Η επιτροπή που θα σώσει την παγκόσμια τάξη | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επιτροπή που θα σώσει την παγκόσμια τάξη

Οι σύμμαχοι της Αμερικής πρέπει να προχωρήσουν καθώς η Αμερική υποχωρεί

Οι φίλοι και οι σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών -με πρωτοπόρες τις χώρες του G-9- πρέπει να ενεργήσουν πιο φιλόδοξα. Πρέπει να επικεντρωθούν λιγότερο στο πώς θα εργαστούν με την Ουάσινγκτον και περισσότερο στο πώς θα εργαστούν χωρίς αυτήν- και, εάν είναι απαραίτητο, παρακάμπτοντάς την. Όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας, σε ιαπωνικό ακροατήριο στο Τόκιο τον περασμένο Ιούλιο, «Αν συγκεντρώσουμε τις δυνάμεις μας … μπορούμε να γίνουμε κάτι σαν ‘διαμορφωτές κανόνων’, που σχεδιάζουν και οδηγούν μια διεθνή τάξη την οποία ο κόσμος χρειάζεται επειγόντως».

01042019-2.jpg

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Shinzo Abe, και ο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker, στην αρχή της συνόδου κορυφής ΕΕ-Ιαπωνίας στις Βρυξέλλες, τον Ιούλιο του 2017. POOL / REUTERS
---------------------------------------------------------------------

Από τις πιθανές περιοχές για συνεργασία του G-9, το εμπόριο δίνει τις μεγαλύτερες υποσχέσεις, καθώς το G-9 έχει σημαντικό οικονομικό βάρος και έχει ήδη αναζητήσει τρόπους για να αμβλυνθούν οι προστατευτικές πολιτικές του Trump. Οι χώρες του G-9 έχουν σαφώς την ικανότητα να προωθήσουν το θέμα τους. Συνολικά, παράγουν το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής, περισσότερο από το διπλάσιο μερίδιο της Κίνας και σχεδόν 50% περισσότερη από εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών. Και αντιπροσωπεύουν περίπου το 30% των παγκόσμιων εισαγωγών και εξαγωγών, περισσότερο από το διπλάσιο τόσο του μεριδίου της Κίνας όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Εξίσου σημαντική με την οικονομική ώθηση των χωρών του G-9 είναι η θέληση που έχουν ήδη δείξει για την αντιμετώπιση των μερκαντιλιστικών πολιτικών του Trump. Μετά την απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από την TPP αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Ιαπωνία ηγήθηκαν της προσπάθειας να διασώσουν την εμπορική συμφωνία ως αντίβαρο στην Κίνα. Στις αρχές του 2018, τα υπόλοιπα 11 μέλη συμφώνησαν σε ένα αναθεωρημένο σύμφωνο [9] που διατήρησε τις περισσότερες διατάξεις σχετικά με το άνοιγμα της αγοράς˙ θα δημιουργήσει μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου 500 εκατομμυρίων ανθρώπων που θα αντιπροσωπεύει περίπου το 15% του παγκόσμιου εμπορίου. Η Κολομβία, η Ινδονησία, η Νότια Κορέα και η Ταϊλάνδη συγκαταλέγονται μεταξύ των εθνών που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την ένταξή τους στην λεγόμενη TPP-11, διευρύνοντας την πιθανή επιρροή της. Η ΕΕ είναι επίσης ένας λογικός εταίρος για τις χώρες της TPP-11. Έχει ήδη διαπραγματευθεί ξεχωριστές εμπορικές συμφωνίες με τον Καναδά, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα και έχει αρχίσει διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία˙ η συμφωνία ΕΕ-Ιαπωνίας δημιούργησε μια αγορά 600 εκατομμυρίων ανθρώπων, τη μεγαλύτερη ανοικτή οικονομική ζώνη στον κόσμο.

Η TPP-11, η συμφωνία ελευθέρων συναλλαγών ΕΕ-Ιαπωνίας [10] και παρόμοιες συμφωνίες θα εντείνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ του G-9 και των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι συμφωνίες παρέχουν στους εξαγωγείς του G-9 πλεονέκτημα έναντι των ομολόγων τους από την πλευρά των ΗΠΑ όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά και τα πρότυπά της. Ωστόσο, ακόμη και με την αυξανόμενη ανάγκη να δουλεύουν γύρω ή χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, το G-9 θα πρέπει να διερευνήσει τρόπους συνεργασίας με την Ουάσινγκτον. Ένα παράδειγμα είναι η ανάγκη μεταρρύθμισης του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ο Trump επέκρινε επανειλημμένα τον ΠΟΕ, μερικές φορές υπονοώντας ότι θα μπορούσε να τραβήξει τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτός. Αυτό είναι πιθανώς μια κούφια απειλή, επειδή η αποχώρηση θα αποτελέσει σημαντικό μειονέκτημα για τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Όμως, η Ουάσινγκτον και το G-9 μοιράζονται δικαιολογημένες ανησυχίες σχετικά με το παγκόσμιο εμπορικό καθεστώς, ιδιαίτερα όσον αφορά τις αρπακτικές πρακτικές της Κίνας. Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να περιορίσουν το είδος των επιδοτήσεων που παρέχουν στις κρατικές επιχειρήσεις στην Κίνα και αλλού ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, να αντικαταστήσουν το σημερινό σύστημα «αυτο-αναγόρευσης» με αντικειμενικά πρότυπα για το πότε οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αναλάβουν τις πλήρεις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ΠΟΕ, και να ανανεώσουν την διαδικασία διευθέτησης των διαφορών έτσι ώστε οι αποφάσεις να λαμβάνονται ταχύτερα και να τηρούν πιο στενά τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από τα κράτη-μέλη.

Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ «ΚΛΕΙΔΙ»

Η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας θα είναι πιο δύσκολη. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι διαθέτουν τους απαραίτητους μηχανισμούς συνεργασίας μέσω του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, αλλά δεν ξοδεύουν επαρκώς στην άμυνα. Οι ασιατικοί σύμμαχοι δαπανούν περισσότερο για την άμυνα, αλλά δεν έχουν ένα ισοδύναμο με το ΝΑΤΟ ή την ΕΕ. Ωστόσο, αν τα μέλη του G-9 μπορούν να τηρήσουν τις δεσμεύσεις να επενδύουν περισσότερο στην δική τους ασφάλεια, το δυναμικό που περιμένει για να αξιοποιηθεί είναι εντυπωσιακό. Το G-9 αντιπροσωπεύει στρατιωτική ισχύ που έρχεται δεύτερη μόνο μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2017, οι χώρες του G-9 κατέβαλαν συνολικά περισσότερα από 310 δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα, τουλάχιστον ένα τρίτο περισσότερο από ό, τι ξοδεύει η Κίνα, και περισσότερο από τέσσερις φορές αυτό που ξοδεύει η Ρωσία. Κάθε χώρα του G-9 κατατάσσεται στους πρώτους 15 από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς δαπανώντες του κόσμου.