Η ισλαμοφοβία προελαύνει

Βασισμένο σε γεγονότα ή όχι, είναι εμφανές ότι υπάρχει γόνιμο έδαφος για τις απόψεις αυτές στην Γερμανία -όπως υπάρχει και σε όλη την βόρεια Ευρώπη.Μελέτες [5] όπως μια νέο έρευνα του Infratest dimap δείχνει ότι το 22% των Γερμανών συμπαθεί την Pegida, ενώ το 72% όχι. (Μια εβδομάδα πριν την επίθεση στο Παρίσι τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 21% και 76%). Μια δημοσκόπηση που διεξήχθη [6] από την Bertelsmann Stiftung, ένα ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό ίδρυμα, δείχνει ότι η αγωνία των Γερμανών για το Ισλάμ έχει εκτοξευθεί τα τελευταία δύο χρόνια: Σήμερα, το 57% των Γερμανών βλέπει το Ισλάμ ως απειλή σε σύγκριση με ένα 53% το 2010. Το 40% λένε ότι ο μεγάλος αριθμός των Μουσουλμάνων στην Γερμανία τούς κάνει να αισθάνονται ξένοι στην χώρα τους, ενώ το 24% λένε θα πρέπει να υπάρχει μια απαγόρευση να μεταναστεύουν οι Μουσουλμάνοι στην Γερμανία. (Μια σκληρή ειρωνεία: Η μερίδα τού λέοντος των προσφύγων που έρχονται στην Γερμανία σήμερα είναι Μουσουλμάνοι Σύριοι που εγκαταλείπουν τους ριζοσπαστικούς τού Ισλαμικού Κράτους τού Ιράκ και της αλ-Σαμ).

Ένας από τους λόγους που η ισλαμοφοβία μπορεί να παρουσιάσει τέτοια έλξη είναι ότι δεν είναι ταμπού, σε αντίθεση με τον αντισημιτισμό ο οποίος έχει πολλά κοινά με την ισλαμοφοβία. Μόλις μια μέρα μετά την επίθεση στο Παρίσι, η μεγαλύτερη συντηρητική εφημερίδα τής Γερμανίας, Die Welt, δημοσίευσε ένα ολοσέλιδο δοκίμιο [7] τού Ayaan Hirsi Ali, ενός γεννημένου στην Σομαλία πρώην Ολλανδού πολιτικού και δεινού επικριτή τού Ισλάμ, ο οποίος υποστήριξε ότι το Ισλάμ είναι εγγενώς βίαιο. «Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι σημερινοί ισλαμιστές υποκινούνται από μια ιδεολογία που είναι ενσωματωμένη στα σπερματικά κείμενα του Ισλάμ. Δεν μπορούμε να υποκρινόμαστε πια ότι οι πράξεις τους μπορούν να διαχωριστούν από τις ιδέες που τις ενέπνευσαν», έγραψε. Τα επιχειρήματά του δεν είναι καινούργια στην Γερμανία, όπου μια σειρά από συντηρητικές προσωπικότητες, καθώς και διάφοροι υψηλού προφίλ σοσιαλδημοκράτες, όπως ο οικονομολόγος Thilo Sarrazin, και η φιλελεύθερη φεμινίστρια Alice Schwarzer, μεταξύ άλλων, κάνουν παρόμοιες επισημάνσεις. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αποτελούν μέρος μιας κυρίαρχης τάσης.

Πέρα από τον αντι-ισλαμισμό, ο οποίος είναι το κύριο χαρτί τής Pegida σήμερα, η οργάνωση είναι στενά συνδεδεμένη με μια σειρά από άλλα θέματα που ετερόκλητοι Γερμανοί λαϊκιστές έχουν κηρύξει για δεκαετίες: Η ανεργία που προκαλεί η μετανάστευση, τα εγκλήματα από αλλοδαπούς, η κατάχρηση του κράτους πρόνοιας, η εθνική υπερηφάνεια, η μεροληψία των μέσων ενημέρωσης, και η συμπαιγνία των παραδοσιακών κομμάτων.

Ένας αριθμός Γερμανών διανοουμένων, μεταξύ των οποίων και ο πολιτικός επιστήμονας Gesine Schwan, υποστηρίζουν ότι ο κοινός παρονομαστής μεταξύ των συμπαθούντων τής Pegida, οι οποίοι είναι σε συντριπτικό ποσοστό άνδρες, είναι η απειλή τής απώλειας της τρέχουσας κοινωνικής θέσης τους, η οποία συνήθως είναι η μεσαία ή η κατώτερη μεσαία τάξη. Η διαφορά μεταξύ πλουσίων και φτωχών δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη στην μεταπολεμική Γερμανία, επισημαίνει ο Schwan, και οι Ανατολικο-γερμανοί εξακολουθούν να κερδίζουν λιγότερα από τους Δυτικούς ομολόγους τους. Στην Ανατολική Γερμανία, η απογοήτευση πολλών πολιτών για τις δικές τους τύχες στην ενωμένη Γερμανία τούς απομάκρυνε από την κάλπη. Επιπλέον, πολλές από τις νέες θέσεις εργασίας στην Ανατολική Γερμανία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων εντός και γύρω από την Δρέσδη, δεν προσφέρουν την ίδια μακροπρόθεσμη ασφάλεια όπως οι καθιερωμένες επιχειρήσεις στα δυτικά και, μάλιστα, θα μπορούσαν να κλείσουν εάν η οικονομία καταρρεύσει.

Δεδομένου ότι η Pegida δεν είναι ένα πολιτικό κόμμα -και δεν φιλοδοξεί να γίνει τέτοιο- η διαφαινόμενη ερώτηση στην Γερμανία είναι το πώς αυτή η νέα δύναμη θα επηρεάσει την εκλογική πολιτική. Οι ευγενικοί λαϊκιστές τής Γερμανίας [8], που ενσαρκώνονται από το κόμμα AFD, προσέθεσαν τον αντι-ισλαμισμό στο οπλοστάσιό τους το περασμένο έτος αφότου ανακάλυψαν ότι μια πλατφόρμα αντι-ευρώ δεν θα κέρδιζε αρκετές ψήφους (5% του συνόλου) για να εξασφαλίσουν μια θέση στα νομοθετικά σώματα. Οι εκπρόσωποι του AFD, όπως είναι ο Gauland, θέλουν να επωφεληθούν από τις επιθέσεις στο Παρίσι, καθώς και από το φαινόμενο της Pegida, προκειμένου να καταλάβουν έδρες σε περιφερειακά νομοθετικά σώματα στην Δυτική Γερμανία (το Αμβούργο και η Βρέμη ψηφίζουν αυτή την άνοιξη) όπως έχουν ήδη κάνει στην Ανατολική Γερμανία.

Αλλά είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν αυτό είναι μια στρατηγική νίκης. Η ταχεία άνοδος της Pegida έχει ταρακουνήσει πολλούς στην Γερμανία, και πυροδότησε ένα πολύ μεγαλύτερο αντι-Pegida κίνημα (σε ορισμένα μέρη ονομάζεται «No-gida»). Στην Δρέσδη, μια διαδήλωση αντι-Pegida προσέλκυσε περισσότερους από 35.000 ανθρώπους και στην Λειψία 30.000. Οι ηγέτες τής εκκλησίας μίλησαν εναντίον τής Pegida και ακόμη έκλεισαν τα φώτα τού καθεδρικού ναού τής Κολωνίας κατά την διάρκεια διαδήλωσης ενός από τους κλάδους τής Pegida στην πόλη. Επιπλέον, το πλεόνασμα προμηθειών και άλλων βοηθημάτων για τους πρόσφυγες της Συρίας στην Γερμανία έφτασε να είναι περισσότερο από όσο μπορούσαν να χειριστούν οι εργαζόμενοι στην βοήθεια.

Στην τρέχουσα συγκυρία, η πολιτική ελίτ τής Γερμανίας, η μουσουλμανική της κοινότητα και η κοινωνία των πολιτών πρέπει να αναλάβουν τον έλεγχο της αφήγησης. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι ευρείες δημοκρατικές δυνάμεις τής Γερμανίας, με επικεφαλής την ίδια την Μέρκελ, δείχνουν κάθε σημάδι ότι κάνουν ακριβώς αυτό. Η καγκελάριος και όλα τα πολιτικά κόμματα (με εξαίρεση το AFD και λίγες μεμονωμένες εξαιρέσεις στο συντηρητικό στρατόπεδο) δεν έχουν μόνο καταδικάσει την Pegida αλλά -μέχρι στιγμής- αρνήθηκαν να εξετάσουν καν τα αιτήματά της, όπως μια περιοριστική μεταναστευτική πολιτική σαν εκείνη της Ελβετίας. Η Μέρκελ επανέλαβε δηλώσεις άλλων στο κόμμα της ότι το Ισλάμ αποτελεί μέρος τής Γερμανίας και θα παραμείνει έτσι.