Ο πλέον καταζητούμενος του Κιργιστάν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο πλέον καταζητούμενος του Κιργιστάν

Η περίεργη περίπτωση του Ευγένιου Γκούρεβιτς

Ο Γκούρεβιτς δεν μπορούσε να ταξιδέψει μαζί τους. Επιπλέον τού ανθρωποκυνηγητού τής Κιργιζίας, ήταν επίσης το αντικείμενο μιας «κόκκινης ειδοποίησης» τής Interpol που ζητούσε την σύλληψη και έκδοσή του για το ιταλικό κατηγορητήριο. Έχοντας φυγαδεύσει την οικογένειά του, πέρασε τέσσερις ημέρες βηματίζοντας μέσα στο νοικιασμένο διαμέρισμά του στην Μπισκέκ μελετώντας πώς να ξεφύγει από την χώρα όπου μόλις δύο μήνες νωρίτερα ήταν ένας πρίγκιπας με σοφέρ. Εκεί τον βρήκαν οι μυστηριώδεις Τσετσένοι. Ο Γκούρεβιτς υποπτεύεται ότι τους προσέγγισαν οι άνδρες τής παλιάς ασφάλειάς του. Το καλό πράγμα με τους Τσετσένους ήταν ότι δεν είχαν καμία υστεροβουλία, ούτε πολιτικές βεντέτες, ούτε κάποια δικαιολογημένη οργή για το παρελθόν τού Γκούρεβιτς. Ενδιαφέρονταν μόνο για τα χρήματά του. Αυτό ήταν, όμως, και το κακό με τους Τσετσένους.

Έτσι, πήγαν στο Καζακστάν, χρησιμοποιώντας μονοπάτια λαθρεμπόρων που απέφυγαν τα επίσημα σημεία ελέγχου. Μόλις έφτασαν στην Αλμάτι, ο Γκούρεβιτς πήρε τον λογαριασμό: 20 εκατομμύρια δολάρια. Έχοντας ακόμα υψηλό πυρετό, ο Γκούρεβιτς νόμιζε ότι παράκουσε. Αλλά οι Τσετσένοι δεν αστειεύονταν. «Ήθελαν 20.000.000 δολάρια, αλλιώς θα με σκότωναν», είπε ο Γκούρεβιτς. Μάζεψε όλες τις δυνάμεις τής πειθούς του για να κάνει τους Τσετσένους να δεχθούν λιγότερα. Παρά τις φήμες για τον φανταστικό πλούτο του, ο Γκούρεβιτς υποστήριξε ότι δεν ήταν τόσο πλούσιος. Η πραγματική πληρωμή του, μου είπε, θα είχε γίνει με την αρχική δημόσια εγγραφή τής Asia Universal Bank (AUB), το κορυφαίο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της χώρας. Κατά τα προηγούμενα χρόνια, η τράπεζα είχε αναπτυχθεί ξεκινώντας από μια σκοτεινή startup εταιρεία και φτάνοντας να γίνει μια μεγάλη διεθνής επιχείρηση νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, που ωφελούσε άμεσα το περιβάλλον τού Μπακίγεφ, σύμφωνα με τους ερευνητές τής Κιργιζίας. Αν και ο ιδιοκτήτης τής τράπεζας αρνήθηκε τις κατηγορίες, η νέα κυβέρνηση δεν έχασε χρόνο στην διάλυση και την εθνικοποίησή της. Η αρχική δημόσια εγγραφή, φυσικά, δεν έγινε ποτέ.

Ο Γκούρεβιτς είπε στους Τσετσένους ότι το μόνο που είχε ήταν 600.000 δολάρια σε έναν τραπεζικό λογαριασμό στην AUB - τα οποία ήταν πλέον άχρηστα. Ο Γκούρεβιτς είχε επίσης έναν χρηματιστηριακό λογαριασμό σε άλλη τράπεζα, με 400.000 δολάρια. Οι Τσετσένοι τον υποχρέωσαν να καλέσει τον τραπεζίτη του και να επιβεβαιώσει αυτόν τον αριθμό, ενώ οι ίδιοι άκουγαν. Τα πήραν όλα καθώς και το διαβατήριο του Γκούρεβιτς, και τον άφησαν να φύγει.

Απομονωμένος στην Αλμάτι χωρίς έγγραφα ή χρήματα, ο Γκούρεβιτς πήγε εκεί που πάνε οι ταξιδιώτες Αμερικανοί όταν μπαίνουν σε μπελάδες: στο προξενείο των ΗΠΑ. Σε συνεννόηση με τον Αμερικανό δικηγόρο του, ο Γκούρεβιτς επινόησε ένα περίπλοκο σχέδιο: Να παραδοθεί στις αμερικανικές Αρχές για το ιταλικό ένταλμα σύλληψής του και να εκδοθεί στην Αμερική, οπότε θα μπορούσε να ασχοληθεί με τα νομικά ζητήματά του από εκεί. Στην πραγματικότητα, ο Γκούρεβιτς ήθελε να χρησιμοποιήσει τα νομικά προβλήματά του με την Ιταλία ως διαβατήριο εξόδου από τα νομικά προβλήματά του στην Κιργιζία, κρίνοντας έξυπνα ότι αυτά τα τελευταία θα είναι πολύ πιο σοβαρά για την υγεία και την ασφάλειά του. «Δεν περίμενα (οι Ηνωμένες Πολιτείες) να στείλουν ένα ελικόπτερο ή ένα αεροπλάνο για μένα, αλλά περίμενα κάτι», είπε ο Γκούρεβιτς. «Εάν ένας καταζητούμενος εγκληματίας έρχεται να παραδοθεί στην πατρίδα του, σκέφτηκα ότι θα προβούν σε κάποιες ενέργειες για να με πάνε στην Αμερική». Αλλά οι Αμερικανοί, μου είπε, δεν ενδιαφέρθηκαν. Αντ’ αυτού, του εξέδωσαν ένα νέο διαβατήριο και τον έστειλαν να βρει τον δρόμο του. (Επικαλούμενη λόγους απορρήτου, η αμερικανική πρεσβεία στο Καζακστάν αρνήθηκε να σχολιάσει την υπόθεσή του, εκτός από το να πει ότι ο Γκούρεβιτς είχε κάνει μια πολύ σύντομη επίσκεψη στο προξενείο).

Τα χρήματα ήταν επίσης ένα θέμα. Οι Τσετσένοι τον είχαν ξεπαραδιάσει. Έτσι, προς το παρόν, ο Γκούρεβιτς ήταν άφραγκος, μια ασυνήθιστη κατάσταση για αυτόν. Η βοήθεια τελικά ήρθε από έναν παλιό του φίλο, τον Μαξίμ Μπακίγεφ, τον νεότερο γιο τού έκπτωτου προέδρου και τώρα, επίσης, φυγά. Μετά από μια σύντομη παραμονή στις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα διεθνή ταξίδια, ο Μαξίμ είχε πάει στην Βρετανία όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο. Του χορηγήθηκε άδεια διαμονής, ενώ οι βρετανικές αρχές αξιολογούσαν την αίτησή του. Ο Μαξίμ κατηγόρησε τους νέους ηγέτες τής Κιργιζίας ότι προσπαθούν «να με κάνουν αποδιοπομπαίο τράγο για το χάος στην χώρα», και στη συνέχεια απέφυγε την δημοσιότητα.

Όσο αδίστακτος ήταν προς τους εχθρούς του, ο Μαξίμ μπορούσε επίσης να είναι πιστός σε αυτούς που έκρινε χρήσιμους, και ο Γκούρεβιτς υποτίθεται ότι ενέπιπτε σε αυτήν την κατηγορία. Όπως σύντομα θα γινόταν σαφές, ο Μαξίμ είχε πολύ προσοδοφόρους λόγους για να κρατήσει τον Γκούρεβιτς ασφαλή και ελεύθερο, οπότε τον έβγαλε από το Καζακστάν. Ο προορισμός ήταν η Λευκορωσία, η μοναχική ευρωπαϊκή δικτατορία, όπου ο πατέρας του, ο ανατραπείς πρόεδρος Μπακίγεφ, είχε ήδη εγκατασταθεί.

ΠΙΣΩ ΣΤΙΣ ΗΠΑ