Γιατί αποτυγχάνει πάντα το «Μαξίμου»;

Οι άνθρωποι υψηλού ενδιαφέροντος έχουν επίσης αφεθεί σε αυτήν την κατάσταση και, εάν κανείς μιλήσει μαζί τους, η συνήθης απάντηση που λαμβάνει είναι ότι το ξέρουν αλλά δεν μπορούν να κάνουν τίποτε ή το αντιμετωπίζουν μιλώντας στα τηλέφωνα με απόλυτη ειλικρίνεια, έχοντας δηλαδή το αίσθημα ότι όλοι τους ακούν και ότι πρέπει να είναι ειλικρινείς και σοβαροί, για να μην εκτεθούν. Ωστόσο, δεν μπορεί να ασκηθεί εθνική πολιτική με αυτόν τον τρόπο ούτε καν πολιτική ασφαλείας, εάν όλοι γνωρίζουν τον χαρακτήρα των υπευθύνων και τις αντιδράσεις τους σε κρίσιμα ζητήματα ή τις αληθινές προσθέσεις τους.

Ας δούμε τι ακριβώς συμβαίνει με την ασφάλεια των τηλεπικοινωνιών. Στο Μέγαρο Μαξίμου οι κρίσιμες σταθερές συνδέσεις ελέγχονται από ένα αναχρονιστικό πλαίσιο, όπου μια υπηρεσία ιδιωτικής εταιρείας, ιδιοκτήτης της οποίας είναι το δημόσιο ξένης ευρωπαϊκής χώρας, ελέγχει και πιστοποιεί όλα τα τηλεπικοινωνιακά συστήματα για την σταθερή τηλεφωνία και το διαδίκτυο, παρέχοντας τον απαραίτητο εξοπλισμό. Σε ό,τι αφορά το απόρρητο ή τον εξοπλισμό, καμία κρατική Υπηρεσία Ασφαλείας δεν μπορεί να γνωρίζει ή να κάνει συστηματικό και αποτελεσματικό έλεγχο καθώς δεν έχει τα μέσα, την γνώση ή έστω τον έλεγχο όλης της διαδρομής της βασικής υποδομής. Συνεπώς, ο εξοπλισμός παραδίδεται και ελέγχεται από «πιστοποιημένους» ιδιώτες, ενώ όλες οι συνδέσεις φεύγουν από το κεντρικό κτίριο και διέρχονται από πληθώρα «καφάο» σε διάφορα μέρη της πρωτεύουσας, προτού καταλήξουν σε κεντρικό τηλεπικοινωνιακό κτίριο, το οποίο είναι εκτός του ελέγχου της ελληνικής κυβέρνησης. Όλοι καθησυχάζονται στα χαρτιά από ένα αστείο σύστημα πιστοποιήσεων και υπογραφών μετακύλισης της ευθύνης, το οποίο θα μπορούσε να μας το παρέχει και ο TurkSat (Τουρκικός Κρατικός Δορυφόρος), εάν π.χ. ο ελληνικός στρατός τού ζητούσε να μισθώσει αναμεταδότη για τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες των ελληνικών φρεγατών.

Οι σοβαρές χώρες δεν παίρνουν πιστοποιήσεις από κανέναν ιδιώτη, αλλά φροντίζουν να ελέγχουν και να πιστοποιούν οι ίδιες κρίσιμα για την ασφάλειά τους συστήματα. Η [σημερινή, ελληνική] κωδικοποίηση αυτών των συστημάτων είναι επίσης παλιά και παρωχημένη: Αναλογικού τύπου, τρέχει πάνω σε χιλιάδες χιλιόμετρα χαλκού και διέρχεται από εκατοντάδες κόμβους· είναι συνεπώς αναπόφευκτο να αιμορραγεί πληροφορίες από παντού. Άλλωστε είναι γνωστό σε όλους ότι πολλές από αυτές τις ούτως ή άλλως άχρηστες κάρτες κωδικοποίησης έχουν κλαπεί από παλιά, ενώ η κωδικοποίηση παραμένει η ίδια. Συνεπώς, κάποιος μπορεί να οδηγηθεί στο καθόλα ασφαλές συμπέρασμα ότι τα σταθερά και τα τριψήφια τηλέφωνα δεν είναι καθόλου ασφαλή για επικοινωνίες, ενώ η δαιδαλώδης υποδομή του συστήματος, η παλαιότητά του και ο ανύπαρκτος μηχανισμός ελέγχου λειτουργούν ως το καλύτερο δυνατό προπέτασμα καπνού για όσους θέλουν να ακούν τις συνομιλίες όλων των προσώπων υψηλού ενδιαφέροντος.

