Η μακριά σκιά της Xinjiang | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η μακριά σκιά της Xinjiang

Ο θυμός μεγαλώνει στις μουσουλμανικές χώρες για τη μεταχείριση των Ουιγούρων από την Κίνα

Αλλού, το ζήτημα των Ουιγούρων οδηγεί ακόμη και σε βίαιες αναταραχές. Στο Πακιστάν, το οποίο λαμβάνει σημαντική χρηματοδότηση από την BRI, η ριζοσπαστική ισλαμιστική ομάδα Hizb ut-Tahrir επέκρινε τον πρωθυπουργό Imran Khan και το κυβερνών κόμμα του για τους στενούς δεσμούς τους με το Πεκίνο. Μαχητές έχουν επιτεθεί σε Κινέζους υπηκόους και επιχειρήσεις, επικαλούμενοι τα εγκλήματα της Κίνας εναντίον Μουσουλμάνων στην Σινγιάνγκ.

Τα αραβόφωνα ειδησεογραφικά μέσα, όπως το New Arab και το Al Jazeera, έχουν αναφερθεί στην Xinjiang και έκτοτε τέτοια ρεπορτάζ έχουν εξαπλωθεί σε όλη τη Μέση Ανατολή και έχουν γίνει ένα καυτό θέμα συζήτησης στα κοινωνικά μέσα. Ως αποτέλεσμα, η δημόσια οργή έχει αυξηθεί. Σύμφωνα με το Uyghur Human Rights Project που εδρεύει στην Ουάσινγκτον, η καταστολή των Ουιγούρων από την Κίνα ήταν ως επί το πλείστον άγνωστη στον ισλαμικό κόσμο μόλις πριν από δύο χρόνια. Τώρα το UHRP και άλλες οργανώσεις της διασποράς των Ουιγούρων, όπως το Παγκόσμιο Συνέδριο των Ουιγούρων, λένε ότι λαμβάνουν έναν αυξανόμενο αριθμό ερωτημάτων από ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο, από ανθρώπους που θέλουν να μάθουν τι μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν τους Ουιγούρους.

Ως αποτέλεσμα αυτής της αλλαγής στην ευαισθητοποίηση του κοινού, ορισμένοι πολιτικοί έχουν αρχίσει να μιλούν. Στην Τουρκία, το κυβερνών κόμμα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν σχετικά σιωπηλό μέχρι τα τέλη του 2018, όταν το αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP) έθεσε το θέμα στο κοινοβούλιο. Η πίεση του HDP, μαζί με την αυξανόμενη αναταραχή από τους Τούρκους ισλαμιστές, οδήγησε το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας να εκδώσει δήλωση [5] στις αρχές του 2019 που καταδικάζει την Κίνα για «παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ουιγούρων Τούρκων και άλλων μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Αυτόνομη Περιοχή Xinjiang Uighur». Σε απάντηση διαδηλώσεων στην Τζακάρτα στα τέλη του 2019, ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδονησίας δημοσίευσε μια δήλωση [6] που ισχυρίζεται ότι η κυβέρνησή του «επικοινωνούσε ενεργά με την Κίνα για τα θέματα των Ουιγούρων». Η κυβέρνηση του Κατάρ έχει αποστασιοποιηθεί ήσυχα αλλά ουσιαστικά [7] από μια επιστολή που υπεγράφη από 37 έθνη -συμπεριλαμβανομένων πολλών μουσουλμανικής πλειοψηφίας- που υποστηρίζει τις πολιτικές της Κίνας στην Σινγιάνγκ .

ΚΙΝΩΝΤΑΣ ΤΟ ΒΟΥΝΟ

Τέτοιες δημόσιες επιθέσεις μπορεί να έχουν μικρό άμεσο αντίκτυπο στις πολιτικές των μουσουλμανικής πλειοψηφίας χωρών έναντι της Κίνας. Πολλές μουσουλμανικές χώρες, ιδίως στη Μέση Ανατολή, βλέπουν την Κίνα ως ένα απαραίτητο αντίβαρο στις Ηνωμένες Πολιτείες –σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που έβλεπαν και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως αντίβαρο των αποικιακών ευρωπαϊκών δυνάμεων στις αρχές του εικοστού αιώνα. Χρόνια στρατιωτικών συμμαχιών που οδήγησαν σε μια συνεχώς επεκτεινόμενη παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή, εισβολές και υπερέκταση, έχουν αφήσει πολλές κυβερνήσεις στη Μέση Ανατολή με την εντύπωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας αναξιόπιστος συνεργάτης [8]. Σήμερα στρέφονται στο Πεκίνο ως την αναδυόμενη δύναμη στην περιοχή. Η Κίνα έχει δημιουργήσει οικονομικούς δεσμούς που της έχουν αποδώσει δημόσια εκτίμηση στη Μέση Ανατολή. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 50% των ανθρώπων στις χώρες της Μέσης Ανατολής είχαν ευνοϊκές απόψεις για την Κίνα [9] μεταξύ του 2005 και του 2018 (αντιθέτως, μόλις το 29% των Αμερικανών είχαν θετικές απόψεις για την Κίνα την ίδια περίοδο).

14092020-2.jpg

Διαδηλωτές καίνε μια κινεζική σημαία κοντά στο κινεζικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη, στην Τουρκία, τον Ιούλιο του 2015. Osman Orsal / Reuters
----------------------------------------------------------

Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, η μεταχείριση της Κίνας έναντι των Ουιγούρων είναι μια ευπάθεια που μπορούν να εγείρουν οι κυβερνήσεις ή οι αντιπολιτεύσεις στις μουσουλμανικής πλειοψηφίας χώρες σε περίπτωση μιας γεωπολιτικής φιλονικίας, εκλογών, ή μιας εμπορικής διαμάχης, για να καταστρέψουν γρήγορα και ίσως μόνιμα την εικόνα της Κίνας στους πληθυσμούς τους. Ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες ούτε οι χώρες της Ευρώπης, παρ’ όλα τα λάθη και τις αποτυχίες τους, έπρεπε ποτέ να απαντήσουν σε κάτι σαν μια γενοκτονική εκστρατεία εναντίον μιας εγχώριας μουσουλμανικής εθνοτικής ομάδας.

Η οργή για την Σινγιάνγκ είναι ήδη έντονη στη Νοτιοανατολική Ασία, η οποία ίσως όχι τυχαία είναι δυσαρεστημένη και με άλλες κινεζικές πολιτικές. Η Κίνα πιέζει να επεκτείνει τα έργα BRI στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, ενώ ταυτόχρονα καταπατά τα χωρικά ύδατα και των δύο χωρών [10]. Κατά την διάρκεια των γενικών εκλογών του 2018 στη Μαλαισία, η αντιπολίτευση, στην διάρκεια της νικηφόρας καμπάνιας της, [11] κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι συνήψε συμφωνίες της BRI που ωφέλησαν δυσανάλογα την Κίνα. Μόλις ανέλαβε την εξουσία, σταμάτησε την πρακτική απέλασης των αιτούντων άσυλο Ουιγούρων στην Κίνα [12]. Η αντιπολίτευση της Ινδονησίας πραγματοποίησε διαμαρτυρίες [13] υπέρ των Ουιγούρων στα κινεζικά προξενεία σε όλη την χώρα κατά την διάρκεια της προεδρικής [προεκλογικής] εκστρατείας το 2019. Έκτοτε, η δυσπιστία για την Κίνα έχει μόνο αυξηθεί -δίνοντας τόσο στους ηγέτες όσο και στα κόμματα της αντιπολίτευσης ένα ισχυρό όπλο για να κινητοποιήσουν δυνητικά την δημόσια υποστήριξη υπέρ τους. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις του Pew Research Center, μόνο το 36% των Ινδονήσιων [14] είχαν θετική γνώμη για την Κίνα το 2019, σημειώνοντας πτώση 17 μονάδων από το προηγούμενο έτος.