Η εκτός ελέγχου πανδημία της Ινδίας

Τον Αύγουστο, η Ινδία ξεπέρασε την Βραζιλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες για να κερδίσει την θλιβερή διάκριση ότι έχει τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο φόρτο κρουσμάτων κορωνοϊού στον κόσμο. Η Ινδία έχει σπάσει επανειλημμένα τα παγκόσμια ρεκόρ των ημερήσιων νέων κρουσμάτων, φτάνοντας πάνω από 95.000 κρούσματα στις 10 Σεπτεμβρίου. Η απότομη αύξηση των μολύνσεων τις τελευταίες εβδομάδες έρχεται καθώς η χώρα χαλαρώνει τους περιορισμούς του lockdown που έχουν καταρρακώσει την οικονομία. Αξιωματούχοι τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο αισθάνονται υποχρεωμένοι -δικαιολογημένα- να προσπαθήσουν να σώσουν την οικονομία, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα επιτραπεί η εξάπλωση της ασθένειας.

Εργαζόμενος απολυμαίνει ένα γυμναστήριο στην Καλκούτα της Ινδίας, τον Ιούλιο του 2020. Rupak De Chowdhuri / Reuters
----------------------------------------------------------------------

Το κύμα COVID-19 στην Ινδία κατά την διάρκεια του καλοκαιριού ήταν συγκλονιστικό. Χρειάστηκαν πεντέμισι μήνες από την αρχή της πανδημίας για να φτάσει η Ινδία το ένα εκατομμύριο μολύνσεις. Για το δεύτερο εκατομμύριο χρειάστηκαν τρεις εβδομάδες. Το τρίτο και το τέταρτο εκατομμύριο το καθένα χρειάστηκε δύο εβδομάδες. Η Ινδία έχει τώρα καταγράψει περίπου 4,3 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα. Ωστόσο, οι αιματολογικές έρευνες δείχνουν ότι το πραγματικό σύνολο είναι αρκετές φορές υψηλότερο, πράγμα που σημαίνει ότι η Ινδία πιθανότατα έχει ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες έχοντας τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων κορωνοϊού στον κόσμο. Τον Αύγουστο, ανέκυψαν αναφορές για μολύνσεις σε απομακρυσμένες κοινότητες φυλών [1] στα νησιά Andaman και Nicobar στον κόλπο της Βεγγάλης, μια απόδειξη του πόσο βαθιά έχει διεισδύσει ο ιός στην χώρα.

Η ινδική κυβέρνηση, όπως και οι Αμερικανοί και οι Βραζιλιάνοι ομόλογοί της, δεν βάσισαν τις αποφάσεις τους στις πιο φρόνιμες επιστημονικές αντιλήψεις περί κορωνοϊού. Αντίθετα, χειρίστηκε την πανδημία με τρόπο που εξώθησε την χώρα να κάνει μια καθόλου αξιοζήλευτη επιλογή μεταξύ της διάσωσης της οικονομίας της και της επιβράδυνσης της εξάπλωσης της νόσου. Τώρα, η επιδημία είναι ανεξέλεγκτη και πιθανότατα θα παραμείνει έτσι έως και τις αρχές του 2021.

ΑΡΧΙΚΑ ΛΑΘΗ

Αναπόφευκτα, δεδομένου του μεγέθους της Ινδίας, ο αγώνας της χώρας με τον κορωνοϊό υπήρξε πανηπειρωτικός σε κλίμακα. Η Ινδία έχει διπλάσιο πληθυσμό, αλλά το ένα τρίτο της χερσαίας έκτασης της Ευρώπης. Τα 28 ινδικά κρατίδια, το καθένα με την δική του γλώσσα, είναι σχεδόν παρόμοιο με τις ευρωπαϊκές χώρες. Οι κυβερνήσεις των κρατιδίων πρωτοστάτησαν στην αντιμετώπιση του ιού, με πολύ διαφορετικά αποτελέσματα. Τα πρώτα τεκμηριωμένα κρούσματα COVID-19 στην Ινδία ήρθαν στα τέλη Ιανουαρίου, όταν Ινδοί φοιτητές ιατρικής που σπουδάζουν στην Γουχάν της Κίνας, επέστρεψαν στη νότια πολιτεία της Κεράλα. Βασιζόμενη στην εμπειρία της για την εξάλειψη του ιού Nipah [2] το 2018, η κυβέρνηση της Κεράλα αποφάσισε να δοκιμάσει και να βάλει σε καραντίνα όλους τους επαναπατριζόμενους, ακόμη και αν δεν υπήρχαν υπέρτερες εθνικές οδηγίες ή κατευθύνσεις από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Τρεις φοιτητές βρέθηκαν θετικοί στην COVID-19, αλλά δεν προέκυψε δευτερογενής λοίμωξη, χάρη στα αυστηρά μέτρα καραντίνας. Αντίθετα, το δυτικό κρατίδιο της Μαχαράστρα -έδρα της μητρόπολης Βομβάης- απέτυχε να επιβάλει επαρκή μέτρα ελέγχου και καραντίνας στους ταξιδιώτες που έφτασαν από τη Μέση Ανατολή και την Δύση. Μέχρι σήμερα, η Κεράλα, με πληθυσμό 35 εκατομμυρίων, έχει αναφέρει μόνο 359 θανάτους από COVID-19. Η Μαχαράστρα, με πληθυσμό 114 εκατομμυρίων, έχει αναφέρει περισσότερους από 27.000.

Η κεντρική κυβέρνηση ανέλαβε μικρή δράση σε εθνικό επίπεδο τον Φεβρουάριο, καθώς ο ιός εξαπλώθηκε σε άλλα κρατίδια. Οι μολύνσεις άρχισαν να εξαπλώνονται αργά στις μητροπολιτικές περιοχές της Ινδίας τον Μάρτιο. Ακόμα και όσο αυξάνονταν οι αριθμοί των κρουσμάτων, οι αξιωματούχοι δεν φάνηκαν να αντιλαμβάνονται το μέγεθος της επικείμενης απειλής. Ανακουφίστηκαν με τον σχετικά χαμηλό αριθμό κρουσμάτων που αναφέρθηκαν στην Ινδία σε σύγκριση με άλλες χώρες. Την 1η Μαρτίου, η Ιταλία (με πληθυσμό 60,4 εκατομμύρια) είχε 1.702 επιβεβαιωμένες μολύνσεις, ενώ η Ινδία (με πληθυσμό περίπου 1,4 δισεκατομμύρια) είχε μόνο τις τρεις στην Κεράλα. Στις 20 Μαρτίου, ο αριθμός των επιβεβαιωμένων μολύνσεων στην Ιταλία αυξήθηκε σε 59.158, αλλά το σύνολο της Ινδίας ήταν ακόμη αρκετά χαμηλό στις 249. Πολλοί αξιωματούχοι της ινδικής κυβέρνησης παρερμήνευσαν αυτά τα στοιχεία ως απόδειξη ότι κάποιος άγνωστος παράγοντας προστατεύει τους Ινδούς από τον ιό -για παράδειγμα, τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού ενάντια στην φυματίωση στην Ινδία ή τα οφέλη της χορτοφαγίας ή ακόμα και (όπως πρότειναν ορισμένοι πολιτικοί ηγέτες) η υπερφυσική προστασία [3] των θρησκευτικών πεποιθήσεων.

Εξαρχής είχαν διαβάσει λάθος την κατάσταση δίνοντας υπερβολική έμφαση στην αξιοπιστία των επιβεβαιωμένων στατιστικών. Μια χώρα με το μέγεθος και με την άνιση κατανομή πόρων όπως η Ινδία, κινδυνεύει πάντα να ελέγχει λιγότερα και να υπολογίζει λιγότερα. Αλλά το πιο σημαντικό, οι επιδημιολόγοι στην Δύση είχαν ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των κρουσμάτων της Ιταλίας την άνοιξη προετοιμαζόταν επί μήνες και ότι η ασθένεια πρέπει να έφτασε [στην Ιταλία] στα τέλη του 2019. Οι Ινδοί αξιωματούχοι θα έπρεπε να είχαν συνειδητοποιήσει ότι αυτό που συνέβαινε στην Ιταλία θα μπορούσε να συμβεί και στην Ινδία˙ η Ιταλία είχε απλώς ένα προβάδισμα.

Μπάρμεν φορούν προστατευτικές μάσκες σε ένα μπαρ στην Καλκούτα της Ινδίας, τον Σεπτέμβριο του 2020. Rupak De Chowdhuri / Reuters
------------------------------------------------------