Η επερχόμενη μετα-COVID αναρχία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η επερχόμενη μετα-COVID αναρχία

Η πανδημία προοιωνίζεται αρνητικά τόσο για την αμερικανική όσο και για την κινεζική ισχύ -και για την παγκόσμια τάξη*
Περίληψη: 

Η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιθανό να αναδυθούν από αυτήν την κρίση σημαντικά αποδυναμωμένες, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Και το αποτέλεσμα θα είναι μια συνεχής αργή αλλά σταθερή μετάβαση προς την διεθνή αναρχία σε όλα, από την διεθνή ασφάλεια έως το εμπόριο και μέχρι την διαχείριση πανδημιών.

Ο KEVIN RUDD είναι πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας και πρόεδρος του Asia Society Policy Institute στη Νέα Υόρκη.

Τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, ήταν έντονος ο ήχος των φελλών από σαμπάνιες σε ορισμένα τμήματα του αμερικανικού κατεστημένου της εξωτερικής πολιτικής. Αυτό που κάποιοι παρατηρητές είχαν από καιρό δει ως την τεράστια γεωπολιτική φούσκα αυτής της εποχής άρχισε τελικά να ξεφουσκώνει. Η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, έλεγε το σκεπτικό, τελικά διαλυόταν, ως αποτέλεσμα της εμμονής της με το υπηρεσιακό απόρρητο, των αρχικών λαθών της στην αντίδραση στην επιδημία του νέου κορωνοϊού, και της εξάπλωσης της οικονομικής σφαγής σε ολόκληρη την χώρα.

02092020-1.jpg

Το USS Porter εξαπολύει έναν πύραυλο επιφανείας-εδάφους tomahawk, τον Απρίλιο του 2017. U.S. Navy Xinhua / eyevine / Redux
---------------------------------------------------------------------

Στην συνέχεια, καθώς η Κίνα άρχισε να ανακάμπτει και ο ιός μετανάστευσε στην Δύση τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, η παράλογη χαρά μετατράπηκε σε παράλογη απόγνωση. Οι σχολιαστές υποδέχθηκαν με οργή κάθε πιθανότητα ότι η πανδημία θα μπορούσε στην πραγματικότητα να βοηθήσει την Κίνα να αναδειχθεί θριαμβευτής στον τρέχοντα γεωπολιτικό ανταγωνισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή η ανησυχία ήταν ένα προϊόν της φαινομενικά πονηρής αναδιατύπωσης που έκανε η Κίνα στο αφήγημα σχετικά με την προέλευση του ιού, της βάναυσης αποτελεσματικότητας του κινεζικού αυταρχικού μοντέλου στην συγκράτησή του, και της παγκόσμιας εκστρατείας του Πεκίνου για [να προσφέρει] βοήθεια για την [ασθένεια] COVID. Ο εθνικιστικός σχολιασμός της ίδιας της Κίνας συνέχισε να συσσωρεύεται αυτάρεσκα, επιχαίροντας για την δυστυχία των Ηνωμένων Πολιτειών και σημειώνοντας την υποτιθέμενη αντίθεση μεταξύ της κινεζικής γενναιοδωρίας και της αμερικανικής αδιαφορίας: Ο «λαϊκός πόλεμος» ενάντια στην COVID-19 είχε κερδηθεί και οι αρετές του πολιτικού μοντέλου της Κίνας είχαν δικαιωθεί.

Ωστόσο, παρά τις καλύτερες προσπάθειες των ιδεολογικών πολεμιστών στο Πεκίνο και την Ουάσινγκτον, η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιθανό να αναδυθούν από αυτήν την κρίση σημαντικά συρρικνωμένες. Ούτε μια νέα Pax Sinica ούτε μια ανανεωμένη Pax Americana θα αναδυθούν από τα ερείπια. Αντίθετα, αμφότερες οι δυνάμεις θα αποδυναμωθούν, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Και το αποτέλεσμα θα είναι μια συνεχής αργή αλλά σταθερή μετάβαση προς την διεθνή αναρχία σε όλα, από την διεθνή ασφάλεια έως το εμπόριο και μέχρι την διαχείριση πανδημιών. Χωρίς κανέναν να διευθύνει την κίνηση, διάφορες μορφές αχαλίνωτου εθνικισμού αντικαθιστούν την τάξη και την συνεργασία. Η χαοτική φύση των εθνικών και παγκόσμιων αντιδράσεων στην πανδημία αντιπροσωπεύει έτσι μια προειδοποίηση για το τι θα μπορούσε να έρθει σε ακόμη ευρύτερη κλίμακα.

