Ζεστό νερό στην Ουκρανία

Επιπλέον, η πρόσφατη συμφωνία τού Μινσκ για κατάπαυση του πυρός [21] αποκάλυψε στους Ουκρανούς πόσο λίγη ισχύ έχει η κυβέρνησή τους στα ανατολικά. Και η εκεχειρία είναι επισφαλής˙ Κάθε μια από τις τρεις ομάδες ανταρτών - αυτο-οργανωμένοι [22] ντόπιοι, τάγματα Ρώσων μισθοφόρων στρατολογημένα [23] μέσω ενώσεων Ρώσων αξιωματικών και ρωσικά στρατεύματα - θα μπορούσαν να ανατρέψουν την ειρήνη ανά πάσα στιγμή. Πολλοί αντάρτες θα ήθελαν να δουν πιο άμεση εμπλοκή τής Ρωσίας, πιστεύοντας ότι το έδαφος που επί του παρόντος ελέγχεται από τους αυτονομιστές δεν είναι αρκετό για να δημιουργήσει μια ημιαυτόνομη ζώνη παγωμένων συγκρούσεων τύπου Υπερδνειστερίας, ιδιαίτερα χωρίς την Μαριούπολη [24], το βασικό λιμάνι τής Αζοφικής.

Παρά το γεγονός ότι το 73% των Ουκρανών θεωρούν την ειρήνη ως βασική προτεραιότητα, το 57% [25] υποστηρίζουν την παύση των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων του Κιέβου εναντίον των ανταρτών, λόγω των ολοένα μεγαλύτερων απωλειών. Πράγματι, υπάρχει ελάχιστη συμφωνία μεταξύ των Ουκρανών για το πώς μπορεί να επιτευχθεί η ειρήνη. Πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η ειρήνη σημαίνει στρατιωτική νίκη και ότι ο συμβιβασμός ισοδυναμεί με συνθηκολόγηση. Άλλοι πιστεύουν ότι το να αφήσουν την Donbas είναι απαραίτητο για να προχωρήσουν ως δημοκρατικό, δυτικοφανές, φιλελεύθερο έθνος. Ακόμη και αν η κατάπαυση του πυρός κρατήσει, η διχογνωμία αυτή είναι απίθανο να εξαφανιστεί. Η Ουκρανία μπορεί να καταλήξει με ένα πολύ διαιρεμένο κοινοβούλιο, μετά τις επερχόμενες εκλογές τής 26ης Οκτωβρίου, οι οποίες απλώς θα αποδυναμώσουν περαιτέρω την κεντρική κυβέρνηση.

Ήρθε η ώρα η Δύση να σταματήσει να περιμένει ότι οι Ουκρανοί θα σώσουν την κατάσταση μόνοι τους. Αλλά τι μπορεί να κάνει; Για όσους πίστευαν ότι η συμφωνία σύνδεσης της ΕΕ θα είναι πανάκεια, μια πρόσφατη εκτίμηση [26] από την ουκρανική προεδρική διοίκηση υπονοεί ότι η απελευθέρωση του εμπορίου θα οδηγήσει μόνο σε 0,61%, 0,62% και 0,64 αύξηση του ΑΕΠ στα επόμενα τρία χρόνια. Και ακόμη και η απελευθέρωση του εμπορίου με την ΕΕ δεν αποτελεί παρά μια αμυδρή ελπίδα: Στις 12 Σεπτεμβρίου, η Ουκρανία και η ΕΕ αποφάσισαν να αναστείλουν το εμπορικό μέρος τής συμφωνίας μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015. Εν μέρει, η απόφαση [27] ελήφθη υπό ρωσική πίεση, αλλά η αποστασιοποίηση επίσης σημαίνει ότι οι πολυπόθητοι τελωνειακοί δασμοί για τα ευρωπαϊκά προϊόντα θα συνεχίσουν να ρέουν στον ουκρανικό κρατικό κορβανά.

Η Ουκρανία χρειάζεται κάτι περισσότερο από το τρέχον επίπεδο δυτικής βοήθειας. Αλλά η ουκρανική κυβέρνηση πρέπει επίσης να ρίξει το βάρος της, υποσχόμενη (και εφαρμόζοντας) διαφάνεια. Μαζί με τις ουκρανικές ομάδες τής κοινωνίας των πολιτών, ξένες κυβερνήσεις και μη κυβερνητικές οργανώσεις θα πρέπει επίσης να ελέγξουν περισσότερο την κατάσταση εκεί, ελέγχοντας το πού καταλήγουν οι χρηματοδοτήσεις, εξετάζοντας την συμπεριφορά τής κυβέρνησης και πιέζοντας για τις απαραίτητες οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Αλλά το Κίεβο αξίζει επίσης μια μικρή πίστωση. Αντιμετώπισε μια δύσκολη επιλογή μετά το Ilovaisk: Είτε να διεξάγει έναν ολομέτωπο πόλεμο με την Ρωσία είτε να συμβιβαστεί. Επέλεξε τον συμβιβασμό ως την μόνη βιώσιμη λύση, ακόμα κι αν πολιτικά ήταν πολύ δύσκολο και παρά το ότι επίκεινται οι βουλευτικές εκλογές. Την ίδια στιγμή, το Κίεβο και οι υποστηρικτές του θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι, τη απουσία του πολιτικού διαλόγου, οι διαταγές από ψηλά και τα ψηφίσματα από κεκλεισμένων των θυρών συνεδριάσεις στο κοινοβούλιο θα κάνουν την κυβέρνηση Poroshenko να μοιάζει όλο και περισσότερο με εκείνη του Γιανουκόβιτς - ίσως με παρόμοια αποτελέσματα.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/features/letters-from/hot-water-in-ukraine