Στις κινητές συνδέσεις η κατάσταση είναι εξίσου ζοφερή. Καταρχάς το πολύ προφανές: Όλα τα πρόσωπα υψηλού ενδιαφέροντος χρησιμοποιούν απλά κινητά τηλέφωνα εμπορίου με συνδέσεις και νούμερα που τα γνωρίζουν όλοι. Στον αντίποδα, ακόμα και απλοί χαμηλόβαθμοι υπάλληλοι πρεσβειών στην χώρα μας έχουν ειδικές κινητές συσκευές και συνδέσεις υψηλής ασφαλείας. Η δική μας απάντηση σε αυτό το πρόβλημα είναι είτε οι ετήσιοι, προγραμματισμένοι, αναποτελεσματικοί και ελλιπείς έλεγχοι της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών στις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας είτε οι συνομιλίες μέσω ερασιτεχνικών εφαρμογών δεδομένων τύπου Viber ή Whatsapp. Βέβαια, όπως αποδείχτηκε και από πρόσφατες αποκαλύψεις στον διεθνή Τύπο, οι εν λόγω εφαρμογές μόνο ασφαλείς δεν είναι. Επιπλέον, είναι πέρα από προφανές ότι δεν μπορεί να υπάρχει ασφάλεια σε ένα σύστημα κωδικοποίησης που έχει φτιάξει ξένη εταιρεία και πληθώρα προσώπων ή ξένων μυστικών Υπηρεσιών γνωρίζουν τις βασικές αρχές της κωδικοποίησής της. Ασφάλεια υπάρχει σε κωδικοποίηση και προγραμματισμό που παράγει η ίδια η χώρα, σε κόμβους μεταφοράς της πληροφορίας που ελέγχει η ίδια η χώρα.

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι τα πρόσωπα υψηλού ενδιαφέροντος ταξιδεύουν στο εξωτερικό με τα κινητά τους τα οποία περιέχουν όλες τις πληροφορίες (ακόμα και προσωπικές), ενώ είναι γνωστό ότι υπάρχουν τεχνολογίες άμεσης απομακρυσμένης υποκλοπής όλων των περιεχομένων των συσκευών αυτών. Χαρακτηριστικά, στη Νορβηγία, Υπουργός αποπέμφθηκε από την θέση του, επειδή ταξίδεψε στο Ιράν με το επαγγελματικό κινητό του παρά τις αντίθετες απόψεις των μυστικών Υπηρεσιών της χώρας του. Εδώ αξίζει να επισημανθούν δύο πράγματα: Πρώτον, το γεγονός ότι υπήρχε σαφής θέση των μυστικών Υπηρεσιών για την διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών και, δεύτερον, ότι η μη συμμόρφωση με αυτήν σήμαινε την αποπομπή από θέση ευθύνης. Προφανώς το κράτος και το πολιτικό σύστημα στη Νορβηγία λειτουργούν με σοβαρότητα.

Η ίδια εικόνα παρατηρείται και στις ευρυζωνικές συνδέσεις των προσώπων υψηλού ενδιαφέροντος με τους ίδιους να χρησιμοποιούν gmail, yahoo και άλλους απλούς λογαριασμούς από servers που βρίσκονται εκτός Ελλάδας. Επιπλέον, ανταλλάσσουν πληροφορίες χωρίς ενδείξεις διαβάθμισης και χωρίς κρυπτογράφηση. Όλα αυτά τα μηνύματα πρέπει να θεωρείται περισσότερο από προφανές ότι υποκλέπτονται στο σύνολό τους, όχι μόνο από πολύ μεγάλες και δυνατές χώρες, αλλά και από ιδιώτες, καθώς η τεχνολογία υποκλοπής είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και απλή στην χρήση της. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί το γεγονός ότι στην χώρα μας απουσιάζουν πλήρως πολιτικές κυβερνοασφάλειας καθώς και ένας ενιαίος φορέας με εποπτικό, ρυθμιστικό και επιχειρησιακό βραχίονα εφαρμογής των σχεδιαζόμενων πολιτικών, σύμφωνα και με τα προβλεπόμενα από την ευρωπαϊκή οδηγία NIS, η οποία ενσωματώθηκε στην Ελλάδα με στρεβλό και ατελή τρόπο.

Κάποιος θα αναρωτιέται ευλόγως μετά από όλα αυτά εάν τα παραπάνω συμβαίνουν λόγω ανικανότητας ορισμένων Υπηρεσιών ή επειδή υφίσταται ένα ολόκληρο σύστημα πλουτισμού που πουλάει τις υποκλαπείσες πληροφορίες στη «χονδρική». Κανείς, τουλάχιστον ο γράφων, δεν γνωρίζει με βεβαιότητα. Μένει να αποδειχτεί.