Η Huawei στοχεύει νότια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Huawei στοχεύει νότια

Η μάχη για τα δίκτυα 5G πηγαίνει στην Λατινική Αμερική

Η άποψη του Mourão για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στην Λατινική Αμερική είναι καταδικαστική, αλλά συνηθισμένη. Η προσπάθεια της Ουάσιγκτον να πλαισιώσει την επιθετική της εκστρατεία εναντίον της Huawei ως μια υπεράσπιση του κράτους δικαίου και των πρακτικών θεμιτού εμπορίου δεν έχει πείσει πολλούς στην περιοχή. Το αντίθετο: Το θέμα έχει πολιτικοποιηθεί, επισκιάζοντας τις δικαιολογημένες ανησυχίες για την κλοπή τεχνολογίας από την εταιρεία και τους πιθανούς δεσμούς της με την κινεζική κυβέρνηση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν βοήθησαν την υπόθεσή τους τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν η Οικονομική Διευθύντρια της Huawei, Meng Wanzhou, συνελήφθη στο Βανκούβερ και ο Trump πρότεινε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να την χρησιμοποιήσουν ως διαπραγματευτικό χαρτί στις εμπορικές συνομιλίες με την Κίνα. Τα σχόλια του Trump δικαίωσαν εκείνους στην Λατινική Αμερική που θεωρούν την Huawei κάτι λίγο περισσότερο από ένα πιόνι στον εμπορικό πόλεμο. Σήμερα, οι επικριτές μπορούν να κατηγορήσουν οποιονδήποτε εγείρει ανησυχίες σχετικά με την εθνική ασφάλεια για την Huawei, ότι προχωρά στα τυφλά στην γραμμή των ΗΠΑ σε μια γεωπολιτική μάχη μεταξύ ενός αναδυόμενου και ενός φθίνοντα ηγεμόνα.

Μια παρόμοια δυναμική είναι διακριτή σε όλη την περιοχή, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα κρατήσουν εύκολα την Huawei εκτός Λατινικής Αμερικής. Στην Ευρώπη, οι ανησυχίες σχετικά με τον δυνητικό κίνδυνο κινεζικής κατασκοπείας για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες βρίσκουν γνήσια δημόσια απήχηση. Αντίθετα, οι ΗΠΑ υπονόμευσαν τις προειδοποιήσεις τους σχετικά με την κινεζική εμπλοκή στην Λατινική Αμερική, όταν ηγέτες της εξωτερικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένου του Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, John Bolton, εξέφρασαν την αγάπη τους για το δόγμα Monroe [4], την αρχή πίσω από μια μακρά και τραυματική ιστορία αμερικανικών παρεμβάσεων στην περιοχή. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λατινοαμερικανικές ελίτ μοιράζονται μια βαθιά ανησυχία για την υπερβολική αμερικανική επιρροή στην περιοχή, αλλά μια σχετικά ουδέτερη στάση απέναντι στην Κίνα, προτίμησαν γενικά να παραμείνουν υπεράνω της φιλονικίας, καθώς η σχέση της Δύσης με την Κίνα περιέπεσε σε ανοικτή δυσπιστία σε θέματα οικονομικής πολιτικής, τεχνολογίας και εθνικής ασφάλειας.

Ως αποτέλεσμα, η επικέντρωση του Πεκίνου στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής έχει μέχρι στιγμής αποδειχθεί πιο ελκυστική από τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον να απεικονίσει την κινεζική κινητή τεχνολογία ως εθνική και γεωπολιτική απειλή για την ασφάλεια. Στην Βραζιλία, όπου η NSA κατασκόπευε την πρώην πρόεδρο Ντίλμα Ρουσέφ και το υπουργικό συμβούλιό της, οδηγώντας την Ρουσέφ να ακυρώσει μια επίσημη επίσκεψη στην Ουάσινγκτον το 2013, οι αμερικανικές προειδοποιήσεις για την κινεζική κατασκοπεία αντηχούν κούφιες -και αυτό επειδή το αίτημα της Ρουσέφ για επίσημη συγγνώμη από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα δεν ικανοποιήθηκε. Αλλού στην περιοχή, επίσης, η αντι-κινεζική ρητορική των ΗΠΑ έρχεται με κόστος. «Ενώ οι Κινέζοι μιλούν για ανάπτυξη, όλες οι ΗΠΑ μιλούν για την Κίνα», μου είπε ένας διπλωμάτης της Κεντρικής Αμερικής. «Ακούγονται σαν ένας ζηλιάρης πρώην αγαπημένος».

Κατά την επίσκεψή του στην Χιλή τον Απρίλιο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, επιτέθηκε δημοσίως στην Κίνα και προειδοποίησε για τις δραστηριότητες της Huawei. Ο Κινέζος πρεσβευτής στο Σαντιάγκο αντεπιτέθηκε, κατηγορώντας τον Πομπέο ότι «έχασε το μυαλό του [5]» και αρνούμενος ότι η Huawei είχε οποιουσδήποτε δεσμούς με την κινεζική κυβέρνηση. Ο Eduardo Frei, ειδικός απεσταλμένος της Χιλής στην [περιοχή] Ασίας-Ειρηνικού και πρώην πρόεδρος, επίσης επέκρινε τα σχόλια του Pompeo, προσθέτοντας ότι «η Χιλή δεν πρέπει να πιέζεται από κανέναν». Λίγο μετά την επίσκεψη του Pompeo, ο πρόεδρος της Χιλής ταξίδεψε στην Κίνα για να παρακολουθήσει την Σύνοδο Κορυφής [της Πρωτοβουλίας] Belt and Road του 2019, όπου συναντήθηκε επίσης με στελέχη της Huawei. Η Χιλή θα ήθελε η Huawei να ανοίξει ένα εργοστάσιο στο έδαφός της. Το Περού έχει επίσης εκδηλώσει ενδιαφέρον.

12052019-3.jpg

Ο αντιπρόεδρος της Βραζιλίας, Hamilton Mourão, στην πρωτεύουσα Μπραζίλια, τον Μάιο του 2019. ADRIANO MACHADO / REUTERS
-------------------------------------------------------

Στη Λατινική Αμερική, η έλλειψη ήπιας ισχύος και ορατότητας της Κίνας στην καθημερινή ζωή μπορεί, παραδόξως, να είναι και η δύναμή της. Η προσέγγιση του Πεκίνου «κάτω από το ραντάρ» συνέβαλε στην αποφυγή της Σινοφοβίας που συνοδεύει την εμβάθυνση των εμπορικών του δεσμών με ορισμένες χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Πολλοί στην Λατινική Αμερική εξακολουθούν να βλέπουν την Κίνα ως έναν χρήσιμο εταίρο για να συμβάλει στην αντιστάθμιση της υπερβολικής επιρροής των ΗΠΑ -παρόλο που η επιρροή του Πεκίνου στην Βραζιλία και την Χιλή υπερτερεί πλέον της Ουάσινγκτον. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπόφευκτα προκαλούν αγάπη ή μίσος -μερικές φορές και τα δύο. Αλλά όταν πρόκειται για την Κίνα, πολλοί Λατινοαμερικανοί είναι απλά αδιάφοροι. Το πολύ, την σκέφτονται ως μια αφηρημένη οντότητα. Ακόμη και οι αντι-κινεζικές φατρίες που εμφανίστηκαν μέσα στις δεξιές κυβερνήσεις, όπως του Bolsonaro, θα μπορέσουν να αλλάξουν αυτή την αντίληψη μόνο με αργό ρυθμό.

Προς το παρόν, οι περισσότεροι τηλεπικοινωνιακοί φορείς της Λατινικής Αμερικής επικεντρώνονται στην επέκταση των υφιστάμενων δικτύων 4G, και η περιοχή θα αντιπροσωπεύει μόλις το 5% των παγκόσμιων συνδέσεων 5G μέχρι το 2025. Ωστόσο, η κούρσα για να έρθει η επόμενη γενιά τηλεπικοινωνιών στην Λατινική Αμερική θα έχει μεγάλη σημασία πολύ πέρα από την περιοχή. Εξάλλου, όσο περισσότερες αγορές 5G κατακτήσει η Huawei στον αναπτυσσόμενο κόσμο, τόσο καλύτερα θα είναι σε θέση να γίνει ένας παγκόσμιος κυρίαρχος που να θέτει [τεχνολογικά] πρότυπα.