέλεσμα -δηλαδή, τόσο περισσότερο οι αποδόσεις των ομολόγων θα κινηθούν όταν αλλάζουν τα επιτόκια, και επομένως τόσο περισσότερο ρίσκο έχει το ομόλογο για τους επενδυτές.

Βασικά, οι αποδόσεις των ομολόγων -και συνεπώς η διάρκεια- μπορούν να εκφράζονται σε όρους τοπικού νομίσματος και σε όρους δολαρίου. Για πολλές χώρες αναδυόμενων αγορών, τα κρατικά ομόλογα σε τοπικό νόμισμα έχουν σημαντικά υψηλότερες διάρκειες σε όρους δολαρίου σε σχέση με τους όρους του τοπικού νομίσματος. Τα παρακάτω γραφήματα δείχνουν τις εβδομαδιαίες αποδόσεις στους επενδυτές από βραζιλιάνικα κρατικά ομόλογα εκφρασμένα σε τοπικό νόμισμα, με απόδοση στο τοπικό νόμισμα (στα αριστερά) και σε δολάρια (στα δεξιά).

18032019-2.jpg

Η κλίση των γραμμών δείχνει την ποσοστιαία απόδοση (return) του ομολόγου σε μεταβολή εσόδου (yield) μιας ποσοστιαίας μονάδας - δηλαδή την διάρκεια. Το σημαντικό είναι ότι η κλίση της κόκκινης γραμμής (η οποία δίνει την διάρκεια σε όρους δολαρίου) είναι πιο απότομη από την κλίση της κυανής γραμμής (η οποία δίνει την διάρκεια σε όρους τοπικού νομίσματος). Για την Βραζιλία, η διάρκεια του δολαρίου είναι 8,5 και η διάρκεια του τοπικού νομίσματος είναι 4,3. Το ίδιο μοτίβο ισχύει στην Ινδονησία, όπως φαίνεται στα παρακάτω διαγράμματα, όπου η διάρκεια του δολαρίου είναι 6,6 και η διάρκεια του νομίσματος είναι 4,5. Για τους παγκόσμιους επενδυτές, οι οποίοι ενδιαφέρονται για τις αποδόσεις σε όρους δολαρίου ακόμη και όταν αγοράζουν ομόλογα στο τοπικό νόμισμα, τα ομόλογα αυτά έχουν περισσότερο ρίσκο από ό, τι για τους τοπικούς επενδυτές, οι οποίοι ενδιαφέρονται μόνο για τις αποδόσεις στο δικό τους νόμισμα.

18032019-3.jpg

Οι μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών και οι μεταβολές των επιτοκίων ωθούν προς την ίδια κατεύθυνση. Όταν οι αποδόσεις (yields) αυξάνονται, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες τείνουν να είναι πιο αυστηρές, συνεπώς η ζήτηση για το τοπικό νόμισμα μειώνεται και το νόμισμα υποτιμάται έναντι του δολαρίου (τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα). Έτσι, οι επενδυτές που βασίζονται σε δολάρια χάνουν δύο φορές: Επειδή πρέπει να μετατρέψουν το τοπικό νόμισμα σε δολάρια με το χαμηλότερο επιτόκιο, και επειδή η σε τοπικό νόμισμα τιμή του ομολόγου θα έχει μειωθεί ως απάντηση στην άνοδο των επιτοκίων. Το αντίστροφο ισχύει επίσης. Όταν οι αποδόσεις μειώνονται και οι τιμές των ομολόγων αυξάνονται, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες είναι γενικά χαλαρές και οι επενδυτικές ροές ωθούν προς τα πάνω την αξία του τοπικού νομίσματος, έτσι ώστε οι βασισμένοι στο δολάριο επενδυτές να κερδίζουν τόσο από την άνοδο των τιμών όσο και από την ευνοϊκότερη συναλλαγματική ισοτιμία. Στην περίπτωση αυτή, η εμπιστοσύνη ότι οι Αρχές έχουν τα πράγματα υπό έλεγχο θα περιορίσει τις πωλήσεις ομολόγων, βάζοντας ένα «μαξιλάρι» στην ταυτόχρονη κίνηση των αποδόσεων των ομολόγων και των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Αυτό το ευρύ πρότυπο ισχύει για τις αναδυόμενες αγορές ως ομάδα.

Σκεφτείτε αυτό το φαινόμενο σαν έναν «ψυχρό άνεμο» που βιώνουν οι βασισμένοι σε δολάριο επενδυτές, αλλά όχι οι ντόπιοι επενδυτές. Οι παγκόσμιοι επενδυτές πρέπει να αντιμετωπίσουν την επίδραση των νομισματικών κινήσεων (τον ψυχρό άνεμο) πάνω από τις υποκείμενες αποδόσεις του τοπικού νομίσματος (η θερμοκρασία). Για τον λόγο αυτό, τα ομόλογα στις χώρες των αναδυόμενων αγορών τείνουν να έχουν περισσότερο ρίσκο για τους παγκόσμιους επενδυτές οι οποίοι ενδιαφέρονται για τις δολαριακές αποδόσεις, απ’ όσο για τους τοπικούς επενδυτές οι οποίοι ενδιαφέρονται για τις αποδόσεις μόνο στο δικό τους νόμισμα. Έτσι, οι επενδυτές που βασίζονται σε δολάρια θα κερδίσουν και θα χάσουν πολύ περισσότερα. Οι κυβερνήσεις των αναδυόμενων αγορών, όπως αποδείχθηκε, εξακολουθούν να είναι ευάλωτες σε σκαμπανεβάσματα στις παγκόσμιες αγορές ακόμα και όταν δανείζονται στο δικό τους νόμισμα.

ΝΕΑ ΕΚΔΟΧΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΚΟΥ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΟΣ;