Το «κλειδί» για το Ιράν είναι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το «κλειδί» για το Ιράν είναι οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Η στρατηγική της κατονομασίας και της διαπόμπευσης

Από την Ιρανική Επανάσταση του 1979, οι Ηνωμένες Πολιτείες ταλαντεύονται μεταξύ της πολιτικής δεσμεύσεων και εκείνης της αντιπαράθεσης με την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, με τις κατά καιρούς κυρώσεις να καλύπτουν το ενδιάμεσο κενό. Δεδομένου ότι το Ιράν έχει πλησιάσει την επίτευξη των πυρηνικών φιλοδοξιών του τα τελευταία χρόνια, οι εντάσεις αυξάνονται και πάλι. Ο τελευταίος γύρος των αμερικανικών κυρώσεων, οι οποίες τέθηκαν σε ισχύ το 2010, έπληξαν την κυβέρνηση του Ιράν με τον περιορισμό της χρηματοδότησης στα διυλιστήρια πετρελαίου και την αποθάρρυνση ξένων εταιρειών από το να κάνουν δουλειές με το Ιράν. Ωστόσο, οι κυρώσεις δεν έχουν καθυστερήσει την πυρηνική μονάδα του Ιράν, ούτε απέτρεψαν την υποστήριξή του στην διεθνή τρομοκρατία ούτε το έκαναν να πάψει να αναμειγνύεται στις υποθέσεις των γειτόνων του.

Στον απόηχο των αποκαλύψεων σχετικά με ιρανική συνομωσία για να δολοφονηθεί ο πρεσβευτής της Σαουδικής Αραβίας στις Ηνωμένες Πολιτείες Abdel al-Jubeir, μερικοί στο Κογκρέσο μιλούν για άλλον ένα γύρο κυρώσεων, δήθεν για να αυξηθεί η πίεση ακόμα περισσότερο. Αλλά μια τέτοια στρατηγική έχει μεγάλη απόσταση από το επιθυμητό. Κατά το παρελθόν έτος, για παράδειγμα, το Ιράν έχει θεσπίσει οικονομικές μεταρρυθμίσεις και μείωσε το κόστος των επιδοτήσεων, επιβίωσε και προσαρμόστηκε στις κυρώσεις.

Η Ουάσινγκτον θα εξουδετερώσει το Ιράν μόνο με την αξιοποίηση του βασικού αδύναμου σημείου του καθεστώτος: τον ψευδή ισχυρισμό του ότι είναι νομιμοποιημένο. Η διατήρηση των αγιατολάχ στην εξουσία είναι εγγενώς ασταθής επειδή δεν έχουν λαϊκή εντολή. Από τη διοργάνωση των εκλογών νοθείας το 2009 για να διατηρήσουν στην εξουσία τον ιρανό πρόεδρο Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, στηρίχθηκαν στην καταστολή και τη βία για να φιμώσουν την αντιπολίτευση, φυλάκισαν δημοσιογράφους, βασάνισαν κρατούμενους και εκτέλεσαν (τόσο στην πραγματικότητα όσο και εικονικά) επικριτές του καθεστώτος . Με την ευρεία προβολή αυτών των εγκλημάτων στην παγκόσμια σκηνή και την ενεργό στήριξη των αντιφρονούντων στο Ιράν, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να θέσουν ένα νέο, πιο αποτελεσματικό είδος πίεσης στην Τεχεράνη και να υποστηρίξουν το κίνημα για δημοκρατική αλλαγή εκ των έσω. Εστιάζοντας στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εκθέσουν την υποκρισία του ιρανικού καθεστώτος και θα υπενθυμίσουν στο Ιράν τα εσωτερικά προβλήματά του, καθώς προσπαθεί να επεκτείνει τη δύναμη και την επιρροή του.

Η σημερινή κατάσταση στο Ιράν, ξεκίνησε με το «Πράσινο Κίνημα», δηλαδή την εξέγερση το 2009. Καθώς εκατοντάδες χιλιάδες ξεχύθηκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την πλασματική νίκη του Αχμαντινετζάντ στις προεδρικές εκλογές της χώρας, οι δυνάμεις ασφαλείας επετέθησαν στους διαδηλωτές, επιδεινώνοντας τα ήδη εντυπωσιακά επίπεδα καταπίεσης στη χώρα. Οι ιρανικές αρχές παραδέχονται ότι έχουν συλληφθεί πάνω από 4.500 διαδηλωτές κατά τη διάρκεια της επιχείρησης καταστολής. Ομάδες της αντιπολίτευσης αναφέρουν ότι υπάρχουν τουλάχιστον 1.000 πολιτικοί κρατούμενοι ακόμα μέσα στις φυλακές, γεγονός που αντικατοπτρίζει την από μακρού χρόνου ασκούμενη τακτική του Ιράν να προσπαθεί να τσακίσει τους διαφωνούντες με την παρατεταμένη φυλάκιση και απομόνωση αλλά και με την παρενόχληση των οικογενειών τους.

Το Ιράν έχει το υψηλότερο κατά κεφαλήν ποσοστό εκτελέσεων στον κόσμο, με 252 επιβεβαιωμένες εκτελέσεις το 2010 και αναφορές για άλλες 300 (σε έναν πληθυσμό άνω των 70 εκατομμυρίων). Σε απόλυτους αριθμούς, έρχεται δεύτερη μετά την Κίνα. Και δεν έχει υπάρξει ανάπαυλα το 2011. Τα επίσημα Ιρανικά μέσα ενημέρωσης και οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αναφέρουν 450 εκτελέσεις φέτος, πολλές εν κρυπτώ, χωρίς να ειδοποιούνται οι δικηγόροι και οι συγγενείς του κατηγορουμένου. Υπήρξαν 33 δημόσιες εκτελέσεις μέχρι στιγμής φέτος. Τρεις άνδρες έχουν κρεμαστεί επειδή ήταν ομοφυλόφιλοι, κάτι που συνιστά έγκλημα στο Ιράν. Τον Σεπτέμβριο μόνο, το κράτος εκτέλεσε περισσότερους από 100 από τους πολίτες του.

Όσοι προσπαθούν να αντεπιτεθούν συχνά συλλαμβάνονται, επίσης. Μια τέτοια περίπτωση είναι η Nasrin Sotoudeh, ο Ιρανός δικηγόρος ο οποίος έχει εκπροσωπήσει ανήλικους στην πτέρυγα των θανατοποινιτών για πάνω από μια δεκαετία και, πιο πρόσφατα, υπερασπίστηκε αρκετούς εξέχοντες ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 2010 για «δράση κατά της εθνικής ασφάλειας» και «προπαγάνδα κατά του καθεστώτος» και καταδικάστηκε σε 11 χρόνια φυλάκισης. Όταν ο σύζυγός της Sotoudeh, Reza Khandan, και τα δύο μικρά παιδιά τους την επισκέφτηκαν στη φυλακή πρόσφατα, τέθηκαν υπό κράτηση για πέντε ώρες, διότι ο Khandan δεν παρέδιδε πριν από την επίσκεψη τον φορητό του υπολογιστή στις Αρχές.

Μερικοί μπορεί να υποστηρίξουν ότι η προβολή των επιδόσεων του Ιράν επί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ένα φτωχό μέσο υπονόμευσης του καθεστώτος. Αλλά στην πραγματικότητα είναι σωστή διακυβέρνηση. Με μικρό κόστος, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να κινητοποιήσουν τη διεθνή καταδίκη της καταπίεσης που ασκεί το Ιράν πολύ πιο αποτελεσματικά από όσο μπορούν να ενώσουν χώρες που αντιτίθενται στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ζήτημα το οποίο είναι πολύ πιο αμφιλεγόμενο.

Λάβετε υπόψη τα αριστερά κόμματα στην Ευρώπη, όπως τους «Πράσινους» της Γερμανίας και τους «Εργατικούς» της Βρετανίας, των οποίων το σύνθημα πριν από τις εκλογές του 2009 ήταν, στην πραγματικότητα, «όχι πόλεμος κατά του Ιράν». Αφότου το ιρανικό καθεστώς χτύπησε τους δικούς του ανθρώπους στους δρόμους, μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα προσχώρησαν στην καταδίκη του καθεστώτος και έγιναν συνήγοροι των φυλακισμένων ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των φοιτητών και των ηγετών των εργατικών οργανώσεων. Η δημόσια αυτή προσπάθεια προκάλεσε διπλωματική δράση. Παρά το γεγονός ότι ευρωπαϊκές χώρες άργησαν να επιβάλουν οικονομικές κυρώσεις κατά του Ιράν, επέβαλαν περισσότερες κυρώσεις σε ιρανούς αξιωματούχους για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες, εφαρμόζοντας απαγορεύσεις μετακινήσεων (των ιρανών αξιωματούχων) και πάγωμα των ευρωπαϊκών περιουσιακών τους στοιχείων. Η εγχώρια πίεση άλλαξε επίσης την πολιτική στη Βραζιλία, όπου η κυβέρνηση πέρασε από τα συγχαρητήρια στον Αχμαντινετζάντ για την επανεκλογή του το 2009 στην παροχή ασύλου στην Sakineh Mohammadi Ashtiani, μια Ιρανή που καταδικάσθηκε σε λιθοβολισμό για υποτιθέμενη μοιχεία, τον Ιούλιο του 2010.

Η ιρανική κυβέρνηση παίρνει αυτού του είδους τις εκστρατείες στα σοβαρά. Πέρυσι, για παράδειγμα, το Ιράν ανακοίνωσε ότι θα υποβάλει αίτηση για μία θέση στο Συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ακολούθησε μια διεθνής κατακραυγή, με οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και κυβερνήσεις να αντιτίθενται φωναχτά στην υποψηφιότητά του. Μόλις η Τεχεράνη συνειδητοποίησε ότι δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει αρκετές ψήφους για να κερδίσει μια θέση στο Συμβούλιο, απέσυρε την υποψηφιότητά της, αντί να υποστεί μια ντροπιαστική ήττα.

Η διεθνής υπεράσπιση μπορεί να αλλάξει τη μοίρα και των μεμονωμένων περιπτώσεων. Το παγκόσμιο κίνημα για την Ashtiani τελικά οδήγησε το Ιράν να αναστείλει την εκτέλεση της. Στην περίπτωση της Sotoudeh, ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο ζήτησαν από τις κυβερνήσεις τους να ενθαρρύνουν το ιρανικό καθεστώς να σταματήσει φυλάκισή της. Τον Μάρτιο, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα αναφέρεται στο μήνυμά του για το Νέο Έτος του προς το Ιράν στην Sotoudeh. Τον επόμενο μήνα, κέρδισε το βραβείο 2011 PEN / Barbara Goldsmith Freedom to Write. Μέχρι τον Αύγουστο, ένα ιρανικό δικαστήριο είχε μειώσει την ποινή της Sotoudeh από 11 στα έξι χρόνια.

Οι αμερικανοί πολιτικοί συμπαρατάσσονται όλο και περισσότερο. Τον Ιούνιο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επέβαλε κυρώσεις στο Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εναντίον Ιρανών πολιτών. Οι επικριτές, ωστόσο, επιμένουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα βλάψουν την ιρανική αντιπολίτευση με το να την βοηθούν, καταστρέφοντας την αξιοπιστία της. Άλλοι πιστεύουν ότι μια πρωτοβουλία με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα θα αποτύχει τελικά να αλλάξει τη συμπεριφορά του Ιράν και ως εκ τούτου καταδεικνύουν τις διαπραγματεύσεις ως τη μόνη λύση.
Πάντως, τα γεγονότα των τελευταίων δύο ετών υποδηλώνουν ότι αυτές οι επικρίσεις είναι ξεπερασμένες. Οι ακτιβιστές που ανήκουν στο Πράσινο Κίνημα, αυτοί δηλαδή που σήκωσαν ένα πανό διαδηλώνοντας «Ομπάμα, Ομπάμα, είτε είσαι μαζί τους ή είστε μαζί μας!» απέδειξε ότι επιζητούν την υποστήριξη των ΗΠΑ. Επιπλέον, η κυβέρνηση Ομπάμα εγκατέλειψε την πολιτική δεσμεύσεων με το ιρανικό καθεστώς μετά από δύο χρόνια σιωπής από τους αγιατολάχ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, στη συνέχεια, θα πρέπει να υιοθετήσουν νέες μεθόδους εξουδετέρωσης Ιράν. Μπορεί να ξεκινήσει με επίκεντρο τα ανθρώπινα δικαιώματα εξαρτώντας τυχόν μελλοντικές διαπραγματεύσεις στην αποδεδειγμένη τήρηση των διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα από το Ιράν. Μπορούν να εφαρμόσουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, όχι μόνο σε ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους αλλά και στα μέλη των οικογενειών τους (μια τακτική που χρησιμοποιήθηκε εναντίον υπολοχαγών του πρώην Προέδρου της Σερβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς τη δεκαετία του 1990). Η κυβέρνηση Ομπάμα μπορεί να αναφέρει τα ονόματα ιρανών διαφωνούντων σε δημόσιες ομιλίες και σε συνεντεύξεις τύπου. Πάνω απ 'όλα, μπορεί να επιβάλλει άμεσες κυρώσεις στον ιρανό Ανώτατο Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.

Οι ΗΠΑ μπορούν επίσης να αυξήσουν τις προσπάθειές τους για άμεση στήριξη των αντιφρονούντων. Το Κογκρέσο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει προγράμματα για να βοηθήσει ιρανούς ακτιβιστές να οργανωθούν και να παρακάμψουν την ηλεκτρονική λογοκρισία. Ο Λευκός Οίκος μπορεί να ενθαρρύνει τους εκλεγμένους αξιωματούχους σε όλο τον κόσμο να επιστήσουν την προσοχή στην ιρανική καταστολή με την «υιοθέτηση» συγκεκριμένων πολιτικών κρατουμένων. Μια τέτοια προσπάθεια είναι το Ιρανικό Πρόγραμμα Ευαισθητοποίησης για τους Αντιφρονούντες [1], που ξεκίνησε ο γερουσιαστής Mark Kirk (ρεπουμπλικάνος από το Ιλινόις) το Μάιο του 2011, το οποίο αναδεικνύει τις περιπτώσεις μεμονωμένων Ιρανών πολιτικών κρατουμένων, σύμφωνα με το πρότυπο της εκστρατείας για την υποστήριξη αντιφρονούντων στη Σοβιετική Ένωση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Αμερικανοί αξιωματούχοι μπορούν επίσης να ζητήσουν από τις τοπικές κυβερνήσεις να «αδελφοποιηθούν» συμβολικά με ιρανικές πόλεις και κωμοπόλεις, όπου κρατούνται πολιτικοί κρατούμενοι.

Για πάνω από 30 χρόνια, η απειλή ένοπλης σύγκρουσης έχει εδραιωθεί στη σχέση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράν. Ωστόσο, για να συγκρατήσει την Τεχεράνη, η Ουάσιγκτον πρέπει να προβάλει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Ισλαμικής Δημοκρατίας - αντιλαμβανόμενη ότι ο πραγματικός αγώνας δεν θα διεξαχθεί στο πεδίο της μάχης ή σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων αλλά στους δρόμους του Ιράν, με επικεφαλής τους ίδιους τους Ιρανούς.

Πρωτότυπο: http://www.foreignaffairs.com/articles/136651/sarah-morgan-and-andrew-ap...

Copyright © 2002-2010 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Συνδέσεις:
[1] http://kirk.senate.gov/?p=iranian_dissident_awareness_program