Συμφωνία με τον διάβολο για την αιγυπτιακή αντιπολίτευση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Συμφωνία με τον διάβολο για την αιγυπτιακή αντιπολίτευση

Επιστολή από το Κάιρο

Στην πραγματικότητα, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Κάιρο δεν υπήρχε σχεδόν καμία αναφορά στους πολιτικούς τής αντιπολίτευσης, όπως ο Ελ Μπαραντέι, παρά την υποστήριξή τους στις διαδηλώσεις. Όταν ρωτήθηκαν για τις ελπίδες τους για το μέλλον, οι διαδηλωτές επέμειναν στα θέματα συζήτησης που καθορίστηκαν από τους διοργανωτές των διαδηλώσεων: ο Μόρσι που καταρρέει, μια προσωρινή κυβέρνηση υπό την ηγεσία του επικεφαλής του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου που αναλαμβάνει την εξουσία, οι πρόωρες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές που οργανώνονται και το νέο σύνταγμα που συντάσσεται. Κανείς δεν μπορούσε να εξηγήσει ποιος θα αντικαταστήσει τον Μόρσι. «Αυτό είναι μεγαλύτερο πρόβλημα και από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα», δήλωσε ο Σοκρ ελ – Ναγκουίμπ, 55 ετών, σεφ ξενοδοχείου, λαμβάνοντας μέρος σε μια μικρή πορεία από την Ιμπάμπα, μια φτωχή γειτονιά του Καΐρου, προς την πλατεία Ταχρίρ. «Κανείς δεν είναι έτοιμος να αναλάβει».

Ο ΛΑΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ

Πριν από τις διαδηλώσεις, η Αδελφότητα προσπάθησε να απορρίψει την εκστρατεία Tamarod παρουσιάζοντάς την ως ένα αντι-επαναστατικό κίνημα, που υποστηρίζεται από τους οπαδούς του Μουμπάρακ και από το διαλυμένο πια Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα του (NDP), στην προσπάθειά του να επιστρέψει στην εξουσία. Η ιστορία αυτή, παραδόξως, έχει βάσιμα στοιχεία. Ορισμένες τοπικές εφημερίδες έχουν δείξει ότι τα δίκτυα του NDP στο Δέλτα του Νείλου κινητοποιήθηκαν ενάντια στον Μόρσι και πλήρωσαν κακοποιούς για να υποκινήσουν τη βία στους δρόμους και τις επιθέσεις στα γραφεία της Αδελφότητας. Ένας δημοσιογράφος ο οποίος έχει κάνει εκτενές ρεπορτάζ σε μια φτωχογειτονιά του Παλαιού Καΐρου μού είπε ότι οι ίδιοι άνθρωποι που χρησιμοποιήθηκαν για να μαζέψουν ψήφους για τους υποψηφίους του NDP, συνέλεγαν υπογραφές για την εκστρατεία Tamarod. Ενισχύοντας τα παιχνίδια συνωμοσίας, την περασμένη εβδομάδα, ο Χουσεΐν Καμάλ, ο πρώην υπεύθυνος προσωπικού τού Ομάρ Σουλεϊμάν – του επικεφαλής κατασκοπείας του Μουμπάρακ, δεξιού του χεριού και τελευταίου του αντιπρόεδρου - εμφανίστηκε μετά από ένα χρόνο σιωπής για να δηλώσει την υποστήριξή του στις διαδηλώσεις της 30ης Ιουνίου. Ο Ελ Μπαραντέι και το NSF έχουν επίσης έλθει σε επαφή με πρώην μέλη του NDP σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τη συμμαχία τους. «Δεν μπορώ να απομονώσω εκατομμύρια Αιγυπτίων επειδή ήταν μέλη του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος», δήλωσε ο Ελ Μπαραντέι.

Άλλοι πιστοί οπαδοί της αντιπολίτευσης φαίνεται να συμφωνούν. Ένα παράδειγμα είναι η Μόνα Μακράμ – Εμπέιντ, η οποία ήταν μέλος της αντιπολίτευσης στο κοινοβούλιο την εποχή Μουμπάρακ και, πιο πρόσφατα, μέλος του Συμβουλίου Σούρα, της άνω βουλής που ανέλαβε όλες τις νομοθετικές εξουσίες μετά τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης. Στις 29 Ιουνίου, μαζί με άλλους οκτώ κοσμικούς και φιλελεύθερους συναδέλφους της, παραιτήθηκε από το Συμβούλιο Σούρα για να παράσχει στήριξη στο κίνημα διαμαρτυρίας, και να απονομιμοποιήσει περαιτέρω του Μόρσι. Όταν ρωτήθηκε πώς αισθάνθηκε για τους ισχυρισμούς ότι τα μέλη τού προηγούμενου καθεστώτος στηρίζουν το κίνημα που η ίδια υποστηρίζει τώρα, η Μακράμ - Εμπέιντ απάντησε, «Είμαι απολύτως εναντίον των πολιτικών και της πολιτικής τού πρώην καθεστώτος, αλλά δεν είμαι ενάντια σε όλους τους ανθρώπους που συμμετείχαν σε αυτό. Δεν είναι ο Σατανάς. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να τους κάνουμε να φαίνονται διαβολικοί».

Αν το κίνημα διαμαρτυρίας είναι φιλικό προς το προηγούμενο καθεστώς, φαίνεται ακόμα πιο φιλικό προς το στρατό. Όταν στρατιωτικά ελικόπτερα εφόρμησαν πάνω στις διαδηλώσεις στην πλατεία Ταχρίρ και έξω από το προεδρικό μέγαρο, εκείνη την Κυριακή, το πλήθος ξέσπασε σε επευφημίες, αναβιώνοντας έναν ύμνο από τις 18 ημέρες της αρχικής επανάστασης: «Ο λαός και ο στρατός είναι ενωμένοι!». Παρά το καταστροφικό έτος της στρατιωτικής διακυβέρνησης και την κακοδιαχείριση, πολλοί φαίνεται να πιστεύουν ότι ο στρατός είναι η μόνη ελπίδα της Αιγύπτου. «Ο στρατός υπερασπίζεται την Αίγυπτο», μου είπαν μια σειρά από διαδηλωτές. «Είναι ο στρατός μας», είπαν πολλοί όταν ρώτησα γιατί επευφημούσαν για τα ελικόπτερα.

Παραδόξως, ορισμένοι πολιτικοί ηγέτες φαίνονται επίσης διατεθειμένοι να επιτρέψουν στο στρατό να επέμβει στην πολιτική. Ο Σαντί ελ – Γκαζαλί Χαρμπ, μέλος του Μετώπου της 30ης Ιουνίου, εξήγησε ότι έχει εναποθέσει την ελπίδα του στο στρατό. «Περιμένουμε το στρατό να αναγκάσει τον Μόρσι να παραιτηθεί», μου είχε πει. «Ελπίζω ότι οι μάζες στους δρόμους, στις 30 Ιουνίου, θα στείλουν ένα μήνυμα προς το στρατό και το υπουργείο Εσωτερικών ότι θα σταθούν δίπλα στους πολίτες και όχι εναντίον τους». Το διάταγμα του στρατού την περασμένη Δευτέρα έδειξε να εκπλήρωσε αυτή την ελπίδα.

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Η αντιδραστική στάση της αντιπολίτευσης, η εμφανής ανικανότητα, ο διερευνητικός εναγκαλισμός της από στοιχεία του προηγούμενου καθεστώτος κι ένας ανανεωμένος σεβασμός στο στρατό έχουν δημιουργήσει βαθύτατη ανησυχία σε πολλούς που ταυτίζονται με την επανάσταση, περισσότερο από οποιοδήποτε πολιτικό κίνημα. Πριν από την 30η Ιουνίου, πολλοί ένθερμοι, νέοι ακτιβιστές οι οποίοι ήταν μεταξύ των πρώτων που κατέβηκαν στους δρόμους στις 25 Ιανουαρίου του 2011, αναρωτιούνταν αν γι’ αυτό ήταν τελικά ο αγώνας τους.