Το πλεονέκτημα της Ευρώπης | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το πλεονέκτημα της Ευρώπης

Με το να εμπλακεί στο Ιράν, η Ευρώπη μπορεί να επιβεβαιώσει την ισχύ της

Η Ευρώπη θα μπορούσε να είναι μέρος της λύσης. Μια πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (European Council on Foreign Relations) καλεί την Ευρώπη να ξεκινήσει μια περιφερειακή διαδικασία δέσμευσης και να επινοήσει μια φόρμουλα για «υψηλού επιπέδου και υψηλής έντασης» προσέγγιση τόσο με το Ιράν όσο και με την Σαουδική Αραβία. Το έγγραφο συνιστά ότι η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ και το Ε3 θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την πυρηνική συμφωνία για να ξεκινήσουν αυτήν την διαδικασία, με την Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο στην βάση των στενών σχέσεών τους με την Σαουδική Αραβία, και την Γερμανία να αναπτύσσει το σχετικό πλεονέκτημά της με το Ιράν ώστε να ασκήσει πίεση για αποκλιμάκωση στην περιοχή. Το Ε3 σίγουρα αναγνωρίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην περιφερειακή του εμβέλεια, και είναι απίθανο ότι κάθε χώρα θα θελήσει να αναλάβει μόνη της αυτόν τον φιλόδοξο ρόλο. Το Ε3 είναι πιθανό να επωφεληθεί από την πολιτική δυναμική που έχει προκύψει από την πυρηνική συμφωνία για να ξεκινήσει τέτοιες προσπάθειες στο πλαίσιο μιας συλλογικής ευρωπαϊκής ομπρέλας και με τρόπο που να μεγιστοποιεί την επιρροή του σε περιφερειακούς φορείς.

Είναι πιθανό να χρειαστεί να περάσουν χρόνια πριν ο κόσμος δει την οποιαδήποτε σημαντική προσέγγιση μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας˙ στην πραγματικότητα, οι σχέσεις των δύο χωρών θα επιδεινωθούν κατά πάσα πιθανότητα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ρεαλιστικά, δεν θα είναι παρά μέχρι να φτάσουν στα απώτατα όριά τους για αντιπαράθεση που θα στραφούν προς την Ευρώπη για να τις βοηθήσει να βρουν τον δρόμο τους έξω από βίαιους περιφερειακούς ανταγωνισμούς. Σε εκείνο το σημείο, η Τεχεράνη και το Ριάντ θα μπορούσαν να πεισθούν να χαράξουν μια πιο εποικοδομητική πορεία για την περιοχή, ιδιαίτερα εάν αυτό ήταν μέρος ενός ευρωπαϊκού διαμεσολαβητικού διαλόγου. Προς το παρόν, η Ευρώπη μπορεί να δημιουργήσει τους απαραίτητους δεσμούς μεταξύ ομολόγων στην Σαουδική Αραβία και το Ιράν, ιδίως εκείνων που θα συμμετέχουν σε μια τελική διευθέτηση. Προς το παρόν, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ και οι υπουργοί Εξωτερικών του Ε3 θα πρέπει να ενθαρρύνουν και να πιέσουν τις δύο πλευρές να μειώσουν τις εντάσεις, έτσι ώστε να αποφευχθεί η βία. Δεδομένης της σχετικής θέσης ισχύος του Ιράν μετά την πυρηνική συμφωνία, η Ευρώπη θα ήθελε να δει την Τεχεράνη να κάνει μια πιο ουσιαστική προσέγγιση στο Ριάντ, ιδίως όσον αφορά την αποκλιμάκωση στην Συρία. Και έτσι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να συνδέσουν τις συζητήσεις σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής με την ανάγκη για σταθερότητα, η οποία θα απαιτηθεί για την ενεργειακή συνεργασία και το εμπόριο.

Αυτή η ευρωπαϊκή προσέγγιση θα πρέπει να συντονίζεται στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, και στον χρόνο που απομένει για την θητεία του Ομπάμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα περιορίζονται από την ικανότητά τους να εμπλέκονται με το Ιράν -και οι περισσότερες προσπάθειες να το πράξουν θα συμβούν πίσω από κλειστές πόρτες. Αλλά αν η Ουάσιγκτον και η Τεχεράνη μπορούν να αρχίσουν να οικοδομούν μια θετική πορεία με την επιτυχή εφαρμογή της πυρηνικής συμφωνίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν σταδιακά να διαδραματίσουν έναν πιο ξεκάθαρο ρόλο με το να ενταχθούν σε ήδη υπάρχουσες πλατφόρμες συνεργασίας με το Ιράν σχετικά με περιφερειακά ζητήματα, όπως εκείνες που καθιερώθηκαν από τους Ευρωπαίους ή τα Ηνωμένα Έθνη.

Με την εμπλοκή τους σε άλλες πρόσφατες προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής, ιδιαίτερα την σύγκρουση στην Ουκρανία και την αυξημένη ένταση με την Ρωσία, οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αραιώσει λόγω της έλλειψης ενότητας μεταξύ των κρατών-μελών. Η υπόθεση Ιράν παρουσιάζει μια ευκαιρία για τους Ευρωπαίους να παίξουν και πάλι ενεργό ρόλο στην ενίσχυση της παγκόσμιας τάξης, μέσω της διπλωματικής ηγεσίας που άσκησαν από την έναρξη των συνομιλιών για τα πυρηνικά. Ακριβώς όπως το πυρηνικό ζήτημα, η αντιμετώπιση των περιφερειακών συγκρούσεων με το Ιράν θα αποτελέσει πρόκληση. Η Ευρώπη πρέπει να χρησιμοποιήσει την διπλωματική δυναμική που δημιουργήθηκε από την πυρηνική συμφωνία για να δοκιμάσει την δυνατότητα συνεργασίας με το Ιράν σε επίμαχα περιφερειακά ζητήματα. Η διαδικασία μπορεί να είναι αρχικά αργή ή φαινομενικά αδύνατη. Αλλά η Ευρώπη έχει το πολιτικό περιθώριο, την ανάγκη, και το σχέδιο για να ξεκινήσει να πιέζει προς τα εμπρός σε αυτήν την πορεία.

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/western-europe/2015-07-19/europe...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνσηwww.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.grκαι στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition