Πώς θα σταματήσει ο πόλεμος στη Γάζα

Δεύτερον, δεδομένου ότι τα περισσότερα από τα όπλα στη Γάζα διακινήθηκαν μέσω αιγυπτιακού εδάφους, το Κάιρο οφείλει να συμφωνήσει να βοηθήσει στην αποφυγή του επανεξοπλισμού τού οπλοστασίου της Χαμάς. Εδώ και χρόνια, η Αίγυπτος κάνει τα στραβά μάτια στο λαθρεμπόριο στη Χερσόνησο του Σινά και δείχνει ανοχή στη λειτουργία των 1.200 σηράγγων που διασχίζουν τα σύνορα Αιγύπτου - Γάζας. Το Κάιρο θα μπορούσε να προσπαθήσει να κλείσει τις σήραγγες και να σταματήσει τις αποστολές όπλων που έρχονται μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Η Αίγυπτος, η οποία στο εσωτερικό της είναι ήδη ασταθής, έχει κάθε λόγο να αποτρέψει ένα νέο κύμα βίας, εξουδετερώνοντας την επαναστρατιωτικοποίηση της Χαμάς και των συμμάχων της.

Οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη ανομία στην αιγυπτιακή Χερσόνησο του Σινά, όπου οι επιθέσεις κατά του Ισραήλ και μερικές φορές ακόμη και ενάντια στο προσωπικό ασφαλείας της Αιγύπτου συμβαίνουν τακτικά. Η Επιχείρηση «Αετός της Αιγύπτου», που έχει ως στόχο την πάταξη των ανταρτών εκεί, μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να διαλύσει τις εκτεταμένες υποδομές των τρομοκρατών στην περιοχή. (Ακόμα και η Χαμάς πήρε δύο φορές την άδεια να κάνει τη δοκιμή των μεγάλου βεληνεκούς πυραύλων της, εκτοξεύοντάς τους στην έρημο του Σινά). Δεδομένου ότι ένας αριθμός από οργανώσεις σαλαφιτών - τζιχαντιστών έχουν κλάδους τόσο στη Γάζα όσο και στο Σινά, η χερσόνησος αποτελεί μια επέκταση του μετώπου της Γάζας.

Η Αίγυπτος και το Ισραήλ πρέπει να διασφαλίσουν ότι, όταν επικρατήσει κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, οι τρομοκρατικές ενέργειες δεν μπορούν απλά να μετακινηθούν νότια προς το Σινά. Παρά τους περιορισμούς των αιγυπτιακών στρατιωτικών επιχειρήσεων στην περιοχή, οι οποίες απορρέουν από τη συνθήκη ειρήνης του 1979, το Ισραήλ και η Αίγυπτος μπορούν να ενεργήσουν μέσω του δεκαετούς Μηχανισμού Συμφωνηθέντων Ενεργειών ούτως ώστε να επιτραπεί στις αιγυπτιακές μονάδες να λάβουν θέσεις στα ανατολικά του Σινά. Το Ισραήλ έχει ήδη συμφωνήσει να αφήσει την Αίγυπτο να εισαγάγει μια ταξιαρχία τεθωρακισμένων και τάγματα καταδρομέων στην περιοχή. Επίσης, το Ισραήλ θα μπορούσε να εγκρίνει την ανάπτυξη όσων αιγυπτιακών στρατευμάτων είναι απαραίτητα –εκτός από τα άρματα και τα αντιαρματικά όπλα- με σκοπό να ξεριζώσουν τα ασφαλή καταφύγια των τρομοκρατών. Η Αίγυπτος δεν θα κάνει μόνο τη βρώμικη δουλειά του Ισραήλ: Το Κάιρο γνωρίζει ότι αυτές οι οργανώσεις θα μπορούσαν να στοχεύσουν τελικά ακόμα και το κανάλι του Σουέζ,
Με μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα μπορούσε επίσης να αντιμετωπιστεί το ευαίσθητο και σημαντικό ζήτημα της διέλευσης των συνόρων. Η Αίγυπτος θα μπορούσε να πάρει τη συγκατάθεση του Ισραήλ για να ανοίξει τον τερματικό σταθμό Ράφα στα σύνορά της με τη Γάζα, όχι μόνο για την επιβατική κίνηση αλλά και για το εμπόριο. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Γάζα θα πάρει καύσιμα και άλλα αγαθά από την Αίγυπτο ενώ το Ισραήλ θα συνεχίσει να την προμηθεύει με ηλεκτρική ενέργεια. Τα αιγυπτιακά λιμάνια θα μπορούσαν να αρχίσουν να χειρίζονται τη ροή των εμπορευμάτων από και προς τη Γάζα, και το Ισραήλ θα καταργούσε σταδιακά τις εμπορικές δραστηριότητες που περνούν μέσα από τους έξι σταθμούς που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στη Γάζα. Η κίνηση αυτή θα σηματοδοτούσε την ολοκλήρωση της αποχώρησης του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας, που ξεκίνησε το 2005, μεταβιβάζοντας σιγά-σιγά την ευθύνη για τις οικονομικές ανάγκες της περιοχής στην αιγυπτιακή κυβέρνηση. Η Αίγυπτος, η οποία θεωρεί τον εαυτό της ήδη ως ένα προστάτη της Χαμάς, θα αντιμετώπιζε αυτή την κατάσταση θετικά, διότι το Κάιρο θα ασκούσε μεγαλύτερη επιρροή στην οργάνωση. Και η Χαμάς ήδη συνηγορεί για ένα τέτοιο είδος συμφωνίας, επιδιώκοντας τον τερματισμό της οικονομικής εξάρτησής της από τις ισραηλινές διαθέσεις.

Λαμβάνοντας υπόψη την επιρροή της στην Αίγυπτο, η Ουάσιγκτον έχει έναν ρόλο να παίξει ώστε να συμβάλει στην επίτευξη μιας τέτοιας συνολικής κατάπαυσης του πυρός και στη διατήρησή της. Η κυβέρνηση Ομπάμα θα πρέπει να ενημερώσει τον Μόρσι ότι ως αντάλλαγμα για την τεράστια οικονομική υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Αίγυπτο, θα πρέπει να ξεκινήσει να διασφαλίζει την σταθερότητα στην περιοχή, να φροντίσει ώστε να μη γίνει το αιγυπτιακό έδαφος ένα ασφαλές καταφύγιο για τους λαθρεμπόρους όπλων και να πείσει τους μαχητές της Χαμάς να σταματήσουν την εκτόξευση ρουκετών κατά ισραηλινών πόλεων και χωριών.

Δε θα είναι εύκολο να επιτευχθεί σε μια τέτοια συμφωνία μέσα στην «καρδιά» των συγκρούσεων. Όμως, αν ο σκοπός δεν είναι απλώς ένα προσωρινό διάλειμμα απ’ τις μάχες, τότε πρόκειται για μια συμφωνία για την οποία αξίζει να παλέψουν.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/138434/ehud-yaari/how-to-end-the-...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/#!/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr