Το νέο μεγάλο παιχνίδι

Για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας κατάστασης, η Ινδία, η οποία ήταν ο μεγαλύτερος αποδέκτης παγκόσμιας εξωτερικής βοήθειας μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, έχει αρχίσει να μοιράζει χρήματα. Η χώρα έχει σήμερα περισσότερα από 12 δισεκατομμύρια δολάρια σε ανοικτές γραμμές πίστωσης και δεκάδες μεγάλα αναπτυξιακά έργα σε ξένες χώρες. Παρ’ όλο που η ινδική βοήθεια ισούται με μόνο ένα κομμάτι της κινεζικής βοήθειας στην περιοχή, η Ινδία ελπίζει να χρησιμοποιήσει την χρηματοδότησή της, την αυξημένη εμπορική της εστίαση, την στρατιωτική διπλωματία, και τους πολιτιστικούς δεσμούς –την αποκληθείσα Πολιτική Ανατολικής Δράσης- για να διατηρήσει και να διευρύνει την επιρροή της πάνω στα κράτη που βρέχονται από τον Ινδικό Ωκεανό ώστε να αποκλείσει μια πιο μόνιμη κινεζική παρουσία στα ύδατα αυτά.

Αυτό, με λίγα λόγια, είναι το νέο μεγάλο παιχνίδι [7].

ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ΣΤΟ ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ

Ο ανταγωνισμός στον Ινδικό Ωκεανό αρχίζει στο Μπαγκλαντές [8], μια χώρα η οποία είναι σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος αποδέκτης κινεζικής βοήθειας στην περιοχή. Κατά την τελευταία δεκαετία, τα δύο τρίτα της κινεζικής βοήθειας πήγαν στον τομέα των μεταφορών, δεδομένου ότι η Κίνα πιστεύει πως οι νέες λιμενικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις της Κίνας με το Μπαγκλαντές μπορούν να χρησιμεύσουν ως μια βαλβίδα ανακούφισης για τα Στενά της Malacca. Η Κίνα έχει δαπανήσει σημαντικά κεφάλαια για την αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών στο Μπαγκλαντές: Το Πεκίνο είναι από τους βασικούς χρηματοδότες του έργου του λιμένα Τσιταγκόνγκ και είχε συμφωνήσει για την κατασκευή ενός λιμένα βαθέων υδάτων στην Sonadia πριν τα σχέδια εγκαταλειφθούν όταν η Ινδία, η Ιαπωνία και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν ανησυχίες. Τώρα, το Πεκίνο καλοβλέπει ένα άλλο σχέδιο για λιμάνι βαθέων υδάτων στην Paira.

Το Μπαγκλαντές είναι επίσης ένας από τους μεγαλύτερους αποδέκτες της εξωτερικής βοήθειας της Ινδίας, και όπως και η Κίνα, το Νέο Δελχί έχει εστιάσει το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειάς του στον τομέα των μεταφορών, τον οποίο θεωρεί ως κεντρικό στοιχείο της Πολιτικής Ανατολικής Δράσης. Η Ινδία έχει ήδη εκτείνει πιστωτικές γραμμές 800 εκατομμυρίων δολαρίων για τις υδάτινες, σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές και έχει προτείνει ένα ακόμα δισεκατομμύριο δολάρια. Υπέβαλε επίσης προσφορές για την κατασκευή του λιμένα βαθέων υδάτων στην Paira.

Εν τω μεταξύ, η Ινδία έχει εργαστεί ενεργά για την επίλυση των υπόλοιπων συνοριακών διαφορών της με την Ντάκα. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, οι δύο χώρες κατέληξαν τελικά σε συμφωνία σχετικά με τις διαφορές τους επί των θυλάκων -ανταλλάσσοντας 160 μικρούς θύλακες γης κατά μήκος των συνόρων Ινδίας-Μπανγκλαντές, που ανήκαν στη μια χώρα αλλά βρίσκονταν στην άλλη- και ως εκ τούτου απομακρύνονται από το πολιτικό πρόβλημα που έχει περιορίσει την συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών εδώ και 70 χρόνια. Σε έναν αισθητά διαφορετικό τόνο από εκείνον της Κίνας στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, η κυβέρνηση Narendra Modi δέχθηκε μια διεθνή διαιτησία σχετικά με την κατανομή των χωρικών υδάτων μεταξύ της Ινδίας και του Μπαγκλαντές στον Κόλπο της Βεγγάλης. Η Ινδία ελπίζει ότι μια προσέγγιση πιο «καλής γειτονίας», η οποία φαίνεται να εξομαλύνει τις τοπικές τριβές για να ενισχυθεί η συνεργασία, θα βοηθήσει να απωθηθεί η επιρροή της Κίνας στο εγγύς εξωτερικό της Ινδίας, ενώ, επίσης, θα ενισχύσει το εμπόριο και τις διασυνδέσεις στην Νότια Ασία.

ΚΟΥΒΑΡΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΜΙΑΝΜΑΡ

Η Κίνα έχει επενδύσει τεράστια ποσά στον διπλανό γείτονα του Μπαγκλαντές, την Μιανμάρ. Το Πεκίνο έμεινε φιλικό προς το στρατιωτικό καθεστώς στην Naypyidaw κατά την διάρκεια των δεκαετιών απομόνωσης του καθεστώτος ώστε να καλλιεργήσει έναν σύμμαχο για το εμπόριο και την πρόσβαση σε πρώτες ύλες. Από το 1988 έως το 2013, η Κίνα έχτισε λιμάνια, φράγματα και αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου σε όλη την χώρα, αντιπροσωπεύοντας το 42% των ξένων επενδύσεων στη Μιανμάρ. Το λιμάνι της Kyaukphyu έγινε ο ακρογωνιαίος λίθος της στρατηγικής του Πεκίνου στην χώρα, καθώς παρέχει πολύτιμη χερσαία πρόσβαση στον Ινδικό Ωκεανό. Το 2013, οι χώρες εγκαινίασαν έναν αγωγό από την Kyaukphyu στην Κίνα, ο οποίος έχει προγραμματιστεί να αρχίσει να κινεί αργό πετρέλαιο εντός του τρέχοντος έτους.

Μια πινακίδα στην γέφυρα που συνδέει την Κίνα με την Μιανμάρ προειδοποιεί τους ανθρώπους στην κινεζική και βιρμανική γλώσσα να μην την διασχίζουν, στις 12 Ιανουαρίου 2009. Πίσω από την γενναιοφροσύνη και τα ποιήματα φιλίας, η σχέση της Κίνας με τον φτωχό νοτιοανατολικό γείτονά της και πρώην σύμμαχο παλαιότερα γνωστό ως Βιρμανία είναι βαθύτατα προβληματική. BEN BLANCHARD / REUTERS
---------------------------

Οι σχέσεις της Κίνας με την στρατιωτική χούντα που κυβερνά έχει προκαλέσει την αντιπολίτευση στην Μιανμάρ. Βίαιες και αντι-κινεζικές διαδηλώσεις στο βόρειο τμήμα της χώρας έχουν προκαλέσει καθυστερήσεις στο πετρελαϊκό έργο, και έδωσαν την ευκαιρία στην Ινδία να αναζωογονήσει το δικό της σχέδιο στην Kaladan, το οποίο θα συνδέει την ινδική πόλη Καλκούτα με το λιμάνι Sittwe μέσω θαλάσσης, στην συνέχεια θα συνδέει μέσω της Μιανμάρ πάλι το ινδικό κρατίδιο Mizoram. Αυτή η επανασύνδεση έχει σημασία, αφού το λιμάνι Sittwe αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό μέρος του σαρωτικού σχεδίου της Ινδίας να συνδέσει την ανατολική Ινδία με την Μιανμάρ και, κατ’ επέκταση, την υπόλοιπη περιοχή δια θαλάσσης, εσωτερικών πλωτών οδών και αυτοκινητοδρόμων.