ΠΕΡΙ ΙΣΧΥΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ

Όπως και με άλλα σημεία ιστορικής καμπής, τρεις παράγοντες θα διαμορφώσουν το μέλλον της παγκόσμιας τάξης: Οι αλλαγές στην σχετική στρατιωτική και οικονομική ισχύ των μεγάλων δυνάμεων, το πώς αυτές οι αλλαγές θα εκληφθούν σε όλο τον κόσμο, και το ποιες στρατηγικές αναπτύσσουν οι μεγάλες δυνάμεις. Με βάση και τους τρεις παράγοντες, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν λόγο να ανησυχούν για την παγκόσμια επιρροή τους στον μετά την πανδημία κόσμο.

Σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, η εθνική ισχύς της Κίνας έχει χτυπηθεί από αυτή την κρίση σε πολλά επίπεδα. Η επιδημία έχει ανοίξει σημαντικές πολιτικές διαφωνίες εντός του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, προκαλώντας ακόμη και ελάχιστα κεκαλυμμένη κριτική για το ιδιαίτερα συγκεντρωτικό στυλ ηγεσίας του προέδρου Xi Jinping. Αυτό αντανακλάται σε έναν αριθμό ημι-επίσημων σχολίων που έχουν μυστηριωδώς βρει τον δρόμο τους στον δημόσιο χώρο τον Απρίλιο. Το δρακόντειο lockdown του Xi στη μισή χώρα για μήνες για να καταστείλει τον ιό έχει επαινεθεί ευρέως, αλλά δεν ήρθε χωρίς πλήγματα. Η εσωτερική συζήτηση μαίνεται για τον ακριβή αριθμό των νεκρών και των μολυσμένων, σχετικά με τους κινδύνους των επιπτώσεων ενός δεύτερου κύματος καθώς η χώρα ανοίγει σιγά-σιγά, και για τη μελλοντική κατεύθυνση της οικονομικής και εξωτερικής πολιτικής.

Η οικονομική ζημία ήταν τεράστια. Παρά τα δημοσιευμένα ποσοστά της Κίνας για την επιστροφή στην εργασία, κανενός ύψους εγχώριο κίνητρο στο δεύτερο εξάμηνο του 2020 δεν θα αντισταθμίσει την απώλεια της οικονομικής δραστηριότητας κατά το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο. Η δραστική οικονομική συρρίκνωση [που σημειώνεται] μεταξύ των κυριότερων εμπορικών εταίρων της Κίνας θα εμποδίσει περαιτέρω τα σχέδια οικονομικής ανάκαμψης, δεδομένου ότι πριν από την κρίση, ο εμπορικός τομέας της [κινεζικής] οικονομίας αντιπροσώπευε το 38% του ΑΕΠ. Συνολικά, η ανάπτυξη του 2020 είναι πιθανό να είναι περίπου μηδενική -η χειρότερη επίδοση από την εποχή της Πολιτιστικής Επανάστασης πριν από πέντε δεκαετίες. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ της Κίνας κυμαίνεται ήδη στο 310%, ενεργώντας ως τροχοπέδη σε άλλες κινεζικές προτεραιότητες δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, της τεχνολογίας, της άμυνας και της ξένης βοήθειας. Και όλα αυτά έρχονται την παραμονή των εορτασμών για την εκατονταετία του κόμματος το 2021, χρονικό σημείο για το οποίο η ηγεσία είχε δεσμευτεί να διπλασιάσει το ΑΕΠ της Κίνας σε μια δεκαετία. Η πανδημία το καθιστά αυτό αδύνατο.

Όσο για την ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών, η χαοτική διοίκηση της κυβέρνησης Τραμπ άφησε μια ανεξίτηλη εντύπωση σε όλο τον κόσμο μιας χώρας ανίκανης να χειριστεί τις δικές της κρίσεις, πόσω μάλλον οποιουδήποτε άλλου. Το πιο σημαντικό, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να αναδύονται από αυτήν την περίοδο ως μια πιο διαιρεμένη πολιτεία παρά ως μια πιο ενωμένη, όπως θα συνέβαινε κανονικά μετά από μια εθνική κρίση αυτού του μεγέθους˙ αυτός ο συνεχιζόμενος κατακερματισμός του αμερικανικού πολιτικού κατεστημένου προσθέτει έναν ακόμη περιορισμό στην παγκόσμια ηγεσία των ΗΠΑ.