Ευκαιρία μέσα στο χάος

Καθώς οι συμμαχικές δυνάμεις έφτασαν στην Βαγδάτη στις αρχές Μαρτίου του 2003, η πόλη βούτηξε στο χάος. Πλήθη όρμησαν στους δρόμους για να γιορτάσουν την πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν, για να καταστρέψουν τα πιο ισχυρά σύμβολα του καθεστώτος του, και να πάρουν εκδίκηση για αυτούς που είχαν υποστεί την κυριαρχία του. Τοιχογραφίες του Σαντάμ είχαν παραμορφωθεί, το εντυπωσιακό άγαλμά του στην πλατεία Firdos κατεδαφίστηκε, και αξιωματούχοι του κόμματος Μπάαθ κυνηγήθηκαν από εκείνους που κυνηγούσαν παλιότερα.

Ωστόσο, η εμφάνιση της αναρχίας που δημιουργήθηκε από το κύμα των κλοπών, των απαγωγών και των δολοφονιών που σάρωσε την πόλη επισκίασε τις σκόπιμες, κατευθυνόμενες πράξεις των πιο συνεκτικών δυνάμεων. Κάτω από το κάλυμμα του χάους, πολλές ομάδες έκαναν ελιγμούς καταλαμβάνοντας θέσεις για να συνεχίσουν την ατζέντα τους στο αβέβαιο έδαφος της μετα-Σαντάμ Βαγδάτης.

Όπως εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα, το μετα-Σαντάμ κενό εξουσίας δημιούργησε ευκαιρίες για φιλόδοξες, ριζοσπαστικές και αποφασισμένες πολιτικές φατρίες. Κατά την έναρξη της κατοχής, μια τέτοια ομάδα εμφανίστηκε απροσδόκητα στην περιφέρεια της Βαγδάτης. Σε αυτό που ως τότε ήταν γνωστό ως Πόλη του Σαντάμ, το μεγαλύτερο και πιο διαβόητο γκέτο της πρωτεύουσας του Ιράκ, πρώην συνεργάτες και θιασώτες του μαρτυρικού σιίτη κληρικού Μεγάλου Αγιατολάχ Σαγίντ Μοχαμάντ Μοχαμάντ Σαντίκ αλ Σαντρ βγήκαν στους δρόμους για να παρέχουν υπηρεσίες όπως η συλλογή των απορριμμάτων, ο έλεγχος της κυκλοφορίας και η διανομή τροφίμων. Η ομάδα -η οποία έγινε γνωστή ως Σαντριστές- ήταν δικτυωμένη μέσα από θρησκευτικά ιδρύματα διάσπαρτα ανάμεσα στα περίπου δύο εκατομμύρια κατοίκους της περιοχής και, μέσα σε λίγες εβδομάδες είχε αναβιώσει στοιχεία της οργάνωσης του εκλιπόντος κληρικού και ξεκίνησε την διαδικασία της αναζωπύρωσης του μαζικού κινήματος που εκείνος είχε ιδρύσει πριν από την δολοφονία του, το 1999. Αξιοποιώντας την ακόμα ισχυρή δύναμη της κληρονομιάς του Σαντρ μεταξύ των Σιιτών της κατώτερης τάξης της πόλης, καθώς και το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε από την ξαφνική και πλήρη διάλυση της κυβέρνησης, οι Σαντριστές μετονόμασαν την παραγκούπολη σε Σαντρ Σίτι και ξεκίνησαν την επέκταση της δύναμής τους γύρω από το εξαθλιωμένο, εκτεταμένο περιθώριο στην πρωτεύουσα.

Παρά το γεγονός ότι η αστάθεια τις πρώτες ημέρες της εισβολής επέτρεψε στους Σαντριστές να δημιουργήσουν μια ζωτική αρχική ορμή, η άνοδός τους αποδείχθηκε τόσο ανεπιθύμητη όσο ήταν και απροσδόκητη. Βασικά στοιχεία της ατζέντας των Σαντριστών (και του τρόπου με τον οποίο θα την επιδιώξουν) είχαν ως αποτέλεσμα μια ψυχρή υποδοχή από τους κυρίαρχους παίκτες της εκκολαπτόμενη μετα-Σαντάμ τάξη. Η εμφανέστατη και χωρίς συμβιβασμούς επιθετικότητά τους προς την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συμμαχία, τους προσέδωσε την διαρκή εχθρότητα των Αμερικανών διοικητών. Η κληρονομιά της δηλητηριώδους εχθρότητας του μαρτυρικού Σαντρ προς κορυφαίες σιιτικές προσωπικότητες, οικογένειες και φατρίες (πολλοί από τους οποίους εξασφάλισαν θέσεις εξουσίας στην αναδυόμενη πολιτική τάξη σε συνεργασία με τις δυνάμεις κατοχής) εξασφάλισε τον εξοστρακισμό των Σαντριστών από τους διαδρόμους της εξουσίας. Τέλος, οι Σαντριστές έπρεπε να ελιχθούν ανάμεσα στις διαιρέσεις και τις προκαταλήψεις της ιρακινής κοινωνίας. Η άνοδός τους ως ένα κίνημα των καταπιεσμένων Σιιτών κατώτερης τάξης, με φιλοδοξία όχι μόνο για την ενδυνάμωση της δημογραφικής βάσης τους αλλά και για την εκδίκηση ακριβώς εναντίον εκείνων που τους είχαν καταπιέσει, παραμελήσει και ταπεινώσει τις περασμένες δεκαετίες, σήμαινε ότι θα αντιμετωπίζονταν με εχθρότητα και καχυποψία από πολλούς -αν μη τι άλλο από τους «καλύτερούς τους» εντός της σιιτικής κοινότητας του Ιράκ.

Παρ’ όλα αυτά, οι Σαντριστές θα γίνουν μια ηγετική δύναμη επιρροής στο Ιράκ. Αντιμετώπισαν μια σειρά από τρομερά εμπόδια από την αρχή (και θα αποκτήσουν στην συνέχεια επιπλέον ισχυρούς εχθρούς –την αλ Κάιντα πρώτη ανάμεσά τους), αλλά οι Σαντριστές διέθεταν ένα σπάνιο και πολύτιμο αγαθό που θα τροφοδοτούσε την άνοδό τους: Τον ιδεολογικό δεσμό που ο μαρτυρικός κληρικός είχε σφυρηλατήσει με τις μάζες της κατώτερης τάξης των Σιιτών του Ιράκ κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Σε ένα εθνικό τοπίο όπου ο λαός είχε συστηματικά κονιορτοποιηθεί και αποπολιτικοποιηθεί σε μια περίοδο δεκαετιών, η ευκαιρία των Σαντριστών να χτίσουν από μια γνήσια λαϊκή βάση ήταν ένα εξαιρετικό περιουσιακό στοιχείο. Με τον μόνο επιζήσαντα γιο του Mohammed Mohammed Sadiq al-Sadr, τον Muqtada al-Sadr στο τιμόνι της αναζωπύρωσης του κινήματος, και την πολιτοφυλακή του Στρατού Mehdi ως κύριο οργανωτικό σώμα του, η ικανότητα των Σαντριστών να κινητοποιούν τους αδικημένους Σιίτες θα αποδειχθεί αποφασιστική στην διαμόρφωση της μοίρας τους.

ΤΑ ΑΔΕΞΙΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΣΑΝΤΡΙΣΤΩΝ

Οι πρώτες επιδρομές των Σαντριστών της μετα-Σαντάμ εποχής ήταν δυσοίωνες. Στις αρχικές τους προσπάθειες να πάρουν τον έλεγχο του θρησκευτικού κατεστημένου των Σιιτών του Ιράκ στη Νατζάφ, ενεπλάκησαν σε μια αμφιλεγόμενη δολοφονία που χαρακτήρισε την επιχείρησή τους ως άνομη και επιρρεπή σε άγρια βία. Στις 10 Απριλίου του 2003 (μόνο μια μέρα μετά την πτώση της Βαγδάτης), ο σεβαστός Σιίτης κληρικός Abd al-Majid al-Khoei, γιος του αείμνηστου Μεγάλου Αγιατολάχ Abd al-Qasim al-Khoei, δέχθηκε επίθεση από Σαντριστές υποστηρικτές εντός των ορίων ενός από τους πιο ιερούς τόπους της Νατζάφ και στην συνέχεια δολοφονήθηκε άγρια.

Ιρακινοί Σιίτες Μουσουλμάνοι, άνδρες της Hashid Shaabi (Λαϊκής Κινητοποίησης) κρατούν πορτρέτα (από εμπρός προς τα πίσω) του εκλιπόντος ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Χομεϊνί, του εκλιπόντος Ιρακινού Σιίτη κληρικού Μοχάμεντ Μπακίρ αλ-Σαντρ, και του Ανώτατου Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ κατά την διάρκεια μιας παρέλασης που σηματοδοτεί την ετήσια Ημέρα al-Quds ή Ημέρα της Ιερουσαλήμ, την τελευταία Παρασκευή του μουσουλμανικού ιερού μήνα του Ραμαζανιού στην Βαγδάτη, στις 10 Ιουλίου του 2015. THAIER AL-SUDANI / REUTERS
------------------------

Στην Βαγδάτη, τα πήγαν λίγο καλύτερα. Η πίεση αυξανόταν στους Σαντριστές σε σχέση με την λεηλασία που κατέστρεφε την πόλη. Δίκαια ή μη, η κατώτερη τάξη των Σιιτών είχε κατηγορηθεί για κατάφωρα δυσανάλογο μερίδιο αυτής της λεηλασίας, και η οργή πολλών κατοίκων της Βαγδάτης είχε ενταθεί, καθώς οι Σαντριστές θεωρήθηκαν ότι διατηρούσαν τον έλεγχο της φτωχογειτονιές, ενώ επέτρεπαν στους οπαδούς τους να λεηλατούν ελεύθερα το κέντρο της πόλης. Εκπρόσωποι της νεοσύστατης κυβέρνησης του Ιράκ ενθάρρυναν τον Muqtada να καταδικάσει τις λεηλασίες και να βοηθήσει για την αποκατάσταση της τάξης, αλλά εκείνος αρνήθηκε. Αντ’ αυτού, έκανε τα στραβά μάτια για την εξαφάνιση του προηγούμενου κατεστημένου -με την προϋπόθεση ότι οι πλιατσικολόγοι κατέβαλαν έναν φόρο στους Σαντριστές κληρικούς επί της αξίας της λείας τους. Αυτή η πρόκληση επιβεβαίωσε την δημοφιλή υποψία ότι οι φτωχοί Σιίτες ήταν οι κύριοι ένοχοι για την λεηλασία (με την συνενοχή των Σαντριστών), και η αντίδραση ήταν τέτοια που προκάλεσε ακόμη και την κριτική για τους πρώην συνεργάτες και τους θιασώτες του πατέρα του Muqtada.

Μέσα στους μήνες που ακολούθησαν, η εμφανής επιθετικότητα των Σαντριστών ενάντια στην κατοχή και τους Ιρακινούς εφαρμοστές τους έκανε κερδίσουν σημαντική διεθνή διάκριση -ιδίως καθώς η λαϊκή δυσαρέσκεια για την ξένη κατοχή αυξανόταν. Ωστόσο, ακόμη και αυτό, το μεγαλύτερο αρχικό επίτευγμά τους, ήρθε με σημαντικές επιφυλάξεις. Με άμεσους, πρακτικούς όρους, αυτό οδήγησε τους Σαντριστές σε μια σειρά από καταστροφικές ήττες στο πεδίο της μάχης (κυρίως στην Νατζάφ το καλοκαίρι του 2004). Λιγότερο έντονα, αλλά όχι με λιγότερη επίδραση, επίσης επιδείνωσε περαιτέρω την φήμη τους για απερισκεψία και στρατηγική μυωπία.

Έτσι, οι Σαντριστές εδραίωσαν την φήμη τους ως επιθετικά αουτσάιντερ κατά την αρχική φάση της μετα-Σαντάμ εποχής. Σε πολιτικό επίπεδο, η αμείλικτη αντίθεσή τους στις δυνάμεις της συμμαχίας, και στα κόμματα των Σιιτών που συνεργάζονταν με την κατοχή, σιγούρεψαν την επίσημη περιθωριοποίησή τους. Παρομοίως, η πρόκληση αστάθειας από μεριάς τους τούς έχει καταστήσει ευρέως αντιδημοφιλείς μεταξύ του γενικού πληθυσμού. Αντί να μαλακώσουν την στάση τους, ωστόσο, οι Σαντριστές αγκάλιασαν την θέση τους ως αουτσάιντερ –σχηματίζοντας την δική τους σκιώδη κυβέρνηση, αυξάνοντας ολοένα και περισσότερο την μαχητικότητά τους με λόγια και πράξεις, και ποντάροντας σε μια καταφανή διεκδίκηση να γίνουν ο μεγαλύτερος σιιτικός αντίπαλος της νέας πολιτικής τάξης του Ιράκ.

Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΣΑΝΤΡΙΣΤΩΝ

Η θρησκευτική βία -η οποία ξεκίνησε ως ένα υπόγειο ρεύμα μέσα στην εξέγερση των Σουνιτών, κέρδισε δυναμική κατά την διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού του 2004, και εντάθηκε δραματικά στο γενικότερο πλαίσιο των εκλογών του Ιανουαρίου του 2005 –μετέβαλε το στρατηγικό τοπίο του Ιράκ με διάφορους τρόπους προς άμεσο όφελος των Σαντριστών. Πιο κριτικά, η άνοδος της αλ Κάιντα στο Ιράκ και ο άγριος σεχταρισμός των Σουνιτών τζιχαντιστών ανάγκασε την σιιτική ελίτ να βάλει στην άκρη την διαμάχη της με τους Σαντριστές και να τους προσεγγίσουν, έστω και επιφυλακτικά, στο όνομα της θρησκευτικής αλληλεγγύης.

Η άνοδος των Σαντριστών συνεχίστηκε με ταχύ ρυθμό με την κλιμάκωση της θρησκευτικής βίας μέχρι το 2005 και το 2006. Η κλίμακα των θανάτων και η προκύπτουσα κοινωνική πόλωση αυξήθηκαν σε τέτοια επίπεδα που οι παρατηρητές χαρακτήρισαν την σύρραξη ως εμφύλιο πόλεμο. Καθώς οι σιιτικές γειτονιές μέσα και γύρω από την Βαγδάτη υπέφεραν από καταστροφικές επιθέσεις με μαζικούς θανάτους -και ούτε οι Ιρακινοί, ούτε οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις αποδείχθηκαν ικανοί να ασφαλίσουν τον πληθυσμό- ο Στρατός Mehdi αναδείχθηκε ως το απαραίτητο προπύργιο των Σιιτών αμάχων κατά της σουνιτικής τζιχάντ. Παράλληλα, στην πολιτική σφαίρα, η ένταξη των Σαντριστών στην κυβερνώσα Ενωμένη Ιρακινή Συμμαχία έφερε αυξημένη ισχύ, αύξηση εσόδων και ενίσχυση του κύρους τους. Οι Σαντριστές και οι παραστρατιωτικοί τους ανήλθαν έτσι σε θέσεις προηγουμένως αδιανόητης επιρροής κατά την διάρκεια ενός εξαιρετικά σύντομου χρονικού διαστήματος, με τον Muqtada να χαιρετίζεται ως ένας «άνθρωπος που φτιάχνει βασιλιάδες» στα υψηλότερα επίπεδα της ιρακινής πολιτικής σκηνής, και τον Στρατό Mehdi να παίρνει τον έλεγχο σε απέραντες εκτάσεις στο κεντρικό και νότιο Ιράκ.

Γυναίκες του Στρατού Mehdi πιστές στον Σιίτη κληρικό Moqtada al-Sadr παρελαύνουν στην Najaf, στις 21 Ιουνίου 2014. AHMAD MOUSA / REUTERS
-----------------------------

ΠΡΟΔΟΣΙΑ, ΕΞΟΡΙΑ ΚΑΙ ΗΤΤΑ

Μέχρι τα τέλη του 2006, οι Σαντριστές ήταν μια επιβλητική δύναμη στο Ιράκ. Ο Μουκτάντα αλ-Σαντρ ήταν μια ισχυρή εθνική προσωπικότητα, οι Σαντριστές πολιτικοί ήταν ένα κεντρικό συστατικό της ιρακινής κυβέρνησης, και το κίνημα ήταν το σχεδόν αποκλειστικό πολιτικό όχημα για την άνθηση των αδικημένων Σιιτών του Ιράκ. Ο Στρατός Mehdi, εν τω μεταξύ, ήταν πιο μεγάλος και πιο ισχυρός από ποτέ. Η πολιτοφυλακή είχε απορροφήσει λεγεώνες νέων στρατολογήσεων, ήλεγχε εκτεταμένο έδαφος, και οι μαχητές του θα μπορούσαν να επικαλεστούν σημαντικό μερίδιο για το ότι γύρισαν το ρεύμα του σεχταριστικού πολέμου. Επιπλέον, οι δημογραφικές αλλαγές που είχαν σαρώσει την Βαγδάτη ήταν ευοίωνες για το μέλλον των Σαντριστών. Η πόλη δεν ήταν μόνο πιο σιιτική από κάθε άλλη φορά στην μακραίωνη ιστορία της, αλλά οι υποστηρικτές του κινήματος των αδικημένων είχαν επίσης αυξηθεί ως ποσοστό αυτής της σιιτικής πλειοψηφίας, και επίσης επεκτείνονταν εδαφικά.

Ωστόσο, παρά τις σημαντικές προόδους τον Σαντριστών, αντιμετώπισαν σημαντικά και αυξανόμενα προβλήματα. Πρώτον, ενώ η άνοδος των Σαντριστών στην εξουσία είχε φέρει μια ευρεία σειρά από οφέλη, με την ισχύ ήρθαν και αυξημένες ευθύνες, αυξημένες προσδοκίες, και ένταση του δημόσιου ελέγχου. Οι επιτυχίες τους έφεραν πρόσθετα βάρη που πάσχιζαν να διαχειριστούν. Δεύτερον, η υπεροχή του Στρατού Mehdi στην Βαγδάτη είχε συνδυαστεί με την εντατικοποίηση της φήμης του για ωμή βία, καθώς και με την επιδείνωση των οργανωτικών προβλημάτων του. Η πολιτοφυλακή είχε αυξηθεί μαζικά, αλλά είχε γίνει όλο και πιο αμφιλεγόμενη και δομικά ασυνάρτητη. Τρίτον, η επικείμενη νίκη των Σιιτών στον θρησκευτικό πόλεμο σήμαινε ότι, στα μάτια του πρωθυπουργού Νούρι αλ-Μαλίκι και των κυρίαρχων παικτών του σιιτικού κατεστημένου, ο Στρατός Mehdi είχε υπηρετήσει τον σκοπό του. Η μειωμένη απειλή από την αλ Κάιντα και την εξέγερση των Σουνιτών σήμαινε την διάλυση της κύριας δύναμης που είχε φέρει κοντά τις αντίπαλες σιιτικές παρατάξεις εξ αρχής.

Βασανισμένοι από μια σειρά από εσωτερικά προβλήματα, και αντιμετωπίζοντας μια σειρά από εξωτερικές προκλήσεις, οι Σαντριστές θα βιώσουν μια απότομη πτώση στην μοίρα τους κατά την διάρκεια του 2007 και του 2008. Μη δυνάμενοι να κεφαλαιοποιήσουν τα κέρδη τους από τους σκληρούς τους αγώνες, οι Σαντριστές βρέθηκαν προδομένοι από τους αντιπάλους τους στο σιιτικό κατεστημένο και εκτεθειμένοι σε μια καταστροφική υπό αμερικανική ηγεσία επίθεση στο πλαίσιο της αναταραχής. Ο Muqtada οδηγήθηκε στην εξορία, οι Σαντριστές πολιτικοί έγιναν παρείσακτοι και πάλι, και ο Στρατός Mehdi οδηγήθηκε σε σημείο που ο Muqtada αισθάνθηκε υποχρεωμένος να τον διαλύσει εντελώς.

Μαχητές του Στρατού Mehdi πιστοί στον κληρικό Moqtada al-Sadr παρελαύνουν στην Σαντρ Σίτι της Βαγδάτης, στις 21 Ιουνίου 2014. AHMED SAAD / REUTERS
----------------------

Σε αντίθεση με τις συχνά ολέθριες προειδοποιήσεις των σύγχρονων παρατηρητών, ο Στρατός Mehdi κυνηγήθηκε από το πεδίο χωρίς μια μεγάλης κλίμακας έκρηξη βίας. Αντ’ αυτού, με εξαίρεση την φευγαλέα αναταραχή τον Μάρτιο του 2008 και τις σποραδικές συγκρούσεις με τις αμερικανικές και ιρακινές δυνάμεις κατά τους μήνες που ακολούθησαν, η πολιτοφυλακή φάνηκε να καταρρέει. Όχι μόνο οδηγήθηκε έξω από το έδαφος που είχε καταλάβει κατά την διάρκεια του θρησκευτικού πολέμου, αλλά επίσης αναγκάστηκε να παραχωρήσει τον έλεγχο της εδαφικής καρδιάς του κινήματος των Σαντριστών. Η έκταση της ήττας στην Βαγδάτη και το νότιο Ιράκ ήταν τέτοια που ο Muqtada διέταξε την συνολική διάλυση της άλλοτε τρομερής πολιτοφυλακής, αφήνοντας ερωτηματικά για την μελλοντική κατεύθυνση ενός αναζωπυρωμένου κινήματος.

Η στενή μελέτη της εκστρατείας του Στρατού Mehdi εκθέτει το πώς και το γιατί η πολιτοφυλακή κατέρρευσε με τον τρόπο που το έκανε. Με την κινητοποίηση δεκάδων χιλιάδων νέων ανδρών, ο Στρατός Mehdi είχε γίνει μια από τις πιο τρομερές δυνάμεις στο μετα-Σαντάμ Ιράκ. Ωστόσο, παρά την εντυπωσιακή ανάπτυξη της πολιτοφυλακής, η ηγεσία των Σαντριστών δεν ήταν σε θέση να συσπειρώσει μια συνεκτική, συνεπή, βασισμένη στην μάζα εξέγερση από την δημογραφική τους βάση. Κατά την εξέταση της τύχης του Στρατού Mehdi σε τοπικό επίπεδο, είναι προφανές ότι το αποτέλεσμα αυτό ήταν σε μεγάλο βαθμό προκαθορισμένο από την κατάσταση της ιρακινής κοινωνίας. Με τους Σιίτες της κατώτερης τάξης του Ιράκ να έχουν ρημάξει και κατακερματιστεί από μια σειρά από ιστορικές δυνάμεις (συμπεριλαμβανομένων παραγόντων τόσο τετριμμένων όπως η μεγάλης κλίμακας μετανάστευση από την ύπαιθρο προς τις πόλεις και ο φυλετικός κατακερματισμός, και τόσο εξαιρετικών όπως οι επιδρομές της μπααθικής διακυβέρνησης και οι στερήσεις από τις κυρώσεις που επέβαλε ο ΟΗΕ κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1990), η κοινωνία των πολιτών δεν ήταν απλώς άγονο έδαφος για την καλλιέργεια της λαϊκής εξέγερσης, αλλά, σε ορισμένα σημεία, ήταν τοξική. Σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές των εξεγερτικών επιχειρήσεων, ο Στρατός Mehdi είχε μεγαλώσει γινόμενος τοπικός, και απορροφώντας τοπικά τμήματα της ιρακινής κοινωνίας γειτονιά-προς-γειτονιά. Με τον τρόπο αυτό, κατέκτησε ευρέα εδάφη του Ιράκ. Ωστόσο, λόγω της ταλαίπωρης κατάστασης της ιρακινής κοινωνίας και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών εκείνων που ήρθαν να κυριαρχήσουν στις τάξεις της πολιτοφυλακής, αυτή η ίδια η διαδικασία δηλητηρίασε τον Στρατό Mehdi εκ των έσω.

Η τύχη του Στρατού Mehdi είναι διδακτική καθώς επιδιώκουμε να αντιμετωπίσουμε την βία που καταστρέφει το Ιράκ επί του παρόντος: Η επίμονη αδυναμία των μετα-Σαντάμ κυβερνήσεων του Ιράκ να ασφαλίσουν αποτελεσματικά και να διαχειριστούν την χώρα τους θα συνεχίσει να δημιουργεί ευκαιρίες για ριζοσπαστικές ένοπλες ομάδες με εναλλακτικά οράματα για το μέλλον του Ιράκ˙ αλλά αυτοί οι μαχητές αναπόφευκτα θα δυσκολευτούν να βρουν γερές βάσεις στο υποβαθμισμένο έδαφος της ιρακινής κοινωνίας, και θα παραμείνουν ευάλωτοι στην συντονισμένη εφαρμογή της ισχύος.

Αυτό το άρθρο είναι αποσπασμένο και προσαρμοσμένο από το βιβλίο The Death of the Mehdi Army: The Rise, Fall, and Revival of Iraq's Most Powerful Militia(Hurst, 2015).

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/iraq/2015-08-26/opportunity-chaos

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition