Η αλγερινή κληρονομιά

Ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιο που ο πρώτος ντόπιος ισλαμιστής τρομοκράτης τής Γαλλίας, ο Kelkal, βοήθησε να σκοτωθούν οκτώ συμπολίτες του το 1995 και να τραυματιστούν δεκάδες σε ξεχωριστές επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας βόμβας σε παγιδευμένο αυτοκίνητο που εξερράγη έξω από ένα εβραϊκό σχολείο, στην Villeurbane. Όταν ο Kelkal τοποθέτησε μια βόμβα σε σιδηροδρομικές γραμμές κοντά στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το 1995, ξεκινούσε εκεί από όπου ο OAS σταμάτησε δεκαετίες νωρίτερα.

Τα δακτυλικά αποτυπώματα του Kelkal οδήγησαν τις Ειδικές Δυνάμεις να τον εντοπίσουν μετά από διήμερο ανθρωποκυνηγητό. Σκοτώθηκε σε ζωντανή μετάδοση στην τηλεόραση, ένα σενάριο που το γαλλικό κοινό ξαναέζησε πάλι δύο φορές: Με τον Μερά και τους Κουασί.

Αυτά τα τρομερά γεγονότα καθοδήγησαν την μεγαλύτερη πορεία ενότητας στην πρόσφατη μνήμη. Όμως, ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ αρνήθηκε να καλέσει το Εθνικό Μέτωπο, οπότε το κόμμα έκανε τις δικές του ξεχωριστές και μικρές διαδηλώσεις την περασμένη Κυριακή. Η πορεία επίσης απέτυχε να κινητοποιήσει [9] μεγάλες μάζες των εγγονών τής αυτοκρατορίας: Τους νέους αραβικής καταγωγής που ζουν στα banlieue (δηλαδή, τα φτωχά προάστια).

Αυτοί οι κρυμμένοι περιορισμοί τής κατά τα άλλα εντυπωσιακής εκδήλωσης της Κυριακής [10] συνοψίζουν καλά τον βαθμό στον οποίο οι Γάλλοι ηγέτες παραμένουν μπερδεμένοι για το πώς να αντιμετωπίσουν τις πολιτικές συνέπειες του ότι έχασαν την Αλγερία: Μια επίμονη ακροδεξιά και μια μεγάλη μουσουλμανική μειονότητα, καμία από τις οποίες δεν απολαμβάνει τίποτα κοντά σε μια αναλογική εκπροσώπηση στο γαλλικό κοινοβούλιο, 50 χρόνια μετά.

Μια τρίτη κληρονομιά έχει επίσης συμβάλει σε αυτή την περίπλοκη δυναμική: Την «σεφαραδοποίηση» της γαλλικής εβραϊκής κοινότητας. Από την δεκαετία τού 1970, εκείνοι που είχαν βορειοαφρικανική καταγωγή αποτελούσαν την πλειοψηφία των Γάλλων Εβραίων, χάρη στην εβραϊκή φυγή από το Μαγκρέμπ και την αποκοπή των Εβραίων Ασκενάζι που απομακρύνθηκαν από το καθεστώτος τού Vichy. Η Γαλλία κληρονόμησε έτσι μια επιδεινούμενη σχέση μεταξύ Εβραίων και Μουσουλμάνων στον αραβικό κόσμο. Οι εκατοντάδες χιλιάδες των Εβραίων προσφύγων -πολλοί από αυτούς δικαιωματικά Γάλλοι πολίτες- κατανόησαν ενστικτωδώς την ανάγκη για ένα ασφαλές εβραϊκό κράτος. Η ακροδεξιά, η οποία εξέλεξε για πρώτη φορά τοπικούς αξιωματούχους στα τέλη τής δεκαετίας τού 1970, φαινόταν εμβρόντητη καθώς η ένταση αυξήθηκε μεταξύ των μειονοτήτων που θα έπρεπε να έχουν μείνει στην θέση τους -στην γαλλική Αλγερία.

Ο βαθμός που οι εβραϊκές φωνές έχουν ακουστεί περισσότερο από τους Μουσουλμάνους και τους δεξιούς στα γαλλικά Υπουργεία και στις αίθουσες της εξουσίας, είναι εξαιτίας των θεσμικών οργάνων που δημιουργήθηκαν αρχικά για τους -και από τους- Ασκενάζι: Η Consistoire Israëlite (δηλαδή το ισραηλίτικο θρησκευτικό «συνέδριο», ένα όργανο διοίκησης για τους ισραηλίτες) ιδρύθηκε από τον Ναπολέοντα το 1807 και η εβραϊκή οργάνωση των ομάδων συμφερόντων (λόμπι) που είναι γνωστή ως CRIF [11] ιδρύθηκε κατά την διάρκεια της ναζιστικής κατοχής το 1943. Παρά την μακρινή καταγωγή τους, οι νέες αφίξεις Σεφαραδιτών (εβραίοι ιβηρικής καταγωγής) τελικά ενσωματώθηκαν σε αυτά τα ιδρύματα.

Παρότι η απολυτότητα των γαλλικών δημοκρατικών ιδανικών ενέπνευσε δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο επί αιώνες, ήταν μόνο η σταδιακή προσαρμογή αυτών των ιδανικών στις κοινωνικές και δημογραφικές πραγματικότητες -πρώτα στον εβραϊκό πληθυσμό και στο μέλλον, ίσως, στην μουσουλμανική κοινότητα ή στην δεξιά - που έδωσε στην Γαλλία διατηρήσιμη πολιτική σταθερότητα.

Η αποδοχή ως μέρος τής γαλλικής πολιτικής ζωής των ιδρυμάτων των θρησκευτικών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Μουσουλμάνων, σημαίνει ότι επιτρέπεται ένα είδος ήπιου κοινοτισμού: Κάπου ανάμεσα στις πολυ-κοροϊδεμένες αμερικανικές πιέσεις για «ελευθερία για όλους» και στην παραδοσιακή άρνηση της Γαλλικής Δημοκρατίας για δεσμούς των πολιτών πέρα από το κράτος. Οι εκλογικοί κανόνες που κράτησαν το Εθνικό Μέτωπο έξω από το κοινοβούλιο μεταξύ 1988 και 2012 κατέληξαν τον περασμένο Μάιο στο σημείο το 25% των Γάλλων ψηφοφόρων να επιλέξουν το κόμμα αυτό για να τους εκπροσωπήσει στις Βρυξέλλες.

Οι επιθέσεις τής περασμένης εβδομάδας φαίνεται να ξύπνησαν τους Γάλλους πολιτικούς από αυτόν τον λήθαργο. Τώρα που η προσοχή τους είναι επικεντρωμένη, θα πρέπει να κάνουν μια πρωτοφανή προσέγγιση προς τα αποξενωμένα εκλογικά σώματα της Πέμπτης Δημοκρατίας, της οποίας η ίδια η νομιμοποίηση βρίσκεται σε κίνδυνο.

Όσο πιο ειλικρινά αντιμετωπιστεί αυτή η πολύπλοκη ιστορία, και όσο ευρύτερη είναι η συμμαχία που θα επιδιώξει να διασφαλίσει την εθνική ενότητα σε μια τρομακτική στιγμή -συμπεριλαμβανομένων όλων εκείνων που πιστεύουν στο κράτος δικαίου, των Μουσουλμάνων, των Εβραίων και των δεξιών ομοίως- τόσο πιο γρήγορα η Γαλλία θα βρει μια διέξοδο από την τρέχουσα κρίση της.

Copyright © 2002-2014 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/142782/jonathan-laurence/the-alge...