Το νόημα των δημοτικών εκλογών στην Βενεζουέλα

Και τελικά, τον περασμένο μήνα, ο Μαδούρο ζήτησε από την Εθνοσυνέλευση της Βενεζουέλας να του απονείμει ειδικές εξουσίες για να κυβερνά μέσω διαταγμάτων. Μια από τις πρώτες εκτελεστικές εντολές του ήταν να μετατραπεί το Plan de la Patria (Εθνικό Σχέδιο) του Τσάβες σε εθνικό δίκαιο. Το σχέδιο, το οποίο παρουσίασε ο Τσάβες για πρώτη φορά κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας τού 2012, είναι ένας οδικός χάρτης για την κατασκευή τού σοσιαλιστικού κράτους. Στοχεύει να προωθήσει την ανεξαρτησία τής χώρας και να αναπτύξει την Βενεζουέλα ως περιφερειακή υπερδύναμη, αλλά επίσης να διατηρήσει την ζωή πάνω στη γη και να σώσει το ανθρώπινο είδος. Ο νέος νόμος τού Μαδούρο περιλαμβάνει την δημιουργία ενός συστήματος για την εκπαίδευση, την οργάνωση και την κινητοποίηση του πληθυσμού ώστε να υπερασπίσει την πατρίδα κατά την διάρκεια μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

Παρ’ όλες τις προσπάθειές του να πάρει την εξουσία, όμως, η λαβή τού Μαδούρο στην Βενεζουέλα εξακολουθεί να είναι επισφαλής. Ο λόγος είναι κυρίως οικονομικός. Τον Φεβρουάριο, ως αναπληρωτής πρόεδρος, ο Μαδούρο διέταξε μια υποτίμηση του νομίσματος ως μια προσπάθεια να βάλει φρένο στην αύξηση της τιμής τού δολαρίου στη μαύρη αγορά. Αντ’ αυτού, η αξία του απογειώθηκε μέχρι και δέκα φορές πάνω από την επίσημη ισοτιμία. Από τότε, η αδυναμία του Μαδούρο να διαχειριστεί την οικονομία τής Βενεζουέλας έχει γίνει ακόμη πιο εμφανής. Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της χώρας, τα συναλλαγματικά αποθέματα βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2003, τους μήνες αφότου κάποιες φιλοεπιχειρηματικές ελίτ και στρατιωτικοί αξιωματούχοι επιχείρησαν να σπρώξουν τον Τσάβες μακριά από την εξουσία και πριν από μια έκρηξη των τιμών του πετρελαίου που επέτρεψε στον Τσάβες να δημιουργήσει και να χρηματοδοτήσει μια σειρά κοινωνικών προγραμμάτων για να κερδίσει μαζική αποδοχή.

Ο Τσάβες μπορεί να ήταν σε θέση να γλιτώσει με την οικονομική ανικανότητα. Χάρη στον πυρετό τού πετρελαίου, μπορούσε πάντα να βουτά στα ταμεία τού κράτους για να διασφαλίζει δημόσια στήριξη. (Στην πραγματικότητα, βυθιζόταν σε αυτά τα ταμεία τόσο συχνά που έθεσε τις βάσεις για την σημερινή οικονομική κρίση). Ο Μαδούρο μπορεί να διακηρύττει ότι είναι ο γιος τού Τσάβες, αλλά δεν έχει τίποτα να πληρώσει τους πολίτες για να τους κάνει να τον πιστέψουν. Φέτος, οι Βενεζουελάνοι αντιμετωπίζουν ραγδαία αύξηση των τιμών και ελλείψεις βασικών αγαθών, όπως η ζάχαρη, το γάλα, ο καφές, το χαρτί τουαλέτας και τα φάρμακα. Οι διαδρομές από το ένα σούπερ μάρκετ στο άλλο, προς αναζήτηση των εν λόγω προϊόντων, έχουν δώσει στους Βενεζουελάνους πολύ χρόνο για να σκεφτούν τα οικονομικά τού Μαδούρο.

ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ

Η αντιπολίτευση θεωρεί ως δεδομένο ότι οι οπαδοί τού Τσάβες θα κερδίσουν τους περισσότερους δήμους στις εκλογές αυτού του Σαββατοκύριακου. Ωστόσο, ελπίζει τουλάχιστον να διπλασιάσει τον αριθμό των δημάρχων της και να αυξήσει το ποσοστό των ψήφων της. Πριν από ένα μήνα, είχε μια καλή ευκαιρία να το κάνει. Αλλά ο δογματισμός του Μαδούρο και ο πόλεμος που κήρυξε στις τιμές έχουν αλλάξει τα πράγματα. Ο Luis Vicente León, ο πρόεδρος της Datanalisis, μιας από τις πιο αξιόπιστες εταιρείες δημοσκοπήσεων, λέει ότι τα πρόσφατα οικονομικά μέτρα συνέβαλαν στην εικόνα του Μαδούρο ως ηγέτη και έδωσαν κίνητρο στους τσαβιστές ψηφοφόρους να προσέλθουν στις κάλπες. (Και οι δύο συνασπισμοί αναμένουν χαμηλή προσέλευση, έτσι η ικανότητά τους να κινητοποιήσουν τους ψηφοφόρους θα είναι ο βασικός παράγοντας για το αποτέλεσμα). Ο χρόνος είναι η ουσία, όμως. Η κοινή γνώμη ήταν πιο ενθουσιασμένη για τις ευκαιρίες πριν αδειάσουν τα καταστήματα από τα περισσότερα προϊόντα τους.

Το διακύβευμα σε αυτές τις εκλογές είναι υψηλό. Αφότου ο Μαδούρο γράπωσε την εξουσία, δεν έχουν απομείνει αντίβαρα προς την εκτελεστική εξουσία. Αν ο τσαβισμός κερδίσει στις 8 Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση Μαδούρο θα είναι ακόμη πιο ενισχυμένη να συνεχίσει την δογματική πορεία της. Αλλά αυτό δεν είναι ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να καταλήξει η επερχόμενη ψηφοφορία. Αν η αντιπολίτευση επιτύχει τους στόχους της και κερδίσει ένα μεγάλο μερίδιο των συνολικών ψήφων και έναν σημαντικό αριθμό δήμων, θα καταφέρει ένα μεγάλο πλήγμα στον Μαδούρο. Η αντιπολίτευση θα μπορούσε στην συνέχεια να προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την δυναμική της για να εκδιώξει από την εξουσία τον Μαδούρο σε ένα προεδρικό δημοψήφισμα στα τέλη τού 2015.

Επειδή η αντιπολίτευση φοβάται μια σκληρή καταστολή και επειδή ο τσαβισμός εξακολουθεί να είναι δημοφιλής σε μεγάλο μέρος τής χώρας, η πολιτική δυναμική τής Βενεζουέλας είναι απίθανο να αλλάξει εν μία νυκτί. Για τον Μαδούρο, η σταθερότητα εξαρτάται στην επιτυχία των τσαβιστών αυτή την Κυριακή. Αν δεν το πετύχει, η αντιπολίτευση θα αυξηθεί - από την κοινή γνώμη και από τις φατριαστικές πολιτικές και στρατιωτικές ομάδες μέσα στο κόμμα τού Μαδούρο. Και αν συμβεί αυτό, ο μακρύς αγώνας των Βενεζουελάνων για την δημοκρατία θα μπορούσε να καταλήξει με μια στρατιωτική λύση.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/140365/boris-munoz/more-chavismo-...

Συνδέσεις:
[1] http://www.amazon.com/Despachos-del-imperio-Boris-muñoz/dp/980293450X

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr