Το όχι και τόσο κρυφό όπλο τής Χαμάς

Σύντομα αφότου τρεις Ισραηλινοί έφηβοι απήχθησαν τον περασμένο μήνα, Ισραηλινοί αξιωματούχοι διέρρευσαν στον Τύπο το όνομα του επιχειρησιακού διοικητή τής Χαμάς, που πιστεύεται ότι είναι πίσω από την πρόσφατη αύξηση του αριθμού των σχεδίων απαγωγής. Ήταν κάτι το οικείο για όσους παρακολουθούν στενά την Χαμάς: ο Salah al-Arouri, ένας παλιός επιχειρησιακός τής Χαμάς, από την Δυτική Όχθη, ο οποίος ζει ανοιχτά στην Τουρκία. Τώρα, με τα πτώματα των αγοριών να έχουν βρεθεί και τις κηδείες τους να έχουν τελεστεί, οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας συνεχίζουν να κυνηγούν τους δύο πράκτορες της Χαμάς που έχουν βάση στην Χεβρώνα και οι οποίοι πιστεύεται ότι πραγματοποίησαν το σχέδιο. Ωστόσο, οι παρατηρητές και οι εμπειρογνώμονες είναι σίγουροι ότι τελικά θα καταλήξουν στον Arouri, ο οποίος υπήρξε το πρόσωπο κλειδί πίσω από τις προσπάθειες της Χαμάς να ανανεώσει το τρομοκρατικό δίκτυο της οργάνωσης στην Δυτική Όχθη.

ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ

Το 2012, η Διεθνής Αμνηστία περιέγραφε τον Arouri [1] ως «ευρέως αναγνωρισμένος ως ένας από τους ιδρυτές τής ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς». Σε δικαστικά έγγραφα [2], το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ τον χαρακτήριζε ομοίως ως «ένας υψηλόβαθμος στρατιωτικός ηγέτης τής Χαμάς του οποίου η δράση χρονολογείται από τον ρόλο που είχε ως ηγέτης τού φοιτητικού πυρήνα τής Χαμάς στο Πανεπιστήμιο της Χεβρώνας, στις αρχές τού 1990», όπου είχε στρατολογηθεί.

Τα χρόνια τού Arouri στο Πανεπιστήμιο της Χεβρώνας είναι καλά τεκμηριωμένα. Το 1985, άρχισε να μελετά εκεί τον νόμο τής σαρία. Μέχρι το επόμενο έτος, εξελέγη επικεφαλής τής Ισλαμικής Φατρίας στο Πανεπιστήμιο. Αυτά τα Ισλαμικά Μπλοκς [3] (Islamic Blocs, Kutla Islamiya), τα οποία είναι τα νεολαιίστικα τμήματα της Χαμάς στις πανεπιστημιουπόλεις, υπήρξαν από καιρό ένα κρίσιμο συστατικό των κοινωνικών και πολιτικών υποδομών τής Χαμάς στις πανεπιστημιουπόλεις, και ήταν μέσω της διασύνδεσης του με αυτά τα Μπλοκς που ο Arouri γνώρισε τον Muin Shabib, έναν επιχειρησιακό τής Χαμάς ο οποίος ήταν επικεφαλής ενός τέτοιου τμήματος στο Πανεπιστήμιο Bir Zeit, περί την εποχή τής ίδρυσης της Χαμάς το 1988. Επικεντρωμένοι στην διοργάνωση εκδηλώσεων και κηρυγμάτων για δύο χρόνια, οι Arouri και Shabib σχεδίαζαν να προσλάβουν επιχειρησιακούς πράκτορες για έναν πυρήνα τής Χαμάς, αλλά αυτά τα πρώιμα σχέδια διαταράχθηκαν από την σύλληψη του Arouri από το Ισραήλ, τον Νοέμβριο του 1990. Αποφυλακισθείς τον Απρίλιο του 1991, ο Arouri συνέχισε από εκεί που σταμάτησε, σχεδιάζοντας τρομοκρατικές ενέργειες.

Ο Arouri εξιστόρησε μια συνάντηση που έγινε λίγο μετά την απελευθέρωσή του από την φυλακή, στην οποία «ο Muayn μού είπε ότι δεν υπήρχε άδεια για στρατιωτική δράση και μου έδωσε μια φράση-κωδικό για ένα ανώνυμο πρόσωπο που θα έρθει σε ’μένα, η οποία ήταν “o Αμπού Χάνι σας στέλνει τους χαιρετισμούς του και θέλει να φτιάξει μια άδεια”». Όταν ο ανώνυμος άνθρωπος έφτασε τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο του 1991, συνέχισε ο Arouri, ήρθαν σε επαφή στο πανεπιστήμιο. «Ήρθε στο Πανεπιστήμιο της Χεβρώνας και μου είπε την κωδική φράση», αναθυμήθηκε ο Arouri, και στη συνέχεια ανάθεσε στον Arouri «να στρατολογήσω μια ομάδα στην Χεβρώνα και να αποκτήσει όπλα».

Ο Arouri αργότερα θα παραδεχτεί ότι έλαβε «περίπου 96.000 δολάρια για την προμήθεια όπλων από τον Abu Ahmed [Salah] τον Αύγουστο του 1992» και έδωσε «45.000 δολάρια στον [επιχειρησιακό τής Χαμάς] Musa Muhammed Salah Dudin για να χρησιμοποιηθούν για όπλα και να εξαπολυθούν επιθέσεις». Από την πλευρά του, ο Dudin - ένας φοιτητής τού Πανεπιστημίου τής Χεβρώνας και επιχειρησιακός της Χαμάς που συμμετείχε στην δολοφονία ενός Ισραηλινού στρατιώτη, του Yuval Tutange, τον Δεκέμβριο του 1992 - αγόρασε διάφορα όπλα και τα χρησιμοποίησε σε αρκετές επιθέσεις κατά Ισραηλινών. Εκτός από την μεταφορά χρημάτων, ο Arouri επίσης έδινε καταφύγιο σε καταζητούμενους τρομοκράτες τής Χαμάς και τους περνούσε λαθραία έξω από την Δυτική Όχθη, παρείχε όπλα σε ανώτερους πράκτορες της Χαμάς όπως ο Imad Aqel, και πολλά άλλα. Μαζί με τον Salah, έπαιξε κεντρικό ρόλο στην αναζωογόνηση των Ταξιαρχιών Κασάμ τής Χαμάς στην Δυτική Όχθη. Και στην συνέχεια συνελήφθη από τις ισραηλινές Αρχές το 1992.

Μέχρι τότε - με το μεγαλύτερο μέρος τής στρατιωτικής ηγεσίας τής Χαμάς να έχει απελαθεί έξω από την Δυτική Όχθη – ο Arouri είχε αναδειχθεί σε κεντρικό παράγοντα στις προσπάθειες της Χαμάς για την ανοικοδόμηση του δικτύου των τρομοκρατικών πυρήνων της. Σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα, παραδέχθηκε στους ανακριτές ότι ήταν ο υπεύθυνος για την στρατολόγηση ενός πυρήνα που διεξήγαγε επιθέσεις, παρείχε σε επιχειρησιακούς πράκτορες κεφάλαια από το εξωτερικό, καθώς και για την αγορά όπλων. Επιπλέον, όντας μια άμεση σύνδεση μεταξύ των πυρήνων τής Δυτικής Όχθης τους οποίους δημιούργησε και των χρηματοδοτών τής Χαμάς με έδρα τις ΗΠΑ, ο Arouri έπαιξε κρίσιμο ρόλο ως μεσάζοντας ανάμεσα στα κατά τα άλλα απομονωμένα στοιχεία τής εξωτερικής ηγεσίας τής Χαμάς και τους πράκτορες στο εσωτερικό θέατρο των επιχειρήσεων.

ΔΟΛΩΜΑ

Όταν ο Arouri συνελήφθη την πρώτη φορά, πέρασε έξι μήνες στην φυλακή, στην διάρκεια των οποίων συναντήθηκε με άλλους πράκτορες της Χαμάς και συζήτησαν δυνητικά στρατιωτικά σχέδια. Δεν συνειδητοποίησε όταν συνελήφθη για δεύτερη φορά ότι θα περνούσε τα επόμενα 15 χρόνια στην φυλακή. Αρχικά υπό διοικητική κράτηση, ο Arouri ανακρίθηκε επί μακρόν στις αρχές τού 1993 και περιέγραψε λεπτομερώς το τι είχε κάνει τα προηγούμενα χρόνια. Με βάση αυτές τις πληροφορίες, κατηγορήθηκε, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση για «τον ηγετικό του ρόλο στο κίνημα της Χαμάς».

Αλλά πριν από την προγραμματισμένη αποφυλάκισή του το 1997, οι Ισραηλινοί δικαστές ενέκριναν δύο εξάμηνες ανανεώσεις τής κράτησής του. Του απαγγέλθηκαν νέες κατηγορίες στην συνέχεια για «την διεξαγωγή παράνομων δραστηριοτήτων» μέσα από την φυλακή και για πραγματοποίηση «παράνομης επαφής» με άτομα εκτός τής φυλακής. Σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, τον Οκτώβριο του 1999, ο Mohammed Salah έστειλε έναν επιχειρησιακό πράκτορα της Χαμάς να ψάξει τοποθεσίες στην Ιερουσαλήμ για επιθέσεις από την Χαμάς, μετέφερε μηνύματα σε διάφορους πράκτορες της Χαμάς και συνάντησε τον Arouri στη φυλακή και παρείχε κεφάλαια για την οικογένειά του.

Στη φυλακή, ο Arouri διατήρησε την επιρροή του στην φυλακισμένη ηγεσία τής οργάνωσης. Το 2009, εξελέγη [4], μαζί με πολλούς άλλους μαχητές τής Χαμάς, να διευθύνει ένα από τα συμβούλια του κλάδου των φυλακών, του Majlis al-Shura, του κυρίαρχου πολιτικού και αποφασιστικού οργάνου τής Χαμάς στην Δαμασκό. Τελικά αποφυλακίστηκε τον Μάρτιο του 2007, ακριβώς όταν η Χαμάς εισήλθε σε μια κυβέρνηση συνασπισμού με την Φατάχ. Παντρεύτηκε, έδωσε μια συνέντευξη που υποδήλωνε ότι απέφευγε πλέον τις τρομοκρατικές τακτικές, και φάνηκε να αποδέχεται το γεγονός ότι, όπως ο ίδιος το έθεσε, «το Ισραήλ είναι μια πραγματικότητα, αλλά δεν είναι μια νόμιμη πραγματικότητα». Αλλά τρεις μήνες αργότερα συνελήφθη από Ισραηλινούς αξιωματούχους για μια ακόμη φορά. Κρατήθηκε μέχρι τον Μάρτιο του 2010, οπότε αποφυλακίστηκε και προειδοποιήθηκε ότι αν δεν εγκαταλείψει την χώρα μέσα σε μερικές μέρες θα συλλαμβανόταν ξανά. Αφότου οι ιορδανικές Αρχές αρνήθηκαν το αίτημά του να εισέλθει στην χώρα με την σύζυγό του, ο Arouri αναχώρησε για την Συρία, όπου έδρευε τότε η εξωτερική ηγεσία τής Χαμάς. Αλλά με το ξέσπασμα της βίας στην Συρία, καθώς και με την κατάρρευση των σχέσεων της Χαμάς με την Συρία και το Ιράν εξαιτίας της άρνησής της να στηρίξει το καθεστώς τού Ασάντ στην καταστολή του εναντίον των συναδέλφων της σουνιτών, ο Arouri μετακόμισε στην Τουρκία, όπου διαμένει τώρα.

ΝΕΕΣ ΙΔΕΕΣ

Με βάση την επιχειρησιακή εμπειρία του, ένας Ισραηλινός αξιωματούχος είπε στους Times τού Ισραήλ ότι ο Arouri «προέτρεπε ακατάπαυστα τους πράκτορες στην Δυτική Όχθη να δημιουργούν πυρήνες τρομοκρατίας και να διαπράττουν απαγωγές». Στήριζε «οικονομικά αυτούς τους πυρήνες, οι οποίοι είχαν εκπαιδευτεί και καθοδηγηθεί να απαγάγουν Ισραηλινούς», συχνά στέλνοντας χρήματα μέσω φιλανθρωπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούσαν ως οργανώσεις βιτρίνας. Οι πιθανότητες είναι, όμως, ότι οι ισραηλινές Αρχές δεν θα δημοσιοποιήσουν στοιχεία σύντομα για να υποστηρίξουν οποιαδήποτε από τις ανεπίσημες κατηγορίες ότι ο Arouri σχετίζεται με την απαγωγή και την δολοφονία των τριών εφήβων. Σύμφωνα με τα λόγια τού Ισραηλινού πρώην Σύμβουλου Εθνικής Ασφάλειας Yaakov Amidror, «Όποιος γνωρίζει κάτι για τον Arouri δεν θα σας πει, γιατί είναι πληροφορίες που δεν πρέπει να δημοσιεύονται και είναι απαραίτητες για το μέλλον». Ωστόσο, δεν αμφισβητείται ο ρόλος τού Arouri ως αρμόδιου να επιβλέπει τις δραστηριότητες της Χαμάς στην Δυτική Όχθη συνολικά - ανεξάρτητα από το αν έπαιξε ή όχι ρόλο σε αυτό το συγκεκριμένο σχέδιο.

Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία δύο χρόνια, δεκάδες πράκτορες σταλμένοι από τον Arouri προσπάθησαν να εισέλθουν στην Δυτική Όχθη μέσω Ιορδανίας με οδηγίες προς επιχειρησιακούς πράκτορες να πραγματοποιούν απαγωγές και κονδύλια για την χρηματοδότηση των σχεδίων αυτών. Κάποιοι εντοπίστηκαν και συνελήφθησαν, αλλά άλλοι μπήκαν, πραγματοποίησαν την αποστολή τους, και αναχώρησαν. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, την περίπτωση του Mahmoud Sawalah, ο οποίος συνελήφθη τον Φεβρουάριο του 2013, και παραδέχτηκε ότι ταξίδεψε στην Ιορδανία για να παραλάβει κεφάλαια που στη συνέχεια θα παρέδιδε στην Χαμάς στην Δυτική Όχθη. Ο Sawalah συναντήθηκε με τρομοκράτες που εκπροσωπούν διάφορες ομάδες στην Ιορδανία, κυρίως την Χαμάς, και παραδέχθηκε ότι επρόκειτο επίσης να παραλάβει κεφάλαια από τον Arouriι. Αυτός και ο αδελφός του, ο Ahmed, ο οποίος συνελήφθη δύο εβδομάδες νωρίτερα, προσπάθησαν να περάσουν λαθραία περίπου 10.000 ευρώ και 900 δολάρια στην Δυτική Όχθη, κρυμμένα σε πακέτα τσιγάρων.

Για την Χαμάς, τα σχέδια απαγωγών είναι ιδιαίτερα ελκυστικά ως μέσα για την αντιμετώπιση του Ισραήλ, ενώ ταυτόχρονα υπονομεύουν την πολιτική θέση τής Παλαιστινιακής Αρχής, ιδίως όταν η λαϊκή υποστήριξη για πιο θεαματικές επιχειρήσεις, όπως οι επιθέσεις αυτοκτονίας, είναι χαμηλή. Οι απαγωγές εκλαμβάνονται εντός τής παλαιστινιακής κοινωνίας ως μοναδικά νομιμοποιημένες ενέργειες, καθώς θεωρούνται ως ένας αποτελεσματικός τρόπος ώστε να πιέσουν για την απελευθέρωση των Παλαιστινίων μαχητών που είναι φυλακισμένοι στις ισραηλινές φυλακές. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Χαμάς πριν από 20 χρόνια, όταν η Χαμάς απήγαγε έναν άλλο Αμερικανο-ισραηλινό διπλής ιθαγένειας, τον Nachshon Wachsman, «Η απαγωγή δεν είναι ένα τέλος∙ είναι ένα μέσο για την απελευθέρωση όλων των κρατουμένων μας». Και ενώ οι προσπάθειες της Παλαιστινιακής Αρχής για την απελευθέρωση των κρατουμένων μέσω διαπραγματεύσεων έχουν αποτύχει, αξιωματούχοι τής Χαμάς επιμένουν ότι απαγωγές λειτουργούν. Πράγματι, το Ισραήλ έχει αφήσει ελεύθερους πολλούς φυλακισμένους μαχητές - πολλοί εκ των οποίων έχουν καταδικαστεί για ειδεχθή εγκλήματα – ως αντάλλαγμα για απαχθέντες Ισραηλινούς όπως ο Gilad Shalit, ή ακόμη και για τα σώματα νεκρών Ισραηλινών που κρατούνταν από ομάδες όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ.

Η μεγάλη εξοικείωση του Arouri με την Δυτική Όχθη - ζούσε κοντά στην Ραμάλα, φοίτησε στο κολλέγιο νοτιότερα στην Χεβρώνα, και συνεργάστηκε με τον Muin Shabib στα βόρεια κοντά στη Ναμπλούς - τον καθιστά μοναδικά κατάλληλο για την εποπτεία των επιχειρήσεων της Χαμάς εκεί, και για την εκτέλεση της στρατηγικής των απαγωγών. Επιπλέον, ο Arouri γνωρίζει καλύτερα από πολλούς τι χρειάζεται για την ανασύσταση της κρυφής, λειτουργικής υποδομής τής Χαμάς στην Δυτική Όχθη ενόψει μιας κατάρρευσης της ασφάλειας, δεδομένου ότι το έχει κάνει και παλιότερα. Τώρα, όπως και τότε, η Χαμάς εξαρτάται από την υποστήριξη και την καθοδήγηση της εξωτερικής ηγεσίας της. Τότε, η Χαμάς βασίστηκε στην χρηματοδότηση και την στήριξη βασικών ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως ο Mousa Abu Marzouk και ο Mohammad Salah. Σήμερα, η Χαμάς χρειάζεται παρόμοια εξωτερική υποστήριξη, και έρχεται, τουλάχιστον εν μέρει, από τον Arouri στην Τουρκία.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141624/matthew-levitt/hamas-not-s...

Σύνδεσμοι:
[1] http://www.amnestyusa.org/sites/default/files/israelopt_starved_of_justi...
[2] http://www.justice.gov/usao/iln/indict/2004/marzook_et_al.pdf
[3] http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/hamass-tactics-l...
[4] http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/reality-contradi...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr