Το μέλλον της Κίνας είναι το παρόν της Νότιας Κορέας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το μέλλον της Κίνας είναι το παρόν της Νότιας Κορέας

Γιατί μετά την στασιμότητα θα ακολουθήσει η φιλελευθεροποίηση

Σύμφωνα με τον Park, η δημοκρατία Δυτικού τύπου δεν ήταν κατάλληλη για τις προκλήσεις που αντιμετώπιζε η Νότια Κορέα. Για να αντέξει την απειλή από την Βόρεια Κορέα και να επιφέρει την ενδεχόμενη επανένωση της Κορεατικής Χερσονήσου υπό τους όρους της Νότιας Κορέας, η χώρα χρειαζόταν έναν ηγέτη τόσο ισχυρό όσο ο Βορειοκορεάτης δικτάτορας Kim Il Sung. Οι εκλογές, υποστήριζε ο Park, ήταν άτακτες, αποδιοργανωτικές και σπάταλες, και οι κομματικές πολιτικές μόνο βάθαιναν τις κοινωνικές ρωγμές. Η Νότια Κορέα χρειαζόταν ένα σύστημα που θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει τις προσδοκίες και τον χαρακτήρα του κορεατικού λαού: Ο Παρκ το ονόμασε «δημοκρατία κορεατικού τύπου».

Ο Park ισχυρίστηκε επίσης ότι η χώρα χρειάζεται έναν ηγέτη με αναπτυξιακή εμπειρία για να επιβλέπει τη μετάβαση από μια οικονομία που βασίζεται στην ελαφρά βιομηχανία σε μια οικονομία που βασίζεται στην βαριά βιομηχανία. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, η φθηνή εργασία και γη που είχαν αρχικά πυροδοτήσει την ταχεία οικονομική ανάπτυξη της Νότιας Κορέας, άρχισαν να σπανίζουν. Και οι ελαφρές βιομηχανίες, όπως της κλωστοϋφαντουργίας, του κόντρα πλακέ και της κατασκευής παπουτσιών (οι βασικοί πυρήνες των εξαγωγών της Νότιας Κορέας στην δεκαετία του 1960), έχαναν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα στην παγκόσμια αγορά. Ως ο αρχιτέκτονας της προηγούμενης μετάβασης από μια οικονομία επικεντρωμένη στην υποκατάσταση των εισαγωγών σε μια [οικονομία] που επικεντρώθηκε στις εξαγωγές, ο Park υποστήριξε ότι ήταν το καλύτερο -και το μόνο- άτομο που είχε το δικαίωμα να ξεκινήσει τη μετάβαση στην βαριά εκβιομηχάνιση.

Για να δικαιολογήσει την αρπαγή της εξουσίας του και να θέσει τα ιδεολογικά θεμέλια στην κορεατικού τύπου δημοκρατία, ο Park στράφηκε στον Κομφουκιανισμό [4]. Πίστευε ότι οι διδασκαλίες του Κομφούκιου, οι οποίες δίνουν έμφαση στην ευσέβεια, την αφοσίωση και τον σεβασμό στην εξουσία, θα μπορούσαν να αμβλύνουν την διαβρωτική επίδραση των Δυτικών αξιών, οι οποίες αναπόφευκτα εμφανίστηκαν στην κοινωνία καθώς προχώρησε ο εκσυγχρονισμός. Η ειρωνεία, που παραβλέφθηκε από λίγους Κορεάτες, ήταν ότι ο Παρκ υπήρξε κάποτε ένας από τους σκληρότερους επικριτές του Κομφούκιου. Όπως πολλοί από την γενιά του, ο Παρκ πίστευε ότι ο Κομφουκιανισμός ήταν υπεύθυνος για τον αποτυχημένο εκσυγχρονισμό της Κορέας και τον επακόλουθο αποικισμό από την Ιαπωνία στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Με τις σύνθετες μεταφυσικές κατασκευές του, παγίδευσε την πολιτική ελίτ της δυναστείας του Joseon -η οποία κυβέρνησε την χώρα από τον δέκατο τέταρτο αιώνα μέχρι την εισβολή της Ιαπωνίας το 1910- σε θλιβερές αλλά εξαιρετικά αμφισβητούμενες συζητήσεις που υπονόμευσαν την ισχύ και την ενότητα του έθνους. Οι στρατιωτικοί ηγέτες όπως ο Παρκ ήταν ιδιαίτερα εχθρικοί απέναντι στον Κομφουκιανισμό, επειδή πίστευαν ότι η πνευματική του ελιτίστικη κουλτούρα προκάλεσε τους κυβερνήτες της Νότιας Κορέας να αποκλείσουν την σοφία των στρατιωτικών αξιωματούχων, αφήνοντας έτσι την χώρα ευάλωτη σε επαναλαμβανόμενες ξένες εισβολές.

Στα πρώτα του χρόνια ως πρόεδρος, ο Παρκ επικεντρώθηκε στο να εκθειάζει τα στρατιωτικά ανδραγαθήματα μεγάλων Κορεατών στρατηγών του παρελθόντος, αναγείροντας αγάλματα και ιερά για να τους τιμήσει. Όλα άλλαξαν, ωστόσο, με την αποκατάσταση του Κομφουκιασμού υπό το Σύνταγμα Yushin. Τα έργα των Κομφουκιανών μελετητών της δυναστείας του Joseon επαν-ανακαλύφθηκαν ξαφνικά και μεταφράστηκαν σε σύγχρονη κορεατική γλώσσα, και η κυβέρνηση ανακαίνισε κομφουκιανικές ακαδημίες που είχαν παραμεληθεί από καιρό. Η προσπάθεια αυτή θα φτάσει στο αποκορύφωμά της με την ίδρυση, το 1978, της Ακαδημίας Κορεατικών Σπουδών, η αποστολή της οποίας ήταν η διατήρηση και η διάδοση των κορεατικών παραδόσεων ενάντια στον Δυτικό πολιτισμό και νεωτερισμό.

ΟΙ ΔΙΣΤΑΓΜΟΙ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ

Οι παραλληλισμοί με την Κίνα είναι εντυπωσιακοί. Όπως και η Νότια Κορέα, η Κίνα έχει ξεπεράσει τον ιμπεριαλισμό, τον εμφύλιο πόλεμο και την εθνική διαίρεση για να γίνει μια οικονομική δύναμη [5]. Από τα μέσα του δέκατου ένατου αιώνα, η Κίνα ήταν ένα χτυπημένο από την φτώχεια αγροτικό κράτος, αλλά ξεκινώντας από τα τέλη της δεκαετίας του '70, πραγματοποίησε μια σειρά οικονομικών μεταρρυθμίσεων, αποκολλεκτιβοποιώντας την γεωργία, χαλαρώνοντας τα ηνία του κρατικού ελέγχου και ανοίγοντας την χώρα στις ξένες επενδύσεις. Ως αποτέλεσμα, η Κίνα έγινε ο παραγωγικός κόμβος της παγκόσμιας οικονομίας, αίροντας από την άθλια φτώχεια εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους κατά την διαδικασία. Με την πάροδο του χρόνου, η χώρα προσδέθηκε στην φιλελεύθερη διεθνή τάξη, προσχωρώντας στους οργανισμούς της, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα το 1980, η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης το 1986, και ο ΠΟΕ το 2001.

Όπως η Νότια Κορέα υπό τον Παρκ, ωστόσο, η Κίνα δειλιάζει μπροστά στο επόμενο βήμα της πολιτικής φιλελευθεροποίησης. Τον Οκτώβριο του 2017, κατά την διάρκεια του 19ου Συνεδρίου Εθνικού Κόμματος, το ΚΚΚ κατοχύρωσε τον Xi και την ιδεολογία του [6] στο σύνταγμα της Κίνας, και τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους το ΚΚΚ τροποποίησε το Σύνταγμα για να άρει τα όρια στην θητεία, ανοίγοντας το δρόμο στον Xi ώστε να παραμείνει στην εξουσία επ’ αόριστον.