Οι δημοκρατίες έχουν πλεονέκτημα στο να μάχονται πολέμους

Οι άνθρωποι έχουν υποθέσει εδώ και πολύ καιρό ότι οι αυταρχικοί και οι δικτάτορες έχουν ένα πλεονέκτημα στην διεξαγωγή πολέμου. Σήμερα, καθώς ο νέος κορωνοϊός σαρώνει ολόκληρο τον κόσμο, υπάρχει κάποια εικασία ότι οι απολυταρχίες έχουν ένα πλεονέκτημα [1] στην καταπολέμηση και αυτού του πολέμου. Οι αυταρχικοί μπορούν ενδεχομένως να επιβάλουν αποτελεσματικότερα τις εντολές περιορισμού κατ’ οίκον και να χρησιμοποιήσουν τις ικανότητές τους στην παρακολούθηση ώστε να εμπλακούν καλύτερα στην ιχνηλάτηση των επαφών.

Αυτές οι ανησυχίες είναι αβάσιμες. Σε αντίθεση με τις δημοφιλείς πεποιθήσεις, οι δημοκρατίες είναι πιο αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση διαφόρων κρίσεων. Η έρευνά μας στην πολιτική επιστήμη διαπίστωσε ότι οι δημοκρατίες [2] είναι πιο πιθανό να κερδίσουν τους πολέμους τους από όσο οι απολυταρχίες. Από το 1816 έως το 1987, οι δημοκρατίες κέρδισαν περίπου το 76% των πολέμων τους, ενώ οι μη δημοκρατίες κέρδισαν περίπου το 46% των πολέμων τους. Ακόμα πιο εντυπωσιακό, οι δημοκρατίες σπάνια χάνουν όταν ξεκινούν πολέμους, κερδίζοντας στο 93% των περιπτώσεων.

Ένας Αμερικανός στρατιώτης στην διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου, στην Πόλη του Κουβέιτ, τον Φεβρουάριο του 1991. Andy Clark / Reuters
-------------------------------------------------------------------

Αυτό που ισχύει για τους πολέμους ενάντια σε στρατούς ισχύει επίσης για μια εκστρατεία κατά μιας ασθένειας. Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι οι πολίτες στις δημοκρατίες είναι πιο υγιείς [3] από τους πολίτες που ζουν υπό τυραννία και ότι οι δημοκρατίες υποφέρουν χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας [4] από όσο οι δικτατορίες στις επιδημίες. Οι αναλύσεις των αντιδράσεων στην τρέχουσα πανδημία έχουν ήδη διαπιστώσει ότι μόλις αναφέρθηκε το δέκατο κρούσμα κορωνοϊού, οι δημοκρατίες ήταν ταχύτερες από τις δικτατορίες στο να κλείσουν τα σχολεία. Υπάρχει καλός λόγος να πιστεύουμε ότι τα χαρακτηριστικά που κάνουν τις δημοκρατίες να αποδίδουν καλύτερα στους πολέμους -ειδικά οι υπόλογοι ηγέτες και οι ανώτερες ροές πληροφοριών- τα καθιστούν πιο αποτελεσματικά και στην καταπολέμηση του κορωνοϊού επίσης.

ΝΙΚΩΝΤΑΣ ΤΗ ΜΑΧΗ

Στην έρευνά μας, διαπιστώσαμε ότι οι δημοκρατίες κερδίζουν πολέμους εν μέρει λόγω του άγχους της επανεκλογής που έχουν οι ηγέτες τους. Οι δημοκρατικά εκλεγμένοι ηγέτες έχουν κίνητρο να αποφύγουν να χάσουν πολέμους, επειδή γνωρίζουν ότι οι μη δημοφιλείς πολιτικές συχνά οδηγούν στην απομάκρυνσή τους από το αξίωμα: Για παράδειγμα, οι πρόεδροι των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα και Ντόναλντ Τραμπ [5], αμφότεροι έλαβαν μέτρα για να περιορίσουν την εμπλοκή [αμερικανικών] στρατευμάτων στην Συρία γι’ αυτόν τον λόγο. Είναι αλήθεια ότι μερικές φορές οι εκλεγμένοι ηγέτες ξεκινούν ή κλιμακώνουν πολέμους που εξελίσσονται άσχημα, όπως έκανε ο πρόεδρος Lyndon B. Johnson στο Βιετνάμ και ο πρόεδρος George W. Bush στο Ιράκ. Αλλά η τελική πτώση της πολιτικής μοίρας αυτών των ηγετών χρησιμεύει ως μια διαρκής σύσταση για προσοχή στους διαδόχους τους.

Ως αποτέλεσμα, οι εκλεγμένοι ηγέτες ξεκινούν κακοσχεδιασμένους πολέμους λιγότερο συχνά από άλλους ηγέτες. Οι δικτάτορες δεν έχουν τέτοιες ανησυχίες επανεκλογής και είναι πιο σίγουροι ότι μπορούν να καταπιέσουν την λαϊκή αντιπολίτευση προκειμένου να παραμείνουν στην θέση τους. Είναι επομένως πιο πιθανό να ξεκινήσουν πολέμους με ρίσκο, τους οποίους μπορεί να μην κερδίσουν. Ο Ιρακινός πρόεδρος Σαντάμ Χουσεΐν, για παράδειγμα, κατάφερε να συντρίψει την εγχώρια αντιπολίτευση μετά την καταστροφική εισβολή του το 1980 στο Ιράν και την εισβολή το 1990 στο Κουβέιτ.

Οι ανώτερες ροές πληροφοριών βοηθούν επίσης τις δημοκρατίες να κερδίσουν πολέμους. Οι δημοκρατικοί ηγέτες κάνουν καλύτερες επιλογές για τους πολέμους, επειδή τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης διευκολύνουν τον ανοιχτό διάλογο, εκθέτοντας τις κακές ιδέες και προωθώντας τις καλές. Αυτό το περιβάλλον ανοιχτής συζήτησης αυξάνει επίσης την πιθανότητα οι δημοκρατικοί ηγέτες να κληρονομήσουν και να επιλέξουν εξειδικευμένους συμβούλους και στρατιωτικούς αξιωματούχους -ακόμη και αντιπάλους μερικές φορές- που με την σειρά τους παρέχουν καλύτερες συμβουλές. Για παράδειγμα, η πρωθυπουργός της Ινδίας, Ίντιρα Γκάντι, φρονίμως ανέστειλε την επίθεση στο Πακιστάν [6] το 1971 έως ότου είχε ένα πολύ ελπιδοφόρο (και τελικά επιτυχημένο) στρατιωτικό σχέδιο και ο καιρός ήταν ευνοϊκός. Και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους [ο πρεσβύτερος], διεξήγαγε εκτενείς συζητήσεις μεταξύ των συμβούλων του το 1990 για τον πόλεμο εναντίον του Ιράκ, κάτι που παρήγαγε μια από τις πιο αποφασιστικές νίκες [7] στην στρατιωτική ιστορία.

Οι δικτάτορες είναι πιο αντίθετοι στην ανοιχτή συζήτηση επειδή φοβούνται εσωτερικές πολιτικές απειλές. Είναι πιο πιθανό να διορίσουν και να προωθήσουν οσφυοκάμπτες (yes men), οι οποίοι δεν έχουν κίνητρα για να παρέχουν στους ηγέτες τους την ωμή αλήθεια ή/και είναι ακατάλληλοι να παρέχουν συνετές συμβουλές. Οι αραβικές επιθέσεις από την Συρία, την Αίγυπτο, την Ιορδανία και το Ιράκ στο Ισραήλ το 1948, το 1969 και το 1973 κατέληξαν σε ήττα. Η κακοσχεδιασμένη σοβιετική επίθεση στην Φινλανδία το 1939 [8] είναι ένα τέλειο παράδειγμα μιας Πύρρειας νίκης, αφήνοντας περισσότερους από 100.000 Σοβιετικούς νεκρούς και μόνο μερικά κομματάκια φινλανδικής τούνδρας για να επιδεικνύουν σε αντιδιαστολή. Και παρότι οι Αμερικανοί θρηνούν τον μακρύ πόλεμο στο Αφγανιστάν, η σοβιετική εισβολή του 1979 στο Αφγανιστάν αποδείχθηκε πολύ χειρότερη για τη Μόσχα, με ίσως 15.000 νεκρούς και απολύτως κανένα κέρδος.

ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ

Τα ίδια χαρακτηριστικά που βοηθούν τις δημοκρατίες να κερδίσουν πολέμους μπορούν να τις βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως η πανδημία. Οι δημοκρατικοί ηγέτες που χειρίζονται άσχημα μια πανδημία μπορούν να αναμένουν ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να χάσουν το αξίωμα και, επομένως, είναι πιο πιθανό να αναλάβουν αποτελεσματική δράση.

Οι δικτάτορες είναι πιο πιθανό να επιβιώσουν από αποτυχημένες αντιδράσεις σε κρίσεις και ως εκ τούτου δεν αντιμετωπίζουν πιέσεις για να μεταρρυθμίσουν τις στρατηγικές τους. Αυτό μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες κατά την διάρκεια κρίσεων υγείας. Στην τρέχουσα επιδημία, το Ιράν υπέστη περίπου 900.000 κρούσματα του ιού [9] επειδή η ιρανική κυβέρνηση έχει κάνει πολύ κακές επιλογές πολιτικής. Ωστόσο, η αποτυχημένη αντίδραση της κυβέρνησης στον κορωνοϊό δεν θα απειλήσει το καθεστώς, διότι ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί έχει στην διάθεσή του ουσιαστικά εργαλεία για να καταστείλει τις απειλές κατά της εξουσίας του. Ομοίως, εάν η κρίση του κορωνοϊού προκαλέσει αναταραχές στην Κίνα, ο πρόεδρος Xi Jinping θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον έλεγχο του [10].

Οι αυστηροί έλεγχοι που έχουν οι δικτατορίες στις ροές πληροφοριών έχουν επίσης εμποδίσει την ανταπόκρισή τους στην πανδημία. Στην Ρωσία, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει λογοκρίνει πληροφορίες για τον ιό, ακόμη και συλλαμβάνει ή εκφοβίζει άτομα που μιλούν γι' αυτόν: Η ρωσική αστυνομία επιτέθηκε και συνέλαβε έναν γιατρό [11] ο οποίος δημοσίευσε βίντεο όπου περιέγραφε τις Αρχές να αποκρύπτουν την σοβαρότητα της πανδημίας. Η Κίνα, η πρώτη χώρα που αντιμετώπισε την COVID-19, την ασθένεια που προκλήθηκε από τον καινοφανή κορωνοϊό, απέκρυψε πληροφορίες σχετικά με την πηγή και τα χαρακτηριστικά του ιού: Το καθεστώς συνέλαβε γιατρούς στην Γουχάν στα τέλη Δεκεμβρίου επειδή σήμαναν συναγερμό, επέτρεψε να πραγματοποιηθεί ένα συμπόσιο 40.000 οικογενειών στην Γουχάν στις αρχές Φεβρουαρίου, αρνήθηκε την βοήθεια από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention) των ΗΠΑ, εμπόδισε την διανομή δεδομένων (data) σχετικά με τον τρόπο εξάπλωσης του ιού μεταξύ εκείνων που έχουν μολυνθεί και δεν εμφανίζουν συμπτώματα, και υποβάθμισε [12] τον αριθμό των κρουσμάτων με συντελεστή τέσσερα. Αν και η κινεζική κυβέρνηση αναφέρει ότι πέτυχε στην καταπολέμηση του ιού, εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες για την πρόοδο της Κίνας, δεδομένης της έλλειψης διαφάνειας στην χώρα. Αυτά τα μοτίβα δεν είναι νέα˙ η έντονη καταπίεση της πληροφόρησης της Κίνας παρενέβη ουσιαστικά [13] στις προσπάθειές της να καταπολεμήσει το ξέσπασμα του SARS το 2002–3.

Συγκριτικά, οι ανοικτές ροές πληροφοριών στις δημοκρατίες βοήθησαν στην καταπολέμηση της επιδημίας. Δημοκρατίες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γερμανία δημιούργησαν εργαστήρια πολιτικής που βοήθησαν στην εξερεύνηση καινοτόμων προσεγγίσεων. Αλλά πιο σημαντικό είναι ότι οι ανοιχτές κοινωνίες έχουν δημιουργήσει μια πληθώρα σημαντικών πληροφοριών σχετικά με τον ιό, προωθώντας την κατανόηση του κοινού και βοηθώντας τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους πολίτες να αναπτύξουν και να διανείμουν προστατευτικά μέτρα. Και τα ανοιχτά κανάλια πληροφοριών έχουν εντοπίσει και εκθέσει ψεύτικες ειδήσεις (fake news), θεωρίες συνωμοσίας και ψευτοθεραπείες, περιορίζοντας την κυριαρχία τους στον δημόσιο διάλογο για τον κορωνοϊό.

Σε αντίθεση με τους πολέμους, ωστόσο, η ανταλλαγή πληροφοριών κατά την διάρκεια μιας πανδημίας δεν περιορίζεται στις μεμονωμένες φιλελεύθερες κοινωνίες που εμφανίζονται με νικηφόρες ιδέες πολιτικής. Αντίθετα, οι επιστήμονες, οι γιατροί, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο έχουν υιοθετήσει τον φιλελεύθερο κανόνα της ανταλλαγής ιδεών και πληροφοριών, δημιουργώντας μια ανοιχτή και εκτεταμένη κοινότητα γνώσης. Οι Κινέζοι επιστήμονες προχώρησαν ουσιαστικά στην πρόοδο στα [διαγνωστικά] τεστ, στο εμβόλιο και στην θεραπεία αφότου δημοσίευσαν την πλήρη αλληλουχία γονιδιώματος [14] του κορωνοϊού τον Ιανουάριο (αν και στην συνέχεια το εργαστήριο της Σαγκάης έκλεισε από τις κινεζικές κυβερνητικές Αρχές). Εν τω μεταξύ, εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες άλλα ερευνητικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο αγωνίζονται για να τελειοποιήσουν τεστ, εμβόλια και θεραπείες, δημοσιεύοντας και μοιράζοντας επιστημονικά άρθρα γρήγορα. Η υγειονομική εταιρεία Kinsa δημοσιεύει δεδομένα από τα οικιακά θερμόμετρα που συνδέονται με το Διαδίκτυο για να προβλέψει με ακρίβεια και ταχύτητα πυρήνες κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού. Και η Google βοηθά στην διανομή πληροφοριών σχετικά με την κοινωνική αποστασιοποίηση, τα πιθανά νέα συμπτώματα, και άλλες σημαντικές εξελίξεις.

Αρκετές δημοκρατίες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο στην αποφυγή ή τον περιορισμό των επιδημιών, όπως η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν, η Γερμανία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία [15], η Δανία και το Ισραήλ [16]. Η απάντηση των Ηνωμένων Πολιτειών στον κορωνοϊό, ωστόσο, φαινομενικά αμφισβήτησε την ιδέα ότι οι δημοκρατίες είναι καλύτερες στην καταπολέμηση των πανδημιών. Ο πρόεδρος Τραμπ έχει υποστεί σοβαρή κριτική για τον χειρισμό της κρίσης, υποτιμώντας τις έγκαιρες προειδοποιήσεις για πιθανούς θανάτους και κινούμενος αργά για να ξεκινήσει εκτεταμένα [διαγνωστικά] τεστ. Παρά τις αρχικές του επιδόσεις, ωστόσο, η αντίδραση του Τραμπ στον ιό δείχνει το πώς οι δημοκρατίες υπερέχουν στην συγκράτηση των ασθενειών: Αναγνωρίζοντας ότι τα αποτελέσματα των εκλογών του Νοεμβρίου θα στραφούν στον χειρισμό της πανδημίας από αυτόν, ο Τραμπ άρχισε να παίρνει την κρίση πιο σοβαρά, επιβάλλοντας ταξιδιωτικούς περιορισμούς, υποστηρίζοντας μια τεράστια οικονομική ανακούφιση, και χρησιμοποιώντας τον νόμο για την αμυντική παραγωγή [17] ώστε να ενισχύσει την κατασκευή υλικών για τεστ. Σε αντίθεση με τους δικτάτορες που μπορούν να συνθλίψουν την αντιπολίτευση, οι δημοκρατικά εκλεγμένοι ηγέτες όπως ο Τραμπ πιέζονται να ανταποκριθούν στην κριτική, κάτι που τελικά μπορεί να αποδώσει πιο αποτελεσματικά μέτρα περιορισμού.

ΣΚΟΤΩΣΤΕ ΤΟΝ ΙΟ, ΟΧΙ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα την πορεία αυτής της πανδημίας. Ωστόσο, η έρευνά μας για την δημοκρατία και τον πόλεμο υποδηλώνει ότι υπάρχουν κρίσιμες ενέργειες που πρέπει να κάνουν τόσο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και τα άτομα για την καταπολέμηση του ιού. Οι ψηφοφόροι θα πρέπει να συνεχίσουν να πιέζουν τους εκλεγμένους ηγέτες τους για να τους παρακινούν να καταπολεμήσουν τον ιό όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα και να ανταποκριθούν με ευελιξία στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Οι δημοκρατίες πρέπει να καλλιεργήσουν τις ροές πληροφοριών εντός και εκτός των κυβερνήσεων για να ενθαρρύνουν τον ανοιχτό διάλογο σχετικά με την καλύτερη πορεία προς τα εμπρός.

Όπως και στον πόλεμο, η επικείμενη πρόκληση για τις δημοκρατίες θα είναι η επέκταση της εξουσίας του κράτους χωρίς να υπονομεύεται η ίδια η δημοκρατία. Η Νότια Κορέα, για παράδειγμα, κατέπνιξε τον κορωνοϊό με το να συλλέγει εκτεταμένες προσωπικές πληροφορίες για ασθενείς και ενημερώνοντας άτομα που ήρθαν σε επαφή με τα θύματα. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενδέχεται να χρειαστεί να κατευθύνει τη μαζική παραγωγή κρίσιμων αγαθών, όπως αναπνευστήρες, και να ελέγξει τις τιμές για να αποτρέψει αισχροκέρδεια. Αυτό μπορεί να είναι μια δύσκολη ισορροπία -δείτε, για παράδειγμα, την αρπαγή εξουσίας του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν [18] στην Ουγγαρία ή την ανησυχητική επέκταση των εξουσιών συλλογής δεδομένων της ισραηλινής κυβέρνησης. Αλλά οι δημοκρατίες έχουν διαχειριστεί αυτή την ισορροπία στο παρελθόν, κερδίζοντας πολέμους χωρίς να καταστρέψουν την ελευθερία, και μπορούν να κάνουν το ίδιο στην καταπολέμηση του νέου κορωνοϊού. Όπως και στους πολέμους, η δημοκρατία θα αποτελέσει μια πηγή δύναμης στην καταπολέμηση του ιού, όχι μια πηγή αδυναμίας.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/world/2020-05-07/democracies-hav...

Σύνδεσμοι:

[1] https://www.wsj.com/articles/democracy-dictatorship-disease-the-west-tak...
[2] https://www.amazon.com/Democracies-at-War-Dan-Reiter/dp/0691089485/ref=s...
[3] https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1540-5907.00023
[4] https://www.economist.com/graphic-detail/2020/02/18/diseases-like-covid-...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2019-11-13/why-trumps-sha...
[6] https://www.economist.com/obituary/2008/07/03/sam-manekshaw
[7] https://www.theatlantic.com/photo/2016/01/operation-desert-storm-25-year...
[8] https://warontherocks.com/2016/07/lessons-from-the-winter-war-frozen-gri...
[9] https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.03.22.20040956v1
[10] https://www.aljazeera.com/news/2020/02/wuhan-coronavirus-outbreak-threat...
[11] https://www.nationalreview.com/2020/04/coronavirus-russia-downplays-pand...
[12] https://www.thelancet.com/journals/lanpub/article/PIIS2468-2667(20)30089-X/fulltext
[13] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92479/
[14] https://www.scmp.com/news/china/society/article/3052966/chinese-laborato...
[15] https://www.nytimes.com/2020/04/24/world/australia/new-zealand-coronavir...
[16] https://www.haaretz.com/israel-news/coronavirus-in-israel-latest-news-te...
[17] https://www.politico.com/news/2020/04/19/trump-dpa-testing-swabs-reporte...
[18] https://www.npr.org/sections/coronavirus-live-updates/2020/03/30/8237782...